Πραγματοποιήθηκε σήμερα το πρωί στο υπουργείο Υγείας, ευρεία σύσκεψη για τις αυξημένες απαιτήσεις σε αίμα που παρατηρούνται αυτή την περίοδο λόγω της μειωμένης προσέλευσης αιμοδοτών- όπως κάθε καλοκαίρι- σε συνδυασμό με τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την πρόληψη κρουσμάτων ελονοσίας.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, συμμετείχαν η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας, το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), οι Υγειονομικές Περιφέρειες (ΥΠΕ), το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) και η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ).
Τα βασικά σημεία των δηλώσεων που έγιναν μετά το πέρας της σύσκεψης:
Ανδρέας Ξανθός- Υπουργός Υγείας
Στη σημερινή σύσκεψη αποφασίσαμε να υπάρξει ένα πιο συστηματικό σχέδιο εξορμήσεων και εξωστρεφών δράσεων των αιμοδοσιών ώστε να ενισχυθεί η εθελοντική αιμοδοσία και το εθνικό απόθεμα της χώρας να καλύπτεται κυρίως από εκεί και όχι μόνο από τους συγγενείς. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να έχουμε ένα επικαιροποιημένο εθνικό σχέδιο ενίσχυσης της εθελοντικής αιμοδοσίας, καλύτερου συντονισμού των αιμοδοσιών με το ΕΚΕΑ, ολοκλήρωση του πληροφοριακού συστήματος που περιλαμβάνει το εθνικό μητρώο εθελοντών αιμοδοτών και την ιχνηλασιμότητα των ομάδων αίματος από τη φλέβα του δότη στη φλέβα του λήπτη. Είναι ένα πληροφοριακό σύστημα το οποίο είναι σε εξέλιξη και με την ολοκλήρωσή του θα μπορεί το ΕΚΕΑ- που έχει την ευθύνη του συντονισμού και της ενιαίας διαχείρισης αυτού του κρίσιμου κοινωνικού αγαθού όπως είναι το αίμα- να ξέρει σε real time χρόνο τις ανάγκες, τις δυνατότητες και τις ελλείψεις και να παρεμβαίνει και να καλύπτει τα κενά σε όλη τη χώρα.
Όσον αφορά το θέμα της ελονοσίας: Είναι ελεγχόμενα τα σποραδικά κρούσματα τα οποία δεν δημιουργούν κίνδυνο Δημόσιας Υγείας. Με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα, η χώρα είναι υγειονομικά ασφαλής. Αυτό προκύπτει από τις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις και αξιολογήσεις. Είπαμε από την αρχή ότι δεν θα επιτρέψουμε το προσφυγικό ζήτημα να μετατραπεί σε ζήτημα δημόσιας υγείας. Και αυτό το πράγμα το έχουμε καταφέρει. Υπήρξαν προβλήματα, υπήρξαν δυσκολίες, διαχειριστήκαμε ένα τεράστιο, πρωτοφανές για τα μεταπολεμικά χρονικά, ρεύμα μετακίνησης πληθυσμών, Ωστόσο, το βασικό πρόβλημα ήταν οι συνθήκες διαβίωσης, στέγασης και σίτισης. Θεωρώ λοιπόν ότι ούτε “υγειονομική βόμβα” υπάρχει στη χώρα, ούτε “υγειονομικό ναρκοπέδιο” . Είμαστε μια χώρα υγειονομικά ασφαλής. Έχουμε πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη χρηματοδοτική και λειτουργική ενίσχυσή του δημόσιου συστήματος υγείας. Υπάρχει μια καθυστέρηση με τη διαδικασία των προσλήψεων αλλά πιέζουμε να προχωρήσει πιο γρήγορα για να καλυφθούν τα κενά που είχαν δημιουργηθεί σωρευτικά τα τελευταία 5-6 χρόνια. Η δημόσια υγεία δεν μπορεί να είναι αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης, δεν μπορεί να μπαίνει στο πεδίο της μικροπολιτικής αντιπαράθεσης. Είναι πολύ σοβαρή υπόθεση και πρέπει να μένει απ’ έξω από τις φωνές του ακραίου λαϊκισμού και του ανεύθυνης αντιπολίτευσης. Εμείς θα συνεχίσουμε με σοβαρότητα να συνεργαζόμαστε με την επιστημονική κοινότητα, με τους φορείς που η πολιτεία έχει ορίσει να έχουν το ρόλο της προστασίας της δημόσιας υγείας. Εκφράζουμε τη στήριξή μας και στο Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Υγείας, ευχαριστούμε τον πρόεδρο του ΚΕΕΠΝΟ, την ΕΣΔΥ, τα Πανεπιστήμια, τις υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας των Περιφερειών που αυτή την περίοδο στρατεύονται για να στηρίξουν όχι την κυβέρνηση, όχι την πολιτική ηγεσία του υπουργείου αλλά την πολιτεία, τη χώρα και το αίσθημα ασφάλειας του πληθυσμού στον ευαίσθητο τομέα της Δημόσιας Υγείας.
