Σπυριδωνία Κρανιώτη
Η πολυτάλαντη Αργυρώ Ταμβάκου σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Αντιγόνη – The Handbrake Project», η οποία επιστρέφει από τις 20 Οκτωβρίου και κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο BLUEBOX Creative Studio στο Γκάζι.
Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα παράσταση στην οποία η σκηνοθέτις προσεγγίζει τον διαχρονικό μύθο της οικογένειας των Λαβδακιδών με μια σύγχρονη, τολμηρή ματιά, αξιοποιώντας ως σκηνικό ένα αυτοκίνητο – μια απρόσμενη, αλλά απόλυτα λειτουργική πλατφόρμα αφήγησης.
«Πάντα με εντυπωσιάζει η δύναμη της πίστης, ίσως γιατί, ως άνθρωπος, λαμβάνω πάντα υπόψη και τις άλλες απόψεις και κουβαλώ αμφιβολίες, ακόμα και μέσα στις ίδιες μου τις σκέψεις» αναφέρει μεταξύ άλλων στη Ζούγκλα η Αργυρώ Ταμβάκου με αφορμή την παράστασή της Αντιγόνη και προσθέτει: «Το δίπολο ήθους και νόμου είναι πάντα παρών, γιατί ο άνθρωπος συνεχίζει να ψάχνει ποιο είναι το σωστό, το δίκαιο του συστήματος ή το δίκαιο της ψυχής του;».
Ακόμη η αξιόλογη καλλιτέχνις αποκαλύπτει τα μελλοντικά της σχέδια καθώς και τι ονειρεύεται για την καλλιτεχνική της διαδρομή.
Φωτογραφία: Φώτης Πλέγας Γ.
Πείτε μας λίγα λόγια για την παράσταση «Αντιγόνη – The Handbrake Project» καθώς και γιατί επιλέξατε να σκηνοθετήσετε το συγκεκριμένο έργο και πώς προέκυψε η ιδέα να τοποθετήσετε την «Αντιγόνη» σε ένα αυτοκίνητο;
Εδώ και αρκετά χρόνια σκεφτόμουν μια παράσταση με σκηνικό ένα αυτοκίνητο – ένα αμάξι που θα μπορεί να μετακινείται παντού, επιτρέποντας στο θέατρο να φτάσει σε κάθε σημείο. Ήθελα η παράσταση να μπορεί να παιχτεί χωρίς να χρειάζεται σκηνικός χώρος, σε πλατείες, προαύλια, ακόμα και ανοιχτούς δημόσιους χώρους, ώστε να είναι προσιτή σε όλους.
Παράλληλα, αναζητούσαμε ένα έργο που να μπορεί να σταθεί τόσο στον κόσμο του θεάτρου για ενήλικες, όσο και σε εκείνον του θεάτρου για παιδιά και νέους. Όλοι μας είχαμε διδαχτεί την Αντιγόνη στο Λύκειο, αλλά κανείς δεν είχε κατανοήσει τότε το βάθος και τη δύναμη του κειμένου. Όσο για τον Χορό – ούτε θυμόμασταν τι ρόλο έπαιζε πραγματικά στο έργο. Αντίθετα, θυμόμασταν καλά την πίεση να ξεχωρίσουμε τη «δοτική προσωπική» και να κάνουμε συντακτική ανάλυση σε ένα ποιητικό κείμενο. Έτσι γεννήθηκε η δική μας Αντιγόνη!
Ποιον ρόλο υποδύεστε και τι σας συγκινεί σε αυτόν;
Στην παράσταση συμμετέχουμε τέσσερις ηθοποιοί και ερμηνεύουμε όλους τους ρόλους του έργου, συμπεριλαμβανομένου και του Χορού. Εγώ υποδύομαι την Αντιγόνη, έναν γέροντα και τον αγγελιαφόρο στο τέλος του έργου. Κάθε ρόλος είναι εντελώς διαφορετικός από τον άλλον και, υποκριτικά, έχει τεράστιο ενδιαφέρον η εναλλαγή τους σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.
Όσον αφορά την Αντιγόνη, μιας και η δική της απόφαση κινεί τα νήματα της ιστορίας, με συγκινεί η βαθιά πίστη της στο δίκαιο και στο ιερό, η αφοσίωση της! Πάντα με εντυπωσιάζει η δύναμη της πίστης — ίσως γιατί, ως άνθρωπος, λαμβάνω πάντα υπόψη και τις άλλες απόψεις και κουβαλώ αμφιβολίες, ακόμα και μέσα στις ίδιες μου τις σκέψεις.
Φωτογραφία: Φώτης Πλέγας Γ.
Πού εστιάσατε τη ματιά σας στη σκηνοθεσία και τι σας δυσκόλεψε περισσότερο;
Με απασχόλησε κυρίως να γίνει κατανοητή η ιστορία όπως την έγραψε ο συγγραφέας της.
Την προσέγγισα μέσα από μια σύγχρονη ματιά, χωρίς όμως να επέμβω στο ίδιο το κείμενο.
