Την πλήρη αλληλεγγύη τους δηλώνουν οι μουσικοσυνθέτες και στιχουργοί της Ευρώπης στους Έλληνες δημιουργούς, ζητώντας την ανάληψη δράσης από την Κομισιόν μετά την παράνομη επέμβαση του Ελληνικού Κράτους στην αγορά. Στα τέλη Μαρτίου, o Ευρωπαϊκός Συνασπισμός Μουσικοσυνθετών και Στιχουργών (ECSA) έκανε το πρωτοφανές βήμα υποβολής καταγγελίας στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν για λογαριασμό όλων των Ευρωπαίων δημιουργών και όχι μόνον.
Οι δημιουργοί της μουσικής ανησυχούν για τη ζημία που έχει προκληθεί στα μέσα διαβίωσης δημιουργών μουσικής σε Ελλάδα, Ευρώπη και εκτός αυτής, λόγω της παράνομης και συνεχούς παρέμβασης της Ελλάδας στην αγορά. Σύμφωνα με τον ECSA, ουσιαστικά η κρατική παρέμβαση καταλήγει σε πρακτικές αθέμιτης διάκρισης και αδικαιολόγητης διαφοροποίησης μεταξύ Ελλήνων δημιουργών αλλά και μεταξύ Ελλήνων και αλλοδαπών.
Η ECSA εκπροσωπεί πάνω από 50.000 επαγγελματίες συνθέτες και στιχουργούς σε 26 ευρωπαϊκές χώρες. Με 56 οργανώσεις μέλη σε όλη την Ευρώπη, η Συμμαχία μιλά για τα συμφέροντα δημιουργών έργων μουσικής, κλασικής (σύγχρονης), μουσικής για κινηματογραφικά και οπτικοακουστικά έργα, καθώς και της λαϊκής μουσικής.
Η καταγγελία καταδεικνύει την υποστήριξή σε όσους δημιουργούς στην Ελλάδα παρεμποδίζονται από το να έχουν πρόσβαση στα έσοδα από τη μουσική τους ενώ υποστηρίζεται από το Διεθνές Συμβούλιο Δημιουργών Μουσικής (CIAM). Το CIAM, που προστατεύσει τα δικαιώματα και τις πολιτιστικές προσδοκίες των δημιουργών μουσικής, είναι το αναγνωρισμένο παγκόσμιο αντιπροσωπευτικό όργανο για τους δημιουργούς παγκοσμίως και μιλάει για λογαριασμό περισσότερων από 500.000 τραγουδοποιών, στιχουργών και συνθετών.
Ανάκληση άδειας
Τον Μάιο του 2018, η άδεια του ελληνικού Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης (ΑΕΠΙ) ανακλήθηκε μετά από σκάνδαλο που αφορούσε μη καταβληθέντα δικαιώματα και παρατυπίες από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου. Η Αυτοδιαχείριση, ένας ανεξάρτητος δεύτερος Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης στην ίδια κατηγορία δικαιούχων, ήταν έτοιμη να συνεχίσει τη διαχείριση των δικαιωμάτων των δημιουργών ώστε να μην δημιουργηθεί κενό στην αγορά.
Μετά την πτώση της ΑΕΠΙ η Αυτοδιαχείριση κατάφερε να συνάψει συμβάσεις με Έλληνες δημιουργούς αλλά και να δημιουργήσει ένα δίκτυο συμβάσεων αμοιβαιότητας με Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης του εξωτερικού, προκειμένου να διαχειριστεί τα δικαιώματα τόσο των Ελλήνων όσο και των αλλοδαπών δημιουργών.
Ωστόσο, η σχεδόν άμεση αντίδραση του Ελληνικού Κράτους μετά την πτώση της ΑΕΠΙ ήταν να καταλάβει τον έλεγχο της διαχείρισης των δικαιωμάτων στη μουσική και να τα μεταβιβάσει σε ένα νεοσύστατο τμήμα του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας, δηλαδή του εποπτεύοντος των Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης, καθιστώντας με τον τρόπο αυτόν τον ίδιο οργανισμό τόσο εποπτεύοντα όσο και εποπτευόμενο.
