Η παραγωγική ανασυγκρότηση δεν πάει πια πακέτο με το περιβάλλον. Πράγμα που ενδεχομένως να σημαίνει ότι η ανάπτυξη μπορεί να πηγαίνει και ερήμην του περιβάλλοντος. Στην πραγματικότητα η ανάπτυξη, όπου έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα, αγνόησε επιδεικτικά το περιβάλλον. Μιλώντας για την Ελλάδα, σε πόλεις και χωριά, σε αστικές, ημιαστικές, αγροτικές περιοχές, στο κέντρο και την περιφέρεια, την Αθήνα κι έξω απ’ την Αθήνα, σε κοντινές κι απόμακρες, βουνίσιες και θαλασσινές συν-οικίες ανθρώπων, οι άνθρωποι συν-υπάρχουν με μια καθημαγμένη Φύση. Πρώτα- πρώτα τη δική τους, την εσωτερική ανθρώπινη φύση που βρίσκεται σε κατάσταση φόβου, αβεβαιότητας, ανησυχίας και καχυποψίας. Μπροστά σε όσα τρομερά συμβαίνουν στην πόλη τους, τη χώρα τους, τον κόσμο ολόκληρο, διαχειρίζονται το προσωπικό ‘συμφέρον’ τους, το κύριο και το δευτερεύον, σχεδόν αποκλειστικά εις βάρος του κοινού συμφέροντος. And the world goes round…
Καραούλι στη φύση
Η καλλιέργεια των χωραφιών κατά σύστημα με μη φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο, είναι βασική ανάγκη επιβίωσης του αγρότη. Η ανάγκη κυνηγετικής εξόρμησης, εντός κι εκτός εποχής, είναι δευτερεύουσα ασχολία ιδιόμορφης αναψυχής των κυνηγών, που σίγουρα δεν ζουν στον Μεσαίωνα. Το κυνήγι του αγριογούρουνου ή του λαγού, της μπεκάτσας ή της τσίχλας και του οτιδήποτε ζει και ανασαίνει, φαίνεται πως ακόμα αποτελεί ένα είδος κοινωνικού ευσήμου, μιας ιδιαίτερης επίδειξης ανδρισμού. Ωστόσο, επειδή από καιρού εις καιρόν διαβάζουμε ειδήσεις ότι κυνηγός πυροβόλησε θανάσιμα άνθρωπο επειδή τον πέρασε για θήραμα, τίθεται και θέμα διερεύνησης αυτών των συμβάντων από τις αστυνομικές αρχές που υποτίθεται ότι εφαρμόζουν το ποινικό δίκαιο. Διότι η αστυνομία πρώτα απ’ όλα υπάρχει για να καταπολεμά το έγκλημα. Μα, κάποιος θα πει, δεν πρόκειται για έγκλημα. Δυστύχημα ήταν. Κακιά στιγμή. Έστω κι έτσι, όμως, υπήρχε εξαρχής το ιδιοτελές κίνητρο του ανθρώπου να στήσει καραούλι με μοναδικό σκοπό να σκοτώσει και να καταστρέψει, ενώ ούτε η δική του ζωή κινδύνευε από το ζώο ή το πουλί ούτε βέβαια η επιβίωσή του υπό την έννοια ότι δεν πέθαινε της πείνας. Άλλος θα πει ότι μάθε τέχνη γιατί… ποτέ δεν ξέρεις.
Το να απαγορευτεί το κυνήγι εξακολουθεί έως τις μέρες μας να είναι αδιανόητο ακόμα και για έναν οικολόγο υπουργό. Το παράδειγμα του κυνηγού που άθελά του τραυμάτισε ή σκότωσε άνθρωπο, ίσως να θεωρηθεί υπερβολικό για την ανάδειξη του προβλήματος της καθημαγμένης Φύσης. Υπάρχει όμως σωρεία παραδειγμάτων που δεν χωρούν καμία αμφισβήτηση περί των κακών προθέσεων που έχουν οι άνθρωποι εναντίον της άρα ουσιαστικά και εναντίον της ανθρωπότητας: μολυσμένα νερά, μολυσμένα χώματα, μολυσμένος αέρας από τις ποικίλες ανθρώπινες δραστηριότητες επειδή η φύση της γης δεν τους χωράει όλους και δεν τους αρκεί ώστε να ζουν ‘χορτασμένοι’. Στην πραγματικότητα μπορεί ποτέ να μην τους χωρούσε κι ίσως γι αυτό ανέκαθεν εγκληματούσαν εναντίον της, άρα και εναντίον της ανθρωπότητας, ώστε να την ελέγξουν και να την περιορίσουν στα όρια που έκριναν κατάλληλα για την επιδιωκόμενη ευζωία τους μακριά της.