Πιστεύω βαθιά ότι οφείλουμε να σεβόμαστε τα κείμενα που ανεβάζουμε κι αν θέλουμε να πούμε κάτι εντελώς διαφορετικό, υπάρχει πάντα η δυνατότητα να γράψουμε ένα καινούριο έργο ή να επιλέξουμε κάποιο άλλο.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράσταση θα μπορούσε να απευθύνεται και σε εφήβους, αποφάσισα να πιάσω το νήμα της ιστορίας της Αντιγόνης από την αρχή — από την κατάρα του Πέλοπα, που «ευθύνεται» για τα δεινά της οικογένειας των Λαβδακιδών.
Η μεγαλύτερη δυσκολία για μένα ήταν να κατανοήσω τον ρόλο του Χορού, να βρω τι εκπροσωπεί και ποια είναι η θέση του μέσα στο έργο. Μόλις όμως αυτό ξεκαθαρίστηκε, όλα άρχισαν να βγάζουν νόημα!
Φωτογραφία: Παναγιώτης Λαμπής
Υπάρχει κάποια φράση του έργου που σας συγκινεί ιδιαίτερα;
Αντιγόνη: «Εγώ γεννήθηκα για να μοιράζομαι αγάπη, όχι μίσος».
Φωτογραφία: Παναγιώτης Λαμπής
Πώς προέκυψε ο τίτλος «Handbrake Project» και τι σημαίνει αυτό μεταφορικά για το έργο;
Αφορά ένα μεγαλύτερο σχέδιο που ονειρεύομαι να πραγματοποιήσω: παραστάσεις διαφόρων ειδών θεάτρου που χρησιμοποιούν ως σκηνή και πλατφόρμα ένα αυτοκίνητο. Όπου το αυτοκίνητο «τραβήξει χειρόφρενο», εκεί παρουσιάζεται και η παράσταση.
Το Handbrake Project είναι, με έναν τρόπο, ένα θέατρο εν κινήσει, ένα θέατρο που θέλει να φτάσει παντού. Εάν ξαναδιαβάσετε κάπου “The Handbrake Project”, να ξέρετε ότι άλλο ένα όνειρο έχει πραγματοποιηθεί!
Πόσο δύσκολο είναι να παίζετε και να σκηνοθετείτε;
Σε κάθε παράσταση προσπαθώ να κρατώ «ανενεργές» τις σκέψεις του σκηνοθέτη και να παραμένω συγκεντρωμένη αποκλειστικά στον ρόλο μου. Είναι πραγματικά πολύ δύσκολο! Ευτυχώς, στην πρώτη διανομή, στους ρόλους που ερμηνεύω, είχα την τύχη να σκηνοθετήσω την Ανδιανή Κυλάφη — μια εξαιρετική ηθοποιό! Στη δεύτερη διανομή, κυρίως λόγω χρόνου, εντάχθηκα στο καστ της «Αντιγόνης». Διαφορετικά, δεν νομίζω ότι θα το είχα τολμήσει!
Το αρχαίο δίπολο μεταξύ ήθους και νόμου, το χάσμα γενεών, η έννοια της εξουσίας έχει συνάφεια με τη σύγχρονη πραγματικότητα;
Απολύτως! Άλλωστε, δεν είμαστε τόσο μακριά από την εποχή που γράφτηκε το έργο. Μας χωρίζουν 2500 χρόνια, ενώ το ανθρώπινο είδος κατοικεί τη γη για πάνω από 2 εκατομμύρια χρόνια! Οι έννοιες του ήθους, του νόμου, της εξουσίας και το χάσμα των γενεών παραμένουν διαχρονικά ζητήματα. Στην «Αντιγόνη» βλέπουμε ανθρώπους που συγκρούονται όχι επειδή είναι κακοί ή καλοί, αλλά επειδή πιστεύουν βαθιά στο δίκιο τους. Αυτό συμβαίνει και σήμερα — σε μικρότερες ή μεγαλύτερες κλίμακες — στις οικογένειες, στην κοινωνία, στην πολιτική. Το δίπολο ήθους και νόμου είναι πάντα παρών, γιατί ο άνθρωπος συνεχίζει να ψάχνει ποιο είναι το σωστό• το δίκαιο του συστήματος ή το δίκαιο της ψυχής του;
Η παράσταση είναι κατάλληλη και για μαθητές. Πώς βλέπετε τις αντιδράσεις των παιδιών;
Η παράσταση απευθύνεται και σε μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όπως συμβαίνει συχνά με έργα που, αν και ανήκουν στο λεγόμενο “ενήλικο” ρεπερτόριο, αγγίζουν θεματικές που αφορούν βαθιά και τους εφήβους. Είχαμε τη χαρά να παρουσιάσουμε την «Αντιγόνη» σε μαθητές γυμνασίων και λυκείων στη Μύκονο, στο πλαίσιο του ArtMill Festival, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Μυρτώς Μολανδώνη, και η ανταπόκριση ήταν εντυπωσιακή. Με αφορμή την παράσταση, η φιλόλογος Μαρία Μανδουράρη σχεδίασε μια εξαιρετικά πρωτότυπη διδασκαλία της «Αντιγόνης» στο Β4 του ΓΕΛ Μυκόνου, βασισμένη στις αρχές της διαφοροποιημένης μάθησης. Οι μαθητές, μέσα από δράσεις όπως podcast, εφημερίδα, εικαστικές δημιουργίες και ποιητικά κείμενα, προσέγγισαν το έργο ενεργητικά και βιωματικά. Βγήκαν έτσι από τα στενά πλαίσια της αποστήθισης και βίωσαν τη λογοτεχνία σαν κάτι ζωντανό, που τους αφορά προσωπικά. Ανυπομονώ να συνομιλήσω και με άλλους έφηβους που θα παρακολουθήσουν την παράσταση μας!
