Η λέξη “Metaverse” χρησιμοποιήθηκε το 1992 από τον Neal Stephenson, συγγραφέα της νουβέλας επιστημονικής φαντασίας Snow Crash. Η ιδέα πίσω από αυτό δεν είναι καινούργια,υπάρχει εδώ και δεκαετίες,όμως η λέξη από μόνη της εμφανίστηκε πριν από το internet. Περιμένετε, μπερδευτήκατε λίγο, σωστά;
Πώς γίνεται η έννοια του Metaverse να εμφανίστηκε πριν από το internet; Δεν βγάζει καθόλου νόημα.
Αυτό που συμβαίνει είναι ότι, στη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας, οι άνθρωποι έχουν αντιληφθεί αυτήν την έννοια σαν μία διαφορετική πραγματικότητα, ένα διαφορετικό σύμπαν πάνω από το δικό μας, ένα άυλο μέρος το οποίο μπορεί ή δε μπορεί να το δει κανείς. Ακούγεται κάπως μυστικιστικό, τώρα που το σκέφτομαι, αλλά σκέψου το μόνο με έναν τρόπο…..μόνο με την τεχνολογία.
Εντάξει, εντάξει.. Η σύντομη απάντηση είναι ότι μοιάζει με το βιβλίο/ταινία Ready Player One.Εννοώ είναι μία εκδοχή του Metaverse. Είναι βασικά μία εναλλασσόμενη πραγματικότητα στην οποία μπορούν να “μπουν “οι άνθρωποι,να βιώσουν μία νέα πραγματικότητα μέσω αυτής,και ταυτόχρονα είναι το μέρος όπου εταιρίες,μεμονωμένοι δημιουργοί,παιχνίδια,προϊόντα και οτιδήποτε μπορείς να φανταστείς είναι όλα συνδεδεμένα.
Ακόμα σε μπερδεύει, το καταλαβαίνω, για αυτό ας γυρίσουμε στα βασικά. Για παράδειγμα, σκέψου εκατοντάδες χιλιάδες υπηρεσίες οι οποίες θα είναι όλες συνδεδεμένες σε μία εναλλασσόμενη πραγματικότητα-η οποία είναι το Metaverse. Σε αντίθεση με το υπάρχον internet όπου πρέπει να συνδεθείς στο Facebook, να συνδεθείς χωριστά στο Twitter, χωριστά στο Minecraft μόνο και μόνο για να αποκτήσεις πρόσβαση στο δικό τους “χώρο”, μέσα στο Metaverse, όλα συνδέονται μέσω ενός παγκόσμιου και εναλλασσόμενου δικτύου.
Παραδείγματα ενός Metaverse στην ποπ κουλτούρα
Για να γίνουν τα πράγματα ευκολότερα να τα αντιληφθείς, ας εξετάσουμε μερικά θεωρητικά και πραγματικά/πρακτικά παραδείγματα που θα βοηθούσαν να ενισχύσουν το Metaverse.
The Movie Ready Player One
Αν έχεις δει το Ready Player One είναι ακριβώς έτσι.Αλλά αν δεν το έχεις δει ακόμη ,φαντάσου το σαν εικονική πραγματικότητα όπου οι Iron Giant, Gundams,οι χαρακτήρες του Mortal Combat, η Lara Croft, τα Pokemons, και άλλοι χαρακτήρες από διαφορετικούς κόσμους βρίσκονται σε ένα μέρος,συνδεδεμένοι,και είναι ελεύθεροι να αλληλεπιδράσουν μεταξύ τους.Αυτή είναι η βασική λογική του Ready Player One.
Και μέσα στον κόσμο του Ready Player One,οι άνθρωποι μπορούν να χτίσουν ,να καταστρέψουν,να συνδιαλλαγούν ,και να ζήσουν μία εναλλασσόμενη ζωή , μακριά από την πραγματική ζωή.
Fortnite Concerts
Το 2019,το Fortnite παρουσίασε μία ζωντανή συναυλία μέσα στον εικονικό χώρο του παιχνιδιού.Οι παίκτες είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν τη ζωντανή συναυλία του Marshmello μέσα στο παιχνίδι. . Είναι ένα πρώτο παράδειγμα εικονικού χώρου,παικτών,διασημοτήτων,μουσικής όλα διασυνδεδεμένα σε ένα μέρος .