Κατεστραμμένος μηχανισμός ενηλικίωσης
Παρά τις πληγές της, όμως, η φύση μας είναι απαραίτητη όπως πάντα. Άρα ένα επίλεκτο σώμα, εξειδικευμένο στη διαφύλαξη της πανίδας και της χλωρίδας, που θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως σώμα προστασίας της ανθρωπότητας, από την καταστροφή αποτελεί μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση για την πρόληψης περαιτέρω επιδείνωσης. Μόνο που είναι θεωρητική και μάλλον δύσκολα εφαρμόσιμη τουλάχιστον σε χώρες με μειωμένη κοινωνική ευσυνειδησία και πολιτική αγωγή εξαιτίας του ελλείμματος παιδείας. Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι κοινωνίες γίνονται ολοένα πιο περίπλοκες και κατακερματισμένες κι επίσης, εξαιτίας της φτωχοποίησης που βαθαίνει, οι νεώτεροι άνθρωποι, εκείνοι δηλαδή που θα μπορούσαν να αλλάξουν τις αντιλήψεις περί φύσης και ζωής, δεν διαθέτουν σήμερα το απαραίτητο σθένος για τέτοιου είδους αποστολές. Για τους περισσότερους μάλλον προέχει να αποκτήσουν ένα νέο προχωρημένο gadget να ποστάρουν selfies παρά να σώσουν τη φύση.
Σύμφωνα με δημοσιευμένη έρευνα του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) υπό τον τίτλο IN4YOUTH έχει συντελεσθεί σημαντική καταστροφή στον μηχανισμό ενηλικίωσης των νέων ανθρώπων, πράγμα που σημαίνει κατά τον διευθυντή του Κέντρου, Διονύση Μπαλούρδο, ότι ένα « …ιδιαίτερα ευάλωτο τμήμα των νέων κουβαλάει ψυχικά τραύματα και προβλήματα πέραν εκείνων των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι νέοι γενικότερα. Ελλείψει δε στοχευμένων πολιτικών και δράσεων, όλο και περισσότεροι απ’ αυτούς ωθούνται στο περιθώριο της κοινωνίας, μακριά από τη σταθερή εργασία, το εισόδημα, τις ευκαιρίες εκπαίδευσης, καθώς επίσης και από τις κοινωνικές και κοινοτικές δραστηριότητες. Γι’ αυτούς οι οργανισμοί λήψης αποφάσεων είναι “ξένοι” κι οι ίδιοι κουβαλούν το αίσθημα ότι είναι ανίσχυροι και ανίκανοι να πάρουν στα χέρια τους τον έλεγχο των αποφάσεων που έχουν επιπτώσεις στην καθημερινή τους ζωή. Εξ ου και η πολιτική αποστράτευση ως παρακμιακό φαινόμενο του πιο ζωντανού κομματιού της κοινωνίας μας…». Όπως τα παιδιά, παίζοντας καταστρέφουν με ευκολία ό, τι βρουν μπροστά τους έτσι και οι νέοι, με τον κατεστραμμένο μηχανισμό ενηλικίωσης, θα καταστρέφουν και θα καταστρέφονται. Μόνο που οι καταστροφές των ‘ενηλίκων ανήλικων’ είναι σοβαρότερες και μονιμότερες από εκείνες των μικρών παιδιών. Η Φύση με κεφαλαίο που χρήζει προστασίας δεν είναι κάτι έξω και πέρα από την καλή ή την κακή φύση του ανθρώπου που διαμορφώνεται.
Οικολογική συνείδηση VS φυσικής ανευθυνότητας
Το να λες θα φτιάξω αστυνομία της Φύσης είναι σαν να μη γνωρίζεις σε ποια καθημαγμένη χώρα βρίσκεσαι. Πόσοι νόμοι φτιάχτηκαν κι ακυρώθηκαν στην πράξη από την αντίδραση εκείνων που γαλουχήθηκαν με την άποψη ότι οι νόμοι υπάρχουν για να καταπατώνται. Μπρος στο κέρδος και την προσωπική απόλαυση, τι είναι οι άλλοι και τι το περιβάλλον; Παρανομώ για να εξασφαλίσω το συμφέρον μου και δίνω δουλειά και σε άλλους! Είναι το επιχείρημα των παντός είδους καταπατητών κάθε νομιμότητας. Αλλά η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας δεν μπορεί να γίνει χωρίς να προστατευτεί η φύση της. Εκτός αν το νέο μοντέλο ανάπτυξης συνειδητά αποσκοπεί στην καταστροφή των φυσικών πόρων χάριν της τεχνολογίας τεχνητών πόρων. Τότε και η οικολογία γίνεται γνωστικό αντικείμενο ακαδημαϊκού ενδιαφέροντος και πάντως περιττή παραφιλολογία στην κυβερνητική πρακτική.
