Έρχεται η σειρά του άνδρα;
Η ανδρική υπογονιμότητα μπορεί σύντομα να αποτελεί παρελθόν, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που είχε η εφαρμογή μίας νέας έρευνας σε… ποντίκια. Η έρευνα έχει κυκλοφορήσει από Ιάπωνες επιστήμονες οι οποίοι κατάφεραν να κατασκευάσουν στο εργαστήριο σπέρμα, με τη χρήση εμβρυϊκών κυττάρων, για την αποκατάσταση της γονιμότητας σε αποστειρωμένα ποντίκια.
Το γεγονός αυτό μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους για την έρευνα και τη θεραπεία της στειρότητας στους ανθρώπους. Για παράδειγμα, ο άνδρας θα μπορεί να είναι σε θέση να επαναπρογραμματίσει κύτταρα από το δέρμα του, ώστε να δρουν σαν φορείς που θα παράγουν σπερματοζωάρια.
Ιστορικά, οι ερευνητές έχουν προσπαθήσει για χρόνια να παράγουν σπέρμα στο εργαστήριο, με περιορισμένη επιτυχία και διαμάχη. Το 2003, αρκετές ομάδες επιστημόνων έδειξαν ότι ήταν δυνατό η μετατροπή εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων ποντικιού τόσο σε σπέρμα όσο και σε ωάρια, αλλά απέτυχε η επίτευξη εγκυμοσύνης.
Το 2006 μια άλλη ομάδα εργαστηρίου χρησιμοποίησε την εργαστηριακή παραγωγή σπέρματος για την ωρίμανση έξι ποντικιών, αλλά τα ζώα υπέστησαν γενετικές ανωμαλίες και όλα πέθαναν νωρίς, ενώ το 2009, ερευνητές του Πανεπιστημίου του Newcastle έγιναν πρωτοσέλιδο από την αναφορά στη δημιουργία ανθρώπινου σπέρματος σε δοκιμαστικό σωλήνα.
Οι Ιάπωνες ερευνητές πρόσθεσαν σε ποντικίσια εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα αυξητικούς παράγοντες και άλλες χημικές ουσίες που είναι γνωστές για τον έλεγχο δραστηριοτήτων όπως τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό και τη διαφοροποίηση. Έτσι είχε ως αποτέλεσμα τη μετατροπή των εμβρυϊκών κυττάρων σε κύτταρα παρόμοια με επιβλάστες. Αυτοί οι τύποι κυττάρων επικρατούν στις αρχές της εμβρυογένεσης, στην ανάπτυξη οργάνων και εξακολουθούν να υφίστανται σε διάφορα όργανα και στην ενήλικη ζωή.
Στη συνέχεια, από την αντιγραφή της διαδικασίας της αναπαραγωγικής σηματοδότησης, που αντλήθηκε από το πείραμα του 2009, μετατράπηκαν αυτοί οι επιβλάστες σε αρχέγονα γεννητικά κύτταρα. Αυτά τα πρωτόγονα γεννητικά κύτταρα μεταμοσχεύθηκαν σε όρχεις από ποντίκια ηλικίας επτά ημερών που ήταν στείρα και ως εκ τούτου δεν θα μπορούσαν να παράγουν σπέρμα. Μετά την μεταμόσχευση άρχισαν να παράγουν κανονικό φαινομενικά σπέρμα.
Τα εργαστηριακά αυτά σπερματοζωάρια χρησιμοποιήθηκαν για να γονιμοποιηθούν εξωσωματικά ωάρια, δημιουργώντας 214 έμβρυα, το καθένα αποτελούμενο από δύο κύτταρα. Τα έμβρυα αυτά μεταμοσχεύθηκαν σε πολλά θηλυκά ποντίκια, τα οποία γέννησαν συνολικά 65 υγιή ποντίκια.
Η ικανότητα να επαναπρογραμματιστούν κύτταρα σε κατάσταση όμοια με την εμβρυακή, είναι μία από τις πιο συναρπαστικές εξελίξεις στη βιολογία. Αλλά είναι ακόμα μια αναξιόπιστη τεχνική δεδομένου ότι απαιτεί συχνά τη χρήση των ιών και μπορεί να προκαλέσει όγκους. Δεν αποτελεί έκπληξη, οι επιστήμονες του Κιότο βρήκε ότι το 20% των μωρών ποντικών που παράγονται μέσω επαναπρογραμματισμού, πέθανε πρόωρα, εξ αιτίας κάποιας καρκινογένεσης. Θέτει πάντως τις βάσεις για σημαντικές γνώσεις πάνω στην ανάπτυξη του σπέρματος και τη γονιμότητα.
Πηγή: medicalnewstoday
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Θ.Παλλαντζάς, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, συνεργάτης του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
