«Πρέπει να υπάρξει μεγάλη σκληρότητα στους αρχι-γκάνγκστερ σε ολόκληρη τη “Μέση Ανατολή” που απλώς δεν κατατάσσονται στα πρωτοσέλιδα».
Ο Robert Fisk αμφιβάλλει αν «ο Donald Trump το αγνοεί», όπως επισημαίνει σε άρθρο του, απαντώντας σε αναγνώστη του Information Clearing House, κουρασμένου από τη δημοσιογραφία του κορωνοϊού.
Όσο για τη Ρωσία, μας οδηγεί τώρα να πιστεύουμε πως χάνει έδαφος στη Λιβύη, καθώς ο πιο πρόσφατος σύμμαχός της, ο Λίβυο-Αμερικανός και ο πρώην φίλος της Ουάσιγκτον, ο στρατηγός Khalifa Haftar, υποχωρεί από την Τρίπολη, χάνοντας ακόμα και την πόλη της Sabratha από τη «διεθνώς αναγνωρισμένη» κυβέρνηση.
(Τα εισαγωγικά είναι σημαντικά, διότι οι άντρες και τα υλικά της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένων μισθοφόρων από τα συντρίμμια του παλιού Ελεύθερου Συριακού Στρατού, υποστηρίζουν την κυβέρνηση της Τρίπολης του al-Sarraj. Ο πόλεμος της Λιβύης, όπως και ο συριακός πόλεμος και ο εμφύλιος πόλεμος του Λιβάνου πριν από αυτό, είναι τώρα πλέον παιδική χαρά για πολλούς αρχι-γκάνγκστερ των ΗΠΑ).
Οι Σαουδάραβες, τα Εμιράτα και η Αίγυπτος υποστηρίζουν τον Haftar, του οποίου τα αντι-ισλαμικά διαπιστευτήρια απευθύνονται στους al-Sisis και τους al-Sauds της Μέσης Ανατολής. Και φυσικά, η Μόσχα χαμογέλασε στον Χάφταρ. Που κάποτε ήταν από τους αξιόπιστους αξιωματικούς του Καντάφι -έως ότου αναγκάστηκε να πολεμήσει και να συλληφθεί στον απελπισμένο πόλεμο φαντασίας του συνταγματάρχη στο Τσαντ- και έπειτα ένας καλός φίλος της CIA, του δόθηκε η απόλυτη αναγνώριση μόλις επανεμφανίστηκε ως ο διαφωνών στρατηγός για να σώσει τη Λιβύη: Το 2017, ο Χάφταρ μεταφέρθηκε με το ρωσικό αεροπλανοφόρο Ναύαρχο Κουζνετζόφ καθώς ταξίδευε μέσω της Μεσογείου από τη Συρία προς τη Βαλτική.
Ήταν από τις καλύτερες ώρες του Haftar. Τότε πραγματοποίησε τηλεδιάσκεψη με τον Ρώσο υπουργό Άμυνας. Το θέμα ήταν αυτό που θα περίμενε κάποιος να είναι: Συνεργασία κατά της διεθνούς τρομοκρατίας. Αυτό, εξάλλου, είναι ένα θέμα στο οποίο ο Βλαντίμιρ Πούτιν θεωρεί τον εαυτό του εμπειρογνώμονα – είτε πρόκειται για «τρομοκρατία» στην Τσετσενία, «τρομοκρατία» στην Ουκρανία, τη Λιβύη ή τη Συρία.
Υπήρχαν υποσχέσεις για ρωσική υποστήριξη τους επόμενους μήνες, αλλά, εκτός από μερικούς μισθοφόρους, ουδείς Ρώσος στρατιώτης ή ρωσικό στρατιωτικό υλικό έφτασε στο έδαφος της Λιβύης.
Εάν η Λιβύη ήταν η σκακιέρα, ο Χάφταρ ήταν περισσότερο πιόνι παρά σοβαρό κομμάτι για ρωσική συμμαχία.
