Η Υπουργός Εξωτερικών της Καλιφόρνια Shirley Weber, ενέκρινε στις 23 Ιανουαρίου μια εκστρατεία για τη συλλογή υπογραφών με σκοπό τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το αν η πολιτεία θα πρέπει να ανεξαρτητοποιηθεί και να γίνει ανεξάρτητο κράτος.
Η πολιτεία της Καλιφόρνια, που από το 1968 φέρει το προσωνύμιο «Golden State», είναι η τρίτη σε έκταση πολιτεία των ΗΠΑ και η πρώτη σε πληθυσμό με περισσότερους από 40 εκατ. κατοίκους.
Είναι μία από τις πλουσιότερες αμερικανικές πολιτείες και αν ήταν ανεξάρτητη θα αποτελούσε την 5η πλουσιότερη χώρα στον κόσμο. Σύμφωνα με τις «Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές 2023», του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η Καλιφόρνια είχε την πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, τοποθετώντας την πίσω από την Ιαπωνία και μπροστά από την Ινδία και το Ηνωμένο Βασίλειο
Επίσης παραδοσιακά, η Καλιφόρνια ψηφίζει το Δημοκρατικό Κόμμα και αυτό την κάνει να φαντάζει «εχθρική» στα μάτια του νέου ενοίκου του Λευκού Οίκου.
Στις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν το νότιο τμήμα της πολιτείας ο Ντόναλντ Τραμπ, λίγες μέρες πριν την ορκωμοσία του, εξαπέλυσε επίθεση στον Δημοκρατικό Κυβερνήτη Γκάβιν Νιούσομ και τον κάλεσε να παραιτηθεί μέσω αναρτήσεων στην πλατφόρμα Truth Social.
Ο Τραμπ κατηγόρησε τον Νιούσομ πως δίνει προτεραιότητα στις περιβαλλοντικές πολιτικές έναντι της δημόσιας ασφάλειας και υποστήριξε πως η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαχείρισης Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης (FEMA) δεν έχει τα κεφάλαια για να ανταποκριθεί στην κρίση.
Η κίνηση του «Calexit έχει ξεκινήσει εκστρατεία για την ανεξαρτησία της πολιτείας από την Ομοσπονδία των ΗΠΑ με αφορμή τη νίκη του Τραμπ στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου, την οποία οι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας θεωρούν ως «επίθεση σε ό,τι ενδιαφέρει την Καλιφόρνια» και υποστηρίζουν ότι μετά από την επικράτησή του στις τελευταίες προεδρικές εκλογές, ενισχύεται η απόφαση της πολιτείας για απόσχιση.
Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση που εξέδωσε η υπουργός Εσωτερικών της πολιτείας, ο Μάρκους Ρουίς Έβανς, επικεφαλής του κινήματος Calexit για την ανεξαρτησία της Καλιφόρνια, λαμβάνει άδεια για τη συλλογή υπογραφών υπέρ της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας. Η απόφαση ορίζει πως ο Εβανς πρέπει να συγκεντρώσει 546.651 υπογραφές – το 5% των εκλογέων που είχαν ψηφίσει για τοπικό κυβερνήτη τον Νοέμβριο του 2022 – από καταγεγραμμένους ψηφοφόρους και να τις υποβάλλει στην τοπική κυβέρνηση εντός 180 ημερών, το αργότερο μέχρι τις 22 Ιουλίου του 2025.
Αν το σχετικό αίτημα λάβει τον απαραίτητο αριθμό ψήφων, τότε στις προεδρικές εκλογές τον Νοέμβριο του 2028 θα υπάρξει ψηφοδέλτιο που θα θέτει το ερώτημα: «Να εγκαταλείψει η Καλιφόρνια τις ΗΠΑ και να γίνει μια ελεύθερη και ανεξάρτητη χώρα;».
Αν στις προεδρικές εκλογές της επόμενης πενταετίας στην Καλιφόρνια συμμετάσχει το 50% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων και από αυτούς το 55% ψηφίσει «ναι», αυτό θα θεωρηθεί «πρόταση δυσπιστίας» προς την αμερικανική κυβέρνηση.
Ο 47χρονος Έβανς, που πρόσφατα δήλωσε στον βρετανικό Independent πως έχει μεξικανική καταγωγή και μισεί τον Τραμπ, προσπαθεί από το 2010 να κάνει την Καλιφόρνια ανεξάρτητο κράτος όμως μέχρι σήμερα δεν είχε καμιά επιτυχία.
Ο ίδιος τώρα δηλώνει πως τα πράγματα είναι διαφορετικά με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, ο οποίος αναμένεται να θέσει όρους προκειμένου να χορηγήσει ομοσπονδιακή βοήθεια για τις καταστροφικές φωτιές στη Νότια Καλιφόρνια.
Αμερικανοί συνταγματολόγοι: «το Calexit δεν είναι εφικτό»
Όπως τονίζουν τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, ακόμα και αν οι ψηφοφόροι της Καλιφόρνια (που παραδοσιακά ψηφίζουν το Δημοκρατικό Κόμμα), εγκρίνουν την απόσχιση της πολιτείας αυτό από νομική άποψη δεν είναι ρεαλιστικό.
Σύμφωνα με συνταγματολόγους που μίλησαν στον ιστότοπο The San Francisco Standard, το αμερικανικό σύνταγμα απαγορεύει αυστηρά στις πολιτείες να εγκαταλείψουν τις ΗΠΑ.
«Η μόνη ιστορική απόδειξη που έχουμε είναι πως η απόσχιση δεν μπορεί να γίνει. Αυτό λέγεται εμφύλιος πόλεμος… Νομίζω πως μιλάμε για κάτι μη ρεαλιστικό», δήλωσε ο Ρόρι Λιτλ, καθηγητής συνταγματικού δικαίου στη Νομική Σχολή του Σαν Φρανσίσκο.
Πάντως η Καλιφόρνια δεν είναι η πρώτη πολιτεία που σκέφτεται την απόσχιση, καθώς μέσα στο 2024 και το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα του Τέξας συμπεριέλαβε στην πολιτική του πλατφόρμα μια έκκληση για δημοψήφισμα σχετικά με το αν η πολιτεία θα μπορούσε να γίνει «ανεξάρτητο έθνος».
