Η Δημοκρατία είναι το αρχαιότερο πολίτευμα, γεννήθηκε μέσα από αγώνες και παραμένει ο πιο «ανθρώπινος» τρόπος διακυβέρνησης. Βασίζεται στη λαϊκή κυριαρχία, την ελευθερία, την ισότητα και την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Σήμερα, 52 χρόνια μετά, το μήνυμα του Πολυτεχνείου αφορά την υπεύθυνη λαϊκή και διαρκή προστασία της ελευθερίας και της δημοκρατίας μέσα σε συνθήκες κοινοβουλευτισμού. Παράλληλα, η σημερινή ημέρα αποτελεί υπενθύμιση του χρέους απέναντι στο ευαίσθητο πολίτευμα της Δημοκρατίας. Η αμφισβήτηση, η άρνηση και η προσπάθεια ανατροπής αρχών και εκλεγμένων δημοκρατικά προσώπων που ασκούν εξουσία , είναι η λεγόμενη αναρχία και δεν δικαιολογείται σε Δημοκρατίες. Σε περιόδους επικράτησης τυραννικού καθεστώτος σε μια χώρα, τότε προφανώς η αναρχία είναι δικαιολογημένη και θαυμαστή. Η δημοκρατία στην πράξη, σημαίνει την εφαρμογή των αρχών της ελευθερίας, της ισότητας και της δικαιοσύνης σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας, όπως οι δημοκρατικοί θεσμοί, η λειτουργία των θεσμών και η καθημερινή ζωή των πολιτών. Η απώλεια του δημόσιου ενδιαφέροντος για την πολιτική, την εμπιστοσύνη στην εκάστοτε κυβέρνηση και την πίστη στην αξία της δημοκρατικής διαδικασίας, αποτελεί δυνητικό κίνδυνο για την επιβίωση της ίδιας της δημοκρατίας. Είναι συνήθως αποτέλεσμα κάποιου σοβαρού λάθους στην διακυβέρνηση ετών και μιας διαδεδομένης αίσθησης ότι οι άνθρωποι είναι ανίκανοι να την αλλάξουν ή να την επηρεάσουν. Η ελευθερία του τύπου, αποτελεί βασικό πυλώνα της δημοκρατίας και της ενημέρωσης των πολιτών.
Επιτρέπει την κριτική της εξουσίας και την αποκάλυψη της αλήθειας ( η συκοφαντική δυσφήμιση τιμωρείται) . Η διαφθορά συνήθως ορίζεται ως η κατάχρηση του δημόσιου αξιώματος για ίδιο όφελος. Αντιβαίνει στην αρχή ότι το αξίωμα σε μια δημοκρατία ασκείται για λογαριασμό του λαού και όχι του κατόχου του αξιώματος και της οικογένειάς του, των φίλων του ή των διαπροσωπικών του σχέσεων. Όταν αποτελεί χρόνια υπόθεση, η διαφθορά υπονομεύει την εμπιστοσύνη του λαού στην κυβέρνηση και στη στήριξη της ίδιας της δημοκρατικής διαδικασίας. Η ολοένα και αυξανόμενη αποχή στις εθνικές, δημοτικές και ευρωπαΐκές εκλογές: η μη συμμετοχή του λαού στη δημοκρατία , οδηγεί σε αποδυνάμωση του δημοκρατικού συστήματος, καθώς οι πολίτες δεν ασκούν ενεργά το δικαίωμά τους να λαμβάνουν αποφάσεις. Απαιτείται η διευκόλυνση συμμετοχής των πολιτών στις εκλογές ( επιστολική ψήφος κ.α.) και η διευκόλυνση συμμετοχής των πολιτών στην λήψη αποφάσεων ( τοπικά δημοψηφίσματα, ουσιαστική διαδικτυακή διαβούλευση, γενικές συνελεύσεις πολιτών στην επαρχία) , ώστε να μην αισθάνονται οι πολίτες ότι βρίσκονται στο περιθώριο. Το Σύνταγμα της Ελλάδας, δεν προβλέπει σύσταση και λειτουργία ενός ανεξάρτητου Συνταγματικού Δικαστηρίου, αποτελούμενο από ανεξάρτητους εκλεγμένους δικαστές. Κύριο έργο ενός συνταγματικού δικαστηρίου είναι ο έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων, η κρίση δηλαδή περί του αν ένας νόμος εναρμονίζεται ή παραβιάζει το Σύνταγμα. Αποτέλεσμα του ελέγχου της συνταγματικότητας ενός νόμου είναι η κήρυξή του ως άκυρου. Οι αποφάσεις ενός Συνταγματικού Δικαστηρίου, είναι άμεσα εκτελεστές, ανεξάρτητα από την βούληση της εκάστοτε κυβέρνησης. Διαχρονικά μηνύματα του Πολυτεχνείου:
Σε μία εποχή όπου η παιδεία των παιδιών , μόνο στα λόγια είναι δωρεάν, πληρώνοντας για φροντιστήρια, για αθλητικές και εξωσχολικές δραστηριότητες, σε σχολικά κτίρια παλιά, ασυντήρητα, επικίνδυνα που δεν πληρούν ούτε κατά διάνοια σύγχρονες εκπαιδευτικές ανάγκες( Παιδεία ).