Ποιες στιγμές και συνεργασίες σας ξεχωρίζετε;
Όλες οι συνεργασίες, όλες οι καταστάσεις και όλοι οι άνθρωποι που οι δρόμοι μας ενώθηκαν, για περισσότερο ή για λιγότερο, έχουν διαμορφώσει το τώρα μου. Δεν το αλλάζω και τους ευχαριστώ, που συμπορευτήκαμε.
Τι ονειρεύεστε για την καλλιτεχνική σας διαδρομή καθώς και για την ομάδα σας ΤΙΚ ΤΑΚ ΝΤΟ;
Τι ωραία ερώτηση! Δεν έχω ιδιαίτερες προσδοκίες. Έχω καταφέρει το μεγαλύτερο όνειρο της ζωής μου. Να βρίσκομαι στο θέατρο. Μετά από αυτό, εξελίσσομαι και εμβαθύνω όσο μπορώ στον κόσμο του θεάτρου και τα πράγματα συμβαίνουν! Βασικά αυτό ονειρεύομαι, να συμβαίνουν τα πράγματα! Όσο για την ομάδα μας, ονειρεύομαι να μεγαλώνει με όμορφες συνεργασίες και να τολμάει να μετακινεί τους θεατές της!
Πώς θα περιγράφατε τον εαυτό σας εκτός σκηνής σε κάποιον που θα ενδιαφερόταν να σας γνωρίσει; Τι σας αρέσει να κάνετε όταν δεν εργάζεστε;
Μου αρέσει να περνάω χρόνο με την κόρη μου, η οποία πλέον είναι 5 χρόνων και είμαι πολύ περήφανη για τη σχέση μας! Μου αρέσει πολύ, επίσης, να διαβάζω, να περπατάω ξυπόλητη και να βρίσκομαι κοντά στη θάλασσα! Ακόμα και όταν πρακτικά δεν εργάζομαι, το μυαλό μου συνεχίζει να σκέφτεται διάφορα γύρω από το θέατρο, project που τρέχουν, καινούργιες ιδέες. Είναι τόσο συνυφασμένο το θέατρο με τη ζωή μου, που δεν ξέρω αν θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω δουλειά, με την τυπική έννοια της λέξης.
Από πού αντλείτε για να είστε καλά στην καθημερινότητά σας;
Μια συνομιλία με φίλους, με τους γονείς μου, μια μικρή παύση για να παρατηρήσω τι συμβαίνει σε οικογένεια και δουλειά, περπάτημα, λίγο ποδήλατο, μικρές στιγμές ηρεμίας με τον εαυτό μου.
Ετοιμάζετε κάτι άλλο;
Στο μυαλό μου πάντα ετοιμάζω διάφορα πράγματα! Τα επεξεργάζομαι σιωπηλά, μέχρι να έρθουν οι κατάλληλες συνθήκες για να πραγματοποιηθούν!
Πρακτικά, ετοιμάζουμε την καινούρια μας Χριστουγεννιάτικη παράσταση σε συνεργασία με το Athens Science Festival, που θα λέγεται “Christmas Busters” και θα αφορά ανθρώπους ηλικίας 8+, θα ανεβάσουμε ξανά την Χριστουγεννιάτικη παράσταση μας «Ο Άγιος Βασίλης ψάχνει Άγιο Βασίλη», στην οποία υπογράφω το κείμενο και τη σκηνοθεσία, θα ανέβει για 3η χρονιά ο «Καρυοθραύστης» μας, διαδραστικό μπαλέτο για ηλικίες 1 – 4, στον πολυχώρο Τετράγωνο (Θράκης 44, Αγία Παρασκευή), ενώ τον Φεβρουάριο θα κάνει πρεμιέρα η καινούρια παραγωγή της ομάδας ΤΙΚ ΤΑΚ ΝΤΟ «Το Τείχος» των Καρολίνα Τζανότι & Τζανκάρλο Μακρί που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Susaeta!
Παίζουν: Γιώργος Βραχνός, Γιάννης Οικονομίδης (Johnny O), Άντα Πουράνη, Αργυρώ Ταμβάκου
Πληροφορίες:
BLUEBOX Creative Studio
Ευπατριδών 1, Γκάζι (3 λεπτά από τον σταθμό Μετρό “Κεραμεικός”)
Διάρκεια 60 λεπτά
Από τις 20/10
Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00