Όμως αυτό βασικά δεν είναι τίποτα, ούτε το Metaverse ούτε τίποτα που να το πλησιάζει. Παρόλα αυτά,ένα βήμα πιο κοντά σε αυτό είναι μία άλλη συναυλία από το Fortnite, η οποία θα είναι διαθέσιμη παγκοσμίως μέσω του εικονικού χώρου του παιχνιδιού. Θα το παρακολουθήσουν μεγάλα ονόματα της μουσικής βιομηχανίας όπως οι : Mohamed Hamaki, Tones And I, Aya Nakamura, Emicida, Gen Hoshino. Kαι οι παίκτες, ή σε αυτήν την περίπτωση το κοινό, μπορεί επίσης να αλληλεπιδράσει με τους καλλιτέχνες.
Ένα υποστηρικτικό στοιχείο εδώ είναι πίσω στο 2019 όταν ο Will Hershey, CEO και συνιδρυτής της επενδυτικής εταιρίας Roundhill ρώτησε τον Tim Sweeney, CEO του Epic Games,αν το Fortnite είναι παιχνίδι ή πλατφόρμα. Ο Tim Sweeney απάντησε :
“Το Fortnite είναι παιχνίδι. Σε παρακαλώ όμως κάνε μου αυτήν την ερώτηση ξανά σε 12 μήνες.”
Φαντάσου,σε μερικά χρόνια,ο εικονικός κόσμος του Fortnite θα συνδέεται με άλλους εικονικούς κόσμους του Epic Games.Σε οποιαδήποτε περίπτωση,θα είναι ένα βήμα πιο κοντά στην ενσωμάτωση του στο Metaverse.
Augmented Reality (AR)
Είμαι σίγουρος ότι έχεις ακούσει την AR , βασικά η AR πραγματικότητα είναι ένας κόσμος πάνω από τον δικό μας τον οποίο μπορούμε να δούμε μέσω μίας συσκευής όπως τα AR γυαλιά ή μέσω της κάμερας του κινητού μας τηλεφώνου.
Ένα τέλειο παράδειγμα θα ήταν το δημοφιλές παιχνίδι AR PokemonGo. Όταν χρησιμοποιείς την κάμερα του τηλεφώνου σου,μπορείς να δεις Pokemon γύρω σου τα οποία μπορείς να πολεμήσεις και να αιχμαλωτίσεις. Όμως αυτό περιορίζεται μόνο στο Pokemon Go σύμπαν…για τώρα. Στην πραγματικότητα οι Niantic, οι δημιουργοί του Pokemon Go, ήδη προετοιμάζονται να βουτήξουν και αυτοί στο Metaverse.
Παρόλα αυτά,αντί να“εγκαταλείψουν” την πραγματικότητα και να βυθιστούν στον ψηφιακό κόσμο,αυτό που σχεδιάζουν μακροπρόθεσμα είναι να εντάξουν πλήρως την AR πραγματικότητα στο Metaverse,το οποίο σημαίνει να την εντάξουν στην καθημερινότητά μας.Λίγο πολύ όπως δουλεύει το Pokemon Go ,δεν λειτουργεί στην οθόνη σου αλλά στον πραγματικό κόσμο.
Παρομοίως,η VR και AR της Google είναι ένα τέλειο παράδειγμα του πώς μπορεί να λειτουργήσει στον έξω κόσμο.Όμως λάβε υπόψιν σου ότι η Google ή η εταιρία ABC δεν έχουν ακόμη εκδηλώσει κανένα ενδιαφέρον να χτίσουν μέσα στο Metaverse.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση,φαντάσου να συνδεθούν όλες αυτές οι AR εταιρίες με το Metaverse!Αυτό θα σήμαινε ότι εσύ,σαν χρήστης ,θα είχες τη δυνατότητα να αξιοποιήσεις όλα τα χαρακτηριστικά μέσα στο Metaverse απλά χρησιμοποιώντας μία συσκευή. Σε αντίθεση με το τώρα που αν επιθυμείς να χρησιμοποιήσεις τα χαρακτηριστικά της Google, θα πρέπει να χρησιμοποιήσεις Google Lens.