Με τη χώρα μας στην 108η θέση της παγκόσμιας κατάταξης στην ελευθερία του τύπου, με το σκάνδαλο της παρακολούθησης , με το νόμο 2018 για την δυσκολία λήψης απόφασης απεργίας, με την μη εφαρμογή της λαϊκής εντολής του Δημοψηφίσματος 2015, με τον νόμο για τον περιορισμό των κινητοποιήσεων και την καταπάτηση των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, η χώρα μας διολισθαίνει όλο και περισσότερη σε απώλειες βασικών ατομικών και συλλογικών ελευθεριών( Ελευθερία ).
Σε μια εποχή που ο πόλεμος στην Ουκρανία ακόμα μαίνεται, ο πόλεμος στην Μέση Ανατολή είναι σε πλήρη εξέλιξη, δυο συρράξεις που βρίσκονται μόλις λίγες εκατοντάδες χιλιόμετρα από εμάς . Όταν παγκοσμίως η βία και ο ρατσισμός μεγαλώνουν καθημερινά, τα δικαιώματα μας ολοένα μειώνονται , τότε η λέξη ελευθερία είναι το ζητούμενο , είναι το ιδανικό για το οποίο αξίζει να αγωνιστούμε .
Πριν από 52 χρόνια, τον Νοέμβρη του 1973 μια ομάδα ελεύθερων αγωνιζόμενων νέων, μέσα από το Πολυτεχνείο, ύψωσε αποφασιστικά το ανάστημά της, ενάντια στη χούντα των Συνταγματαρχών, διεκδικώντας το δικαίωμα στην εργασία, στην παιδεία και στην ελεύθερη έκφραση, χωρίς ιδεολογικούς ή άλλους αποκλεισμούς και με σύνθημα «ψωμί-παιδεία- ελευθερία», ένωσε τον ελληνικό λαό σε έναν κοινό αγώνα.
Η κατάληψη της Νομικης σχολής Αθηνών τον Φεβρουάριο του 1973 ήταν η πρώτη μαζική κινητοποίηση των φοιτητών κατά την περίοδο της δικτατορίας .
Στις 21 Φεβρουαρίου 1973, 4.000 φοιτητές καταλαμβάνουν το κτήριο της νομικής σχολής Αθηνών και καλούν τον λαό να συμπαρασταθεί στον αγώνα τους.
Στις 25 Νοεμβρίου 1973, μία εβδομάδα μετά την εξέγερση στο Πολυτεχνείο, ο στρατιωτικός Δημήτρης Ιωαννίδης ανέλαβε τα ηνία της Χούντας των Συνταγματαρχών, αφού ηγήθηκε του πραξικοπήματος. Το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 στην Κύπρο πραγματοποιήθηκε από την Εθνική Φρουρά της Κύπρου, την Ελληνική Δύναμη Κύπρου (ΕΛΔΥΚ) και μερίδα στελεχών της ΕΟΚΑ Β΄, κατ’ εντολή του Δημήτρη Ιωαννίδη, με σκοπό την ανατροπή του εκλεγμένου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπου Μακαρίου .
Η Τουρκία βρήκε την αφορμή να επιβάλει τα διχοτομικά της σχέδια σε βάρος της Κύπρου, μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, που διενήργησε η στρατιωτική χούντα των Αθηνών, κατά της εκλεγμένης κυβέρνησης του Προέδρου Μακαρίου. Στις 20 Ιουλίου 1974, η Τουρκία εισέβαλε στρατιωτικά στην Κύπρο παραβιάζοντας κάθε κανόνα της διεθνούς νομιμότητας, περιλαμβανομένου του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Την πρώτη αυτή φάση της παράνομης τουρκικής εισβολής ακολούθησε και δεύτερη φάση κατά την οποία καταλήφθηκε η πόλη της Αμμοχώστου. Η Τουρκία έθεσε υπό παράνομη στρατιωτική κατοχή πέραν του 36% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας, το οποίο και κατέχει μέχρι σήμερα.
Ως αποτέλεσμα της τουρκικής στρατιωτικής εισβολής και κατοχής, 162.000 Ελληνοκύπριοι εκτοπίστηκαν και έγιναν πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα και μέχρι σήμερα εμποδίζονται από τις κατοχικές αρχές να επιστρέψουν στα σπίτια και στις περιουσίες τους.