Υπάρχει επαρκές κονδύλιο, διατείνεται ο αρμόδιος αν. υπουργός Περιβάλλοντος, Γιάννης Τσιρώνης, για να προστατευτεί η ελληνική Φύση, υπέρ της οποίας μάλιστα ως συνεπής οικολόγος έχει δηλώσει διατεθειμένος να… σπάσει αυγά. Αυτά τα αυγά σπάνε συνεχώς από το 1969, το 1979, το 1989 και το 2003 με νόμους και Δασικό Κώδικα περί δασοπροστασίας, δασικών εκτάσεων γενικώς, βιότοπους, παράνομες πράξεις υλοτομίας κλπ. Στην Ελλάδα όπου δήθεν φιλόζωοι και ζωόφιλοι παρατούν τα γαϊδούρια τους δεμένα στα δένδρα να ψοφήσουν, τα κυνηγόσκυλά τους στους δρόμους όταν αρρωστήσουν και τα παντός είδους ζωντανά αποτελούν θύματα κτηνωδίας με πρόσχημα την εμπορική εκμετάλλευση, ποια αστυνομία φύσης θα σώσει τι από την εγκληματική ανευθυνότητα που έχει γίνει δεύτερη φύση μας;
Επαγγελματικός εθελοντισμός
Κυνηγήστε τους, λοιπόν, κύριε Υπουργέ, ως νέος Ρομπέν των Δασών, σπάστε ξανά τα αυγά, αλλά κάποτε δείξτε μας και την ομελέτα. Μην εξαγγέλλετε, όπως έκαναν πολλοί προκάτοχοί σας, χωρίς αποτέλεσμα. Αν πρόκειται να αποδώσουν έργο αυτού του είδους οι “αστυνομίες” δυο τινά πρέπει να συμβούν: ή θα τους προσλάβετε, θα τους καλοπληρώνετε και θα τους ελέγχετε ώστε να μην αδιαφορούν και δωροδοκούνται, ή θα ανακαλύψετε ανθρώπους ανά την Ελλάδα, με ανιδιοτελή αγάπη και ευαισθησία για τη φύση, και αφού τους πείσετε για τη δική σας ειλικρίνεια και αφοσίωση, θα τους οργανώσετε, θα τους εκπαιδεύσετε στην ομαδική δουλειά, θα τους παρέχετε τα κατάλληλα μέσα έτσι ώστε προτού λήξει η πρώτη υπουργική θητεία σας να έχει δημιουργηθεί μια συμπαγής, εθελοντική μεν, αλλά, επαγγελματικά δομημένη αστυνομική task force προστασίας της ζωής και της φύσης.
Νόμους έχουμε, τάξη δεν έχουμε. Διότι η τάξη και ο νόμος είναι ένα ενιαίο πράγμα που πρώτα από τα κάτω πρέπει να επιβληθεί. Οι δασικοί χάρτες λόγου χάρη θα μείνουν στο χαρτί, αν ο κόσμος δεν εκπαιδευτεί σε μια υπεύθυνη συμπεριφορά απέναντι στην υπόθεση Φύση. Αυτή η υπεύθυνη συμπεριφορά όμως δεν θα γίνει ποτέ αληθινή, αν δεν την κάνουν τρόπο σκέψης και ζωής οι νεώτεροι άνθρωποι. Εκείνοι που σήμερα εξακολουθούν υπό το καθεστώς της κρίσης να τελούν υπό καθεστώς «πολιτικής αποστράτευσης» τουτέστιν αδιαφορίας και άρνησης να συμπεριφέρονται σαν ώριμοι άνθρωποι. Γι αυτό κάποιοι σας εμπαίζουν, πρώιμα κατά τη γνώμη μου, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Δύσκολα πια πιστεύουν σε στείρες εξαγγελίες για το καλό της ζωής τους και των δασών τους, ειδικά όσοι ζουν σχεδόν αποκλειστικά μέσα στα κομπιούτερ κι όσοι ήδη πήραν τα βουνά…
