Καλή Εβδομάδα σε όλους τους αναγνώστες της στήλης! Καθώς μεγαλώνουμε, κάτι αλλάζει ριζικά στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την επιτυχία. Δεν είναι πια εκείνο το παιδικό όνειρο να γίνεις κάτι που στα μάτια σου φάνταζε μεγάλο. Σιγά-σιγά, όσο βυθίζεσαι πιο βαθιά στην ταυτότητά σου και ωριμάζεις, αρχίζεις να βλέπεις την επιτυχία με άλλα μάτια. Γίνεται κάτι πιο εσωτερικό. Πιο προσωπικό. Δεν είναι πια αυτό που φαίνεται να είναι, αλλά αυτό που νιώθεις ότι σε εκφράζει. Δεν είναι το «μεγάλο» ή το «λαμπερό». Είναι το δικό σου, το αυθεντικό, το αληθινό. Και αν δεν σταθείς για λίγο να αναρωτηθείς «ποιος είμαι και ποιος θέλω να γίνω;», κινδυνεύεις να περπατήσεις έναν δρόμο που χαράχτηκε από άλλους. Να κυνηγάς όνειρα που δεν είναι δικά σου, να ζεις με βάρη που ποτέ δεν επέλεξες.
Έχω βρεθεί αμέτρητες φορές σε αυτή την ένταση. Και κάθε χρόνο, σε αυτές τις μεγάλες εκδηλώσεις ενημέρωσης για υποψήφιους φοιτητές – τα λεγόμενα opendays – γίνομαι μάρτυρας μιας πολύ γνώριμης σκηνής: Έφηβοι που ψάχνουν τι τους ταιριάζει, και γονείς που ψάχνουν να επιβεβαιώσουν ότι τα χρήματά τους θα «πιάσουν τόπο». Ένα παιδί που μιλά με ενθουσιασμό για τη σχολή Εγκληματολογίας, για παράδειγμα, και ένας γονιός που το διακόπτει απότομα: «Αυτό δεν είναι επάγγελμα για σένα! Θα πας Μαθηματικό ή Φυσικό. Να έχεις σίγουρο μέλλον».Οι φωνές ανεβαίνουν. Η ένταση κορυφώνεται. Κι εγώ στέκομαι στη μέση, άγνωστη, και παρατηρώ ένα παιδί που προσπαθεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του και έναν γονιό που υποτίθεται ότι προσπαθεί να τον «σώσει».
Δεν μπορώ να σου περιγράψω πόσες φορές με έχουν κοιτάξει οι υποψήφιοι αυτοί φοιτητές με μάτια χαμηλωμένα και στόμα κλειστό. Τι περνούν αυτά τα παιδιά πίσω από τις κλειστές πόρτες των σπιτιών τους, όταν οι καβγάδες μπροστά σε μια άγνωστη σαν εμένα είναι ήδη τόσο θυελλώδεις; Πόσοι νέοι άνθρωποι σιωπούν και κάνουν αυτό που τους επιβάλλουν οι γονείς τους, γιατί δεν έχουν το περιθώριο να επιλέξουν;
Κι έτσι, μεγαλώνουν. Παίρνουν πτυχία που δεν αγαπούν, πιάνουν δουλειές που βαριούνται, χτίζουν ζωές που τους πνίγουν. Και κάποια στιγμή, στα 35 τους, με μια καριέρα που δεν τους εκφράζει και μια οικογένεια που μοιάζει με καθήκον, έρχονται στη θεραπεία και λένε: «Δεν ξέρω πώς έφτασα εδώ». Η απάντηση, σχεδόν πάντα, βρίσκεται σε εκείνη τη στιγμή που δεν ρωτήθηκαν – ή δεν τόλμησαν να απαντήσουν – τι πραγματικά θέλουν.
Η πιο σημαντική ερώτηση που μπορείς να κάνεις στον εαυτό σου είναι: «Ποιος είμαι; Και ποιος γίνομαι;» Αν δεν κάνεις αυτή τη βαθιά εσωτερική αναζήτηση, θα καταλήξεις να ζεις μια ζωή δανεική, φορώντας παπούτσια που δεν σου κάνουν.
Η επιτυχία δεν είναι μία και μοναδική. Δεν έχει παγκόσμια συνταγή. Δεν είναι ο τίτλος, ο μισθός, ο αριθμός των μεταπτυχιακών, το μέγεθος του σπιτιού ή του αυτοκινήτου. Επιτυχία μπορεί να είναι να κάνεις κάτι που σε γεμίζει, ακόμη κι αν αυτό δεν φαίνεται “σοβαρό” ή “χρήσιμο” σε κανέναν άλλον. Είναι το να κοιτάς μέσα σου και να λες: «Αυτό θέλω. Αυτό είμαι. Αυτό με εκφράζει». Και καμιά φορά, αυτό το “εγώ” πάει κόντρα στα δεδομένα. Μπορεί να θες να γίνεις καλλιτέχνης σε μια οικογένεια επιστημόνων. Μπορεί να ονειρεύεσαι να ανοίξεις ένα μικρό καφέ στην πλατεία του χωριού, ενώ όλοι γύρω σου περιμένουν να γίνεις CEO.
Δεν είναι εύκολο να πας κόντρα. Αλλά είναι πολύ πιο δύσκολο να ζεις μια ζωή ξένη. Ναι, κάποιοι μπορεί να απογοητευτούν. Οι γονείς σου μπορεί να μην καταλάβουν. Οι φίλοι σου μπορεί να σχολιάσουν. Αλλά εσύ θα ανασαίνεις πιο ελεύθερα.
Μην κυνηγάς την επιτυχία που φαίνεται όμορφη στις φωτογραφίες. Αναζήτησε εκείνη που σε κρατάει ξύπνιο το βράδυ από ενθουσιασμό – όπως τότε που ήσουν ερωτευμένος. Εκείνη που μοιάζει δική σου, βαθιά μέσα στο σώμα και στην ψυχή σου. Γιατί μόνο αν κάνεις τις δικές σου επιλογές, μπορείς να ζήσεις τη δική σου ζωή.
Ιουλία Καζάνα-McCarthy
Δρ. Κοινωνιολογίας (UniversityofSurrey, UK)
MSc Psychology (c.) (Brunel University of London)
Πιστοποιημένη Life Coach (International Coaching Federation, ICF)
Solution Focused Θεραπεύτρια (BRIEF)