Η κυβέρνηση της «Εθνικής Ενότητας» του Κωνσταντίνου Καραμανλή -που είχε αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρα από τις 24 Ιουλίου του 1974– εξέδωσε άμεσα ένα νομοθετικό διάταγμα, βάσει του οποίου χορηγήθηκε «αμνηστία» , με προφανή στόχο να καταστεί δυνατή η απελευθέρωση και η επιστροφή από τους τόπους εξορίας, των φυλακισμένων και εκτοπισμένων αντιπάλων του δικτατορικού καθεστώτος, όπως και έγινε. Έτσι τελικά, άνοιξε ο δρόμος για οποιονδήποτε πολίτη το επιθυμούσε, να καταθέσει μηνύσεις εναντίον των πραξικοπηματιών για Εσχάτη προδοσία.
Την αρχή έκανε μια ομάδα νεαρών δικηγόρων της Αθήνας ,μεταξύ των οποίων και ο Αλέξανδρος Λυκουρέζος έτσι ώστε κινήθηκε η διαδικασία της ποινικής δίωξης, γεγονός που οδήγησε στη σύλληψή τους.
Η Δίκη των πρωταιτίων της δικτατορίας διεξήχθη από το πενταμελές εφετείο Αθηνών στις Δικαστικές Φυλακές Κορυδαλλού το καλοκαίρι του 1975 (28 Ιουλίου – 29 Αυγούστου) σε βάρος των υπευθύνων του στρατιωτικού πραξικοπήματος
Ο πρόεδρος του δικαστηρίου, εφέτης Ιωάννης Ντεγιάννης εκφωνεί τα ονόματα των κατηγορουμένων και οι κατηγορούμενοι δηλώνουν στοιχεία της ταυτότητάς τους. Ο εισαγγελέας απαγγέλλει την κατηγορία: στάση στρατιωτικών και εσχάτη προδοσία.
Μετά την καταδίκη των υπαιτίων του πραξικοπήματος, για να αρθούν οι αμφιβολίες σχετικά με την εκτέλεση των ποινών, ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής δήλωσε «Όταν λέμε ισόβια, εννοούμε ισόβια δεσμά».
Tο Πολυτεχνείο διαφέρει από τις δύο εθνικές επετείους, την 25η Μαρτίου και την 28η Οκτωβρίου, διότι ο εχθρός δεν είναι εθνικός, αλλά πολιτικός. Το Πολυτεχνείο δεν υμνεί το έθνος, αλλά τη δημοκρατία. Από αυτή την πλευρά θυμίζει κάπως την ξεχασμένη σήμερα 3η Σεπτέμβρη του 1843, την εξέγερση για το Σύνταγμα, η οποία είχε καθιερωθεί τον 19ο αιώνα ως εθνική επέτειος παρά τη θέληση του Όθωνα. Με τον όρο επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου περιγράφονται τα γεγονότα του 1843, τα οποία κατέληξαν στην παραχώρηση συντάγματος από τον Όθωνα και στη μετάβαση της Ελληνικής πολιτείας από την απόλυτη μοναρχία στη συνταγματική μοναρχία.
Ένα κομμάτι της ” γενιάς του Πολυτεχνείου” επέλεξε να ακολουθήσει καριέρα στην πολιτική.
Είναι η γενιά που μέσα από την έντονη πολιτική συμμετοχή, πιστώθηκε τη μεγάλη και πολύπλευρη ανάπτυξη της χώρας μέχρι την κρίση του 2008 και στη συνέχεια χρεώθηκε τις διαδοχικές αποτυχίες της οικονομικής κρίσης του 2008, που οδήγησαν στην πρωτοφανή οικονομική και κοινωνική καταστροφή της χώρας, με την ουσιαστική χρεοκοπία σε όλους τους τομείς. Κατά πολλούς, η σπατάλη δημοσίου χρήματος στην μεταπολίτευση, συμβάλλει δυστυχώς στην προσπάθεια κάποιων για την απαξίωση της γενιάς του Πολυτεχνείου. Διορισμοί στο Δημόσιο, σπατάλη δημόσιου χρήματος, μίζες, βίλες, κομματικό κράτος, ” φακελάκι ” σε γιατρούς και πολεοδομίες, δομημένα ομόλογα, offshore εταιρείες, «θαλασσοδάνεια», εξοπλισμοί , η «ναυαρχίδα» του σκανδάλου της Ζίμενς – Siemens, κλείσιμο Βουλής για την παραγραφή σκανδάλων, εισροή μεταναστών χωρίς καταγραφή – έλεγχο όπως στις υπόλοιπες χώρες, δικαιοσύνη δύο ταχυτήτων, η εξαγορά Γερμανού, το σκάνδαλο του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου , η ανακεφαλαιοποιηση τραπεζών με κρατική χρηματοδότηση, υπερκαταναλωτισμός, χρηματιστήριο, lifestyle, δημόσιο χρέος, διακοποδάνεια. Την 1η Ιουλίου 2011 η Βουλή των Ελλήνων με ευρεία πλειοψηφία αποφάσισε την άσκηση ποινικής δίωξη κατά του Άκη Τσοχατζόπουλου για παθητική δωροδοκία σε βάρος του δημοσίου και τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Ο Άκης Τσοχατζόπουλος από την πλευρά του δήλωσε ότι πρόκειται για σκευωρία, ενώ ανακοίνωσε ότι προσφεύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητάς του.