Αν θέλεις να χρησιμοποιήσεις άλλες τεχνολογίες AR ,θα πρέπει επίσης να κάνεις χρήση των αντίστοιχων συσκευών τους. Αρκετή ταλαιπωρία, σωστά; Όμως με την αυγή του Metaverse, πιθανότατα κάτι τέτοιο δεν θα είναι θέμα.
Games like Axie Infinity, Sipher, and Illuvium
Είναι ήδη επιβεβαιωμένο ότι αυτά τα παιχνίδια θα είναι στο Metaverse, και στην πραγματικότητα ήδη χτίζουν σε αυτό.
Για παράδειγμα, αν έχεις Axies, μπορείς ίσως να τα χρησιμοποιήσεις σε mini-game μέσα σε ένα διαφορετικό παιχνίδι το οποίο φιλοξενείται στο Metaverse. Ποιος ξέρει,ίσως κάποια μέρα το Axie σου να πολεμήσει Illuvials! Και όχι μόνο αυτό,αν έχεις ένα σπάνιο NFT όπλο σε ένα παιχνίδι,είναι 100% πιθανό να μπορείς να το χρησιμοποιήσεις σε ένα άλλο παιχνίδι μέσα στο Metaverse.
Ένα άλλο συναρπαστικό εδώ ,για τους in-game celebrities,είναι ότι θα μπορούν να περιηγηθούν στον νέο κόσμο χωρίς σύνορα!
Πώς μπορεί το Metaverse να ζωντανέψει;
Υπάρχουν τρία σημαντικά πράγματα που χρειάζονται για να δώσουν ζωή στο Metaverse, και δεν είναι ακριβώς υπερβολικά σε σχέση με αυτά που έχουμε τώρα. Αν το σκεφτείς, τα περισσότερα κομμάτια υπάρχουν ήδη, απλά κανείς ακόμα δε συναρμολόγησε τα Lego blocks.
Hardware
Το πρώτο πράγμα το οποίο χρειάζεται να αντιμετωπιστεί είναι το hardware το οποίο θα φιλοξενήσει το Metaverse,καθώς επίσης το hardware το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την πρόσβαση σε αυτό.Πόσα πολλά δεδομένα θα χρειαστούν για να δημιουργηθεί μία εναλλασσόμενη πραγματικότητα που θα είναι πολύ μεγαλύτερη και δυναμική από τη δική μας;
Προς το παρόν ,έχουμε ισχυρούς servers και supercomputers σε ολόκληρο τον κόσμο ,όμως χρησιμοποιούνται κυρίως από επιχειρήσεις για να διανείμουν ή να αποθηκεύσουν τεράστιες ποσότητες δεδομένων, με μόνο ένα κλάσμα αυτών διαθέσιμα στο κοινό. Επομένως, απλά φαντάσου έναν ολόκληρο κόσμο …πού μπορούμε να τον αποθηκεύσουμε;
Η απάντηση είναι: το Blockchain. Τα παραδείγματα που έδωσα παραπάνω είναι κεντροποιημένες αποθηκεύσεις δεδομένων,αλλά για το blockchain, είναι αποκεντρωμένο σύστημα πληροφορικής το οποίο τρέχει από εκατομμύρια μηχανήματα σε ολόκληρο τον κόσμο.Δεν ανήκει ουσιαστικά σε κανέναν ,όμως όλοι μπορούν να το χρησιμοποιήσουν για να πραγματοποιήσουν συναλλαγές.
Και οι λεπτομέρειες για το πώς θα λειτουργήσει; Αυτό θα το αφήσω στους μηχανικούς που καινοτομούν στη δημιουργία του Metaverse.
Software
Το software είναι ήδη εδώ.Είναι ήδη εδώ…και ο αριθμός τους ολοένα αυξάνεται.Όμως στάσου,για ποιους ακριβώς μιλάμε;
Εκτός από τα παιχνίδια που ανέφερα πριν( Axie Infinity, Sipher, Illuvium) σχεδόν όλα όσα έχουν βάση χρήστη όπως online αγορές, παιχνίδια, μέσα κοινωνικής δικτύωσης και παρόμοια άλλα ,μπορούν να συνδεθούν στο Metaverse. Είναι δικό τους θέμα να κάνουν τη σύνδεση και να χτίσουν την παρουσία τους σε αυτόν τον εναλλασσόμενο κόσμο.