Γιάννης Μπασκόζος- Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας
Βεβαίως υπάρχει σχέδιο στο θέμα του αίματος και μάλιστα με ακραία συνέπεια γιατί η πρόληψη είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της Δημόσιας Υγείας. Κανένα μέτρο πρόληψης δεν δικαιολογεί ακραίες εκφράσεις όπως ο όρος “καραντίνα”. Είναι απαράδεκτο επιστήμονες να χρησιμοποιούν τη λέξη “καραντίνα”. Είναι προσωρινός αποκλεισμός αιμοδοσίας και τίποτε άλλο. Το σχέδιο “ΜΕΡΟΠΗ” για την ελονοσία επικαιροποιήθηκε πέρυσι και λειτουργεί με εξαιρετική επάρκεια παρά την έλλειψη προσωπικού και χρημάτων που “κληρονομήσαμε”. Όλα αυτά θα τα διορθώσουμε και με τη χρηματοδοτική βοήθεια από την ΕΕ. Εμείς προσπαθούμε απερίσπαστοι από κάθε άλλου τύπου επικοινωνιακή τακτική, να κάνουμε τη δουλειά μας.
Σχετικά με τους ψεκασμούς: Οι ψεκασμοί έγιναν με μεγαλύτερη επάρκεια φέτος σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, όμως δεν είμαστε στο σημείο που πρέπει να είμαστε. Χρειάζεται ο συντονισμός να είναι καλύτερος με τις περιφέρειες . Η περιφέρεια έχει την ευθύνη και βλέπετε ότι και η περιφέρεια έχει την ευαισθησία να απαντήσει και δια του κ. Μπακογιάννη και δια του κ. Αγοραστού. Δεν λέω ότι έγινα όλα τέλεια. Γιατί υπάρχουν και εταιρείες που κάνουν ενστάσεις η μια στην άλλη και εμποδίζουν τις περιφέρειες. Επίσης θα μπορούσαν τα προγράμματα αεροψεκασμού να είναι πιο μακροχρόνια, για δύο ή τρία έτη έτσι ώστε να μην έχουμε διαγωνισμούς κάθε χρόνο.
Χάρις Ματσούκα- Πρόεδρος Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ)
Ήταν μια σύσκεψη προληπτικού χαρακτήρα για την κατάστρωση ενός σχεδίου ώστε να μην υπάρχει κανένα πρόβλημα έλλειψης αίματος στη χώρα. Όπως γνωρίζετε τα μέτρα που λαμβάνονται στην αιμοδοσία ενόψει μετάδοσης λοιμωδών νοσημάτων δια του αίματος- και πιο συγκεκριμένα για τα νοσήματα που μεταδίδονται με τα κουνούπια όπως η ελονοσία- είναι μέτρα πολύ αυστηρότερα σε σχέση με τον πραγματικό κίνδυνο που υπάρχει για τη διασπορά του νοσήματος. Στην πραγματικότητα η αιμοδοσία είναι απολύτως ασφαλής και έχουμε επάρκεια σε αίμα. Ακόμα και μέσα στον Αύγουστο, που είναι πολύ δύσκολος για την αιμοδοσία, δεν είχαμε καμία έλλειψη. Ωστόσο, επειδή τα μέτρα αποκλεισμού θα μπορούσαν να δημιουργήσουν κάποια προβλήματα στο μέλλον, πραγματοποιήσαμε αυτή τη σύσκεψη για να είμαστε απολύτως έτοιμοι, εφόσον παραστεί ανάγκη να τα αντιμετωπίσουμε. Αυτά τα μέτρα δεν θέτουν σε “καραντίνα” – είναι απόλυτα λανθασμένος ο όρος- αλλά αποκλείουν από την αιμοδοσία κάποιες περιοχές.
Τάκης Παναγιωτόπουλος- Καθηγητής στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ), επιστημονικός συνεργάτης του ΚΕΕΛΠΝΟ.
Έχουν καταγραφεί 4 περιστατικά εγχώριας μετάδοσης, και αυτά μας ενδιαφέρουν από την άποψη της Δημόσιας Υγείας. Τα εισαγόμενα κρούσματα- αυτά δηλαδή που προέρχονται από άλλες χώρες και διαγνώστηκαν στην Ελλάδα- δεν έχουν καμία σημασία και επίπτωση στη δημόσια υγεία καθώς αυτός που διαγιγνώσκεται, λαμβάνει τη φαρμακευτική αγωγή και δεν μπορεί να μεταδώσει τη νόσο, δηλαδή να μολύνει κουνούπια (η ελονοσία όπως είναι γνωστό δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο.) Μας ενδιαφέρουν λοιπόν οι αριθμοί που αφορούν εγχώριας μετάδοσης περιστατικά. Από το 2009 και μετά έχουμε κάθε χρόνο κρούσματα. Υπήρχαν χρονιές με 20 ή και 40 περιστατικά γι’ αυτό έχω μεγάλη απορία γι’ αυτή τη συζήτηση που γίνεται με 4 περιστατικά. Αναμένουμε να αυξηθούν, να είμαστε ξεκάθαροι.
Στο επόμενο διάστημα ενδέχεται να έχουμε περισσότερα κρούσματα, είναι στην αναμενόμενη εξέλιξη των πραγμάτων. Όσον αφορά τα μέτρα, στο αίμα είμαστε ακραία σχολαστικοί. Ο αποκλεισμός των περιοχών είναι έκφραση της ακραίας σχολαστικότητας για την ασφάλεια του αίματος. Δεν αφορά δήμους αλλά ορισμένες κοινότητες και έχει γίνει παρανόηση ότι αφορά ολόκληρους τους δήμους. Δεν υπάρχει σε καμία περίπτωση θέμα “καραντίνας”, είναι μέτρα ρουτίνας που λαμβάνονται από το 2009. Είχαμε πολύ σοβαρότερες καταστάσεις από τις σημερινές και όμως τώρα τίθεται το ζήτημα.