Το 1988 αποκαλύφθηκε ότι ο Γιώργος Κοσκωτάς είχε κάνει συνολική υπεξαίρεση από την Τράπεζα Κρήτης του ποσού των 33,5 δισεκατομμυρίων δραχμών.
Ο Γιώργος Κοσκωτάς διέφυγε στις ΗΠΑ, όπου συνελήφθη και κρατήθηκε στις φυλακές του Σάλεμ. Εκδόθηκε στην Ελλάδα δύο χρόνια αργότερα. Αποφυλακίστηκε στις 16 Μαρτίου 2001, έχοντας εκτίσει τα 3/5 της ποινής του. Στις 18 Ιουλίου 1989 (μία εβδομάδα μετά την ορκωμοσία της κυβέρνησης Τζαννετάκη), η βουλή αποφάσισε τη σύσταση ειδικής προανακριτικής επιτροπής προκειμένου να διαπιστωθεί η ενοχή ή μη των Ανδρέα Παπανδρέου, Μένιου Κουτσόγιωργα, Δημήτρη Τσοβόλα, Γιώργου Πέτσου και Παναγιώτη Ρουμελιώτη. Με βάση το πόρισμα αυτής της επιτροπής, στις 27 Σεπτεμβρίου 1989 (μία μέρα μετά τη δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη) η βουλή αποφάσισε μετά από μυστική ψηφοφορία την παραπομπή και των 5 πολιτικών προσώπων στο Ειδικό Δικαστήριο.
Ένα από τα πιο “φρέσκα” σκάνδαλα της Μεταπολίτευσης , αφορά την πολυεθνική φαρμακοβιομηχανία Novartis, η οποία έχει έδρα στην Βασιλεία της Ελβετίας, αλλά και τη διερευνώμενη εμπλοκή πολιτικών προσώπων. Αν και κάποια πρόσωπα αποδείχθηκαν ψευδομάρτυρες, με σκοπό την είσπραξη αποζημίωσης, παραμένει σκάνδαλο για κάποιους ( με την αποδεδειγμένη ζημία των ασφαλιστικών ταμείων από την υπερσυνταγογράφηση υπέρ της Νοβάρτις), που στην χειρότερη περίπτωση αφορά μερικούς γιατρούς. Υπενθυμίζεται ότι το σκάνδαλο Novartis ήρθε στην Ελλάδα από τις ΗΠΑ και ότι η Ελλάδα ήταν μία χώρα «ειδικού ενδιαφέροντος» για την εταιρεία, διότι ήταν από εκείνες τις χώρες στις οποίες η τιμή που έδινε στα φάρμακα της Novartis καθόριζε διεθνώς την τιμή των φαρμάκων της εταιρείας. Έτσι εκτιμάται ότι μία μικρή αύξηση της τάξης των 10 λεπτών σε ένα φάρμακο μπορούσε να σημαίνει αύξηση κερδών έως και 25 εκατ. ευρώ για την Novartis… Δύο προστατευόμενοι μάρτυρες στην υπόθεση Novartis, γνωστοί ως «Αικατερίνη Κελέση» και «Μάξιμος Σαράφης», ενέπλεξαν και πολιτικά πρόσωπα χωρίς συγκεκριμένα στοιχεία- αποδείξεις. Η ονομασία αυτή προέκυψε μετά την άρση του καθεστώτος προστασίας τους, καθώς η Δικαιοσύνη έκρινε ότι οι καταθέσεις τους δεν ήταν νομικά ουσιώδεις, κάτι που οδήγησε σε επικρίσεις για «σκευωρία» , όσον αφορά τα πολιτικά πρόσωπα. Οι δύο μάρτυρες κρίθηκαν τελικά ένοχοι για πλαστογραφία και ψευδή κατάθεση, λαμβάνοντας ποινές φυλάκισης με αναστολή.