Χρήστες
Όπως με οποιαδήποτε καινοτόμα τεχνολογία,το μέγεθος του ενδιαφέροντος και ο αριθμός των πραγματικών χρηστών,ευαγγελιστών και δημιουργών θα καθορίσει την επιτυχία του Metaverse. Αν κανείς δεν το χρησιμοποιεί ή δεν χτίσει κόσμους σε αυτό,τότε σίγουρα θα αποτύχει.
Η πρόβλεψή μου;Και είμαι σίγουρος για αυτό…πρόκειται να απογειωθεί και το διαδίκτυο όπως το ξέρουμε σήμερα θα είναι απλά μία ανάμνηση.
Ποιός χτίζει το Metaverse;
Θα ήταν λάθος να υποθέσουμε ότι μόνο μία εταιρία θα χτίσει το Metaverse, ιδιαίτερα λόγω της αποκεντρωμένης φύσης του (εύχομαι τουλάχιστον) .Όμως ένα πράγμα είναι σίγουρο,οι κορυφαίες εταιρίες τεχνολογίας θα βοηθήσουν να χτιστεί.Αρχικά,θα υπάρχουν πολλαπλά παραδείγματα Metaverse που θα αναπτυχθούν από διάφορους οργανισμούς ,όμως τελικά θα συγκεραστούν σε ένα.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, το Facebook έχει ήδη ξοδέψει 50 εκατομμύρια δολάρια για την έρευνα και ανάπτυξη του Metaverse ,και φυσικά θα συνεργαστεί με ηγέτες της βιομηχανίας ,χαρακτές πολιτικών και τακτικών, και ειδικούς σε ολόκληρο τον κόσμο.
Στην πραγματικότητα ,ο Mark Zuckerberg είπε ότι το Facebook θα μεταβεί από μία εταιρία μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε μία εταιρία Metaverse .
Ακόμη και ο CEO της Microsoft ,Satya Nadella, έχει μεγάλα σχέδια για τη Microsoft και το Metaverse .
Το παιχνίδι Epic Games είναι άλλος ένα συνεργάτης σε αυτό. Πολλά πράγματα που γίνονται, ειδικά μέσα στο Fortnite, επιταχύνουν προς το μέλλον του Metaverse.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι ο οργανισμός Enjin ,ένας διανεμημένος οργανισμός ο οποίος χτίζει διασυνδεδεμένα εργαλεία με σκοπό το χτίσιμο του πρώτου Metaverse. Παρέχει μία πλατφόρμα με την οποία μεμονωμένα άτομα και ομάδες μπορούν να χτίσουν εικονικούς κόσμους,και φυσικά αυτοί οι κόσμοι είναι συνδεδεμένοι,και στους οποίους τα NFTs μπορούν να μεταφερθούν ή να χρησιμοποιηθούν μεταξύ των κόσμων .Αυτό είναι –τουλάχιστον- το βασικό. Ένα πράγμα όμως που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι η εταιρία από το 2009 έχει δημιουργήσει 1.16 δισεκατομμύρια ψηφιακά στοιχεία.
Δυσκολίες στο χτίσιμο του Metaverse
Υπάρχουν μερικά πράγματα τα οποία χρειάζεται να αντιμετωπιστούν με σκοπό να χτιστεί–υπεύθυνα– το Metaverse. Δεν είναι απλά κάτι που μπορούν να χτίσουν οι άνθρωποι. Όπως όταν το Internet πρωτοδημιουργήθηκε, ο πυρήνας ήταν να προσφέρει προσβάσιμες πληροφορίες σε όλους,οι χτίστες του Metaverse θα πρέπει επίσης να αναλογιστούν τον κοινωνικό, φιλοσοφικό και οικονομικό αντίκτυπο.
Επί παραδείγματι,μέσα στο Internet, η ιδιωτικότητα και η ασφάλεια είναι πάντα θέματα συζήτησης .Αυτό θα είναι θέμα και για το Metaverse.
Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να είναι από μόνο του δοκίμιο και για αυτό δε θα βουτήξω πιο βαθιά,όμως ποιος θα κυβερνά το Metaverse; Ποιος θα θέσει τους κανόνες; θα υπάρχει κυβέρνηση; Ή θα το διοικούν οι εταιρίες σαν να είναι μόνες τους ένα έθνος μέσα στο Metaverse;
Η λίστα θεμάτων προς συζήτηση συνεχίζεται και συνεχίζεται για μηχανικούς και σκεπτικιστές.
Πώς θα αλλάξει το Internet;
Να μην είμαστε δραματικοί,όμως όπως το βλέπω εγώ,η αυγή του Metaverse θα αλλάξει το πρόσωπο του διαδικτύου.Αργά αρχικά,κατόπιν αμέσως.
Και αυτό που λέω το στηρίζω σε επιχειρήματα ,όχι απλά στη διαίσθησή μου.
Σκέψου όταν υπήρξε επανάσταση όταν μιλάμε για άμεση επικοινωνία.Πριν,οι άνθρωποι ήταν δεμένοι στα σταθερά τους τηλέφωνα,μετά ήρθε ο βομβητής (pager) ο οποίος άλλαξε το παιχνίδι.
Όμως αμέσως μετά από αυτό,εφευρέθηκαν τα κινητά τηλέφωνα…και εκτόπισαν τελείως τους βομβητές.Όταν το internet υιοθετήθηκε παγκοσμίως,οι έντυπες εκδόσεις και η παρουσία των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης παρουσίασαν φθίνουσα πορεία. Και όταν δημιουργήθηκαν εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων όπως ICQ,Yahoo Messenger,και AIM , οι άνθρωποι άρχισαν απλά να μιλάνε μέσω αυτών αντί να στέλνουν γράμματα ο ένας στον άλλο.
Όμως ας πάμε λίγο πίσω. Τα ενσύρματα τηλέφωνα ,οι βομβητές, τα κινητά τηλέφωνα και μετά ήρθαν τα έξυπνα τηλέφωνα. Για κάθε μία από αυτές τις τεχνολογίες, ο προκάτοχός τους έχει-αν όχι τελείως-εξαφανιστεί.Πήρε πολύ χρόνο, σίγουρα, και η πρόοδος ακόμη συνεχίζεται, αλλά μπορείς να φανταστείς πώς αυτό θα αλλάξει τα πράγματα;
Ένα άλλο παράδειγμα θα ήταν τα πρώτα video games.Πρωτοξεκίνησαν ως ασπρόμαυρες τελείες στην οθόνη, αργότερα ήρθαν τα χρώματα, και με περισσότερη ανάλυση. Από το 2D στο 3D, και τώρα ήδη απολαμβάνουμε παιχνίδια εικονικής και διογκωμένης πραγματικότητας.Ενώ η υιοθέτηση δεν είναι ακόμη πλήρης, διακρίνεται αυξανόμενο ενδιαφέρον για αυτές…και το Metaverse απλά θα ενισχύσει αυτήν την τάση.
Επιπλέον, οι online αγορές θα πάρουν διαφορετική τροπή. Αντί να βλέπεις εικόνες ή βίντεο ,θα βλέπεις ακριβώς τα ίδια τα προϊόντα . Αν είναι ρούχα, μπορείς να τα δοκιμάσεις. Μπορείς ακόμη και να αλλάξεις το χρώμα των μαλλιών σου ή να ζουμάρεις να δεις λεπτομερώς ένα προϊόν πριν το αγοράσεις… και η αγορά μπορεί να γίνει μέσα στο Metaverse, χωρίς να χρειαστεί να συνδεθείς σε διαφορετικό ιστότοπο .Καλό; Έτσι νομίζω.
Για το τέλος
Το Metaverse έρχεται και πρόκειται να φτάσει γρηγορότερα από ότι περιμένεις. Ήδη χτίζεται. Ο αγώνας ξεκίνησε για το ποιος θα το κάνει πρώτος, και είμαι βέβαιος ότι το πρώτο πράγμα που θα κάνει θα είναι να αλλάξει ολόκληρο το τοπίο του internet, την παγκόσμια οικονομία,την τεχνολογία και βασικά τη ροή των πληροφοριών. Είσαι έτοιμος,παίκτη;
*Ο Ερόλ Ουζέρ είναι γνωστός επιχειρηματίας και χρηματιστής στην Τουρκία