Η Μόσχα διατηρούσε τις θέσεις της στην άμμο της Λιβύης -αλλά θα έπρεπε να ζητηθεί η γνώμη της ΟΗΕ, των ΗΠΑ και της «διεθνούς κοινότητας» σε οποιαδήποτε συζήτηση για το μέλλον της Λιβύης- χωρίς να συνδέεται η ρωσική δύναμη με τον Εθνικό Στρατό του Λιβύου του Χάφταρ (που τώρα έχει καταστεί ισλαμικό συστατικό).
Αλλά οι Τούρκοι -και αυτή είναι η υποψία της Ρωσίας- ενθαρρύνουν αυτούς τους πολίτες που συνδέονται με τους ισλαμιστές και εθνικιστές αντάρτες στο Idlib να μπλοκάρουν και να εμποδίζουν αυτές τις διάσημες κοινές περιπολίες.
Η Τουρκία, υποπτεύονται οι Σύροι, πως θέλει να διατηρήσει εκείνες τις περιοχές της Συρίας -συμπεριλαμβανομένων εκατοντάδων τετραγωνικών μιλίων βόρεια και ανατολικά του Χαλεπίου- τις οποίες σήμερα έχουν καταλάβει τα στρατεύματά της.
Έτσι το μερίδιο της Ρωσίας στη Συρία παραμένει η μόνη σοβαρή συμμαχία της στη Μέση Ανατολή.
Διαβεβαίωσε την επιβίωση του Μπασάρ αλ Άσαντ.
Στρατιωτικά, η σοβιετική αεροπορική δύναμη και ένας μετασχηματισμένος στρατός της Συρίας δεν μπορούν να χάσουν. Ωστόσο, παρά τη συγκέντρωση της Δύσης και τη συνεχή κάλυψη των μέσων ενημέρωσης για το Idlib, η συριακή κυβέρνηση ανησυχεί πολύ περισσότερο για την οικονομία της χώρας.
Η συριακή οικονομία είναι τώρα ακόμα πιο εύθραυστη, διότι η οικονομική της οντότητα -για επενδύσεις σε δολάρια και ακίνητα- καταρρέει σε οικονομική κρίση χωρίς προηγούμενο.
Καθώς η λίβρα του Λιβάνου έπεσε από τα 1.500 στα 3.000 ανά δολάριο μέσα σε έξι μήνες, οι Σύροι που μπορούσαν να ταξιδέψουν στη Βηρυτό και να πάρουν μετρητά και αγαθά βρήκαν τα χρήματά τους παγιδευμένα σε τράπεζες του Λιβάνου.
Μέχρι σήμερα, το ένα τρίτο της ιδιωτικής ρευστότητας σε δολάρια της Συρίας -ίσως πολύ περισσότερο- πιστεύεται ότι ήταν στον Λίβανο. Αλλά τώρα η συριακή λίρα, η οποία έφτασε τα 48 ανά δολάριο ΗΠΑ πριν από τον πόλεμο, και στη συνέχεια έπεσε στις 700 λίρες ανά δολάριο κατά τη διάρκεια της μάχης, αξίζει πλέον 1.200 λίρες Συρίας.
Ακόμη και οι πιστοί του Άσαντ επικρίνουν την κυβέρνηση για την αποτυχία της να παρέχει βασικές υπηρεσίες.
Επομένως πρέπει να αντιμετωπιστεί το ερώτημα: Μπορεί η Ρωσία να σώσει τη συριακή οικονομία καθώς διασώζει τον συριακό στρατό;
Είναι άλλο πράγμα να βασίζεται σε μαχητές Sukhoi σε μια συριακή αεροπορική βάση και κάτι άλλο για να πέσουν ρούβλια στο οικονομικά κατεστραμμένο έθνος που ανήκει σε σύμμαχο της Μέσης Ανατολής, όσο πιστός και αν είναι.
Αυτό είναι τώρα το μεγαλύτερο ερώτημα για το συριακό καθεστώς και για τους Ρώσους σωτήρες του. Ο Άσαντ ήταν πιστός στον Πούτιν. Αλλά η οικονομική επιβίωση της Συρίας -όχι ο βομβαρδισμός των εχθρών του Άσαντ- είναι τώρα η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η χώρα. Αυτό, και μόνο αυτό, είναι η νέα δοκιμή της σχέσης μεταξύ Μόσχας και Δαμασκού.
Robert Fisk – The Independent