Περαιτέρω, το νέο αυτό τμήμα χρηματοδοτήθηκε παράνομα με κρατικά κονδύλια δύο εκατομμυρίων ευρώ κατά παράβαση της νομοθεσίας της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Τώρα το νέο τμήμα του ΟΠΙ εμποδίζει την Αυτοδιαχείριση να αποκτήσει πρόσβαση σε δεδομένα που αφορούν έργα των μελών της και εισοδήματά τους. Το αποτέλεσμα είναι να εμποδίζεται η επιλογή των δημιουργών να συμμετέχουν ελεύθερα σε ΟΣΔ της επιλογής τους προσπαθώντας να δώσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον ΟΣΔ που δημιουργήθηκε από το Ελληνικό Κράτος. Η παράνομη αυτή ανάμιξη του Ελληνικού Κράτους στην Ελληνική αγορά έχει ως συνέπεια να μην φθάνουν στους δικαιούχους σημαντικά έσοδα από τα έργα τους.
Κάθε συνθέτης ή στιχουργός έχει το δικαίωμα να μπορεί να επιλέγει τον οργανισμό που διαχειρίζεται τα δικαιώματά του για τηλεοπτική μετάδοση και δημόσια εκτέλεση. Η ελευθερία αυτή επιλογής κατοχυρώνεται τόσο στο δίκαιο της ΕΕ όσο και στο ελληνικό δίκαιο.
Οι εταιρείες διαχείρισης που επιλέγονται από τους δημιουργούς -εδώ και 150 χρόνια- ονομάζονται Οργανισμοί Συλλογικής Διαχείρισης. Είναι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί που διευθύνονται από διοικητικά συμβούλια που εκλέγονται από τους δημιουργούς. Ένας ΟΣΔ λειτουργεί τόσο προς όφελος των μελών του όσο και προς όφελος των χρηστών μουσικής αλλά και των καταναλωτών παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να εκκαθαρίζουν δικαιώματα για τη χρήση προστατευόμενου ρεπερτορίου απλά και από ένα κεντρικό σημείο (one stop shop).
Οι ΟΣΔ ρυθμίζονται από την εθνική και την ενωσιακή νομοθεσία, κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η χρηστή διακυβέρνησή τους, η λειτουργία τους βάσει κανόνων δεοντολογίας και διαφάνειας καθώς και βάσει αντικειμενικών πρακτικών αδειοδότησης για τους χρήστες μουσικής. Οι ΟΣΔ εποπτεύονται στην Ελλάδα από τον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ), ο οποίος, σύμφωνα και με το ενωσιακό δίκαιο, είναι το εξουσιοδοτημένο εποπτικό όργανο των ελληνικών ΟΣΔ.
Δηλώσεις φορέων
Εκφράζοντας την ανησυχία του για τους συναδέλφους του, ο Πρόεδρος της ECSA, Alfons Karabuda, δήλωσε: «Οι παρούσες δυσχέρειες στην Ελλάδα επηρεάζουν πρωτίστως τους Έλληνες δημιουργούς μουσικής αλλά και τους δημιουργούς μουσικής γενικότερα. Ανησυχούμε για τις δυσχέρειες αυτές και τις ιδιαίτερα επιβλαβείς επιπτώσεις τους σε όλους τους δημιουργούς μουσικής. Οι δημιουργοί μουσικής της Ευρώπης αποτελούν το θεμέλιο ενός ζωτικού, ποικίλου και σημαντικού οικονομικού και πολιτιστικού τομέα. Αξίζουν μια αποτελεσματική διαχείριση των έργων τους και την προστασία του νόμου ακριβώς όπως οι Έλληνες φορολογούμενοι αξίζουν να είναι σίγουροι ότι η διαχείριση των φορολογικών τους εσόδων γίνεται με υγιή, νόμιμο και διαφανή τρόπο».
Ο πρόεδρος του CIAM, Eddie Schwartz, προσέθεσε: «Αυτές οι ενέργειες μας επηρεάζουν όλους. Ως δημιουργοί συμπαριστάμεθα στους συναδέλφους μας ώστε να διασφαλίσουμε ότι θα έχουν ένα σωστό και νόμιμο διαχειριστικό σύστημα δικαιωμάτων στην Ελλάδα, στο οποίο θα μπορούν να στηριχθούν για την επιβίωσή τους. Κάθε δημιουργός μουσικής θα πρέπει να μπορεί να επιλέγει τον ΟΣΔ που επιθυμεί. Κανένας ΟΣΔ δεν θα πρέπει ποτέ να παρεμποδίζεται από το να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των δημιουργών τα δικαιώματα των οποίων έχει κληθεί να προστατεύσει. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο αντιτιθέμεθα στην κατάσταση στην Ελλάδα».
