Η εμφάνιση αίματος στα ούρα είναι από τα πιο συχνά συμπτώματα του ουροποιητικού συστήματος που μπορεί να οδηγήσουν έναν ενήλικα στο γιατρό. Μία αιματουρία μπορεί να είναι κλινικά εμφανής, δηλαδή να χρωματίζει τα ούρα κόκκινα (οπότε και λέγεται «μακροσκοπική» αιματουρία) ή να διαπιστώνεται μόνο με εξέταση ούρων («μικροσκοπική» αιματουρία).
Όταν έχουμε μία περίπτωση μικροσκοπικής αιματουρίας το ποσό του αίματος είναι φυσικά λιγότερο, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι η μικροσκοπική αιματουρία είναι πιο αθώα.
Πρακτικά, κάθε περίπτωση αιματουρίας θα πρέπει να ελέγχεται και φυσικά ένα από τα πρώτα πράγματα που πρέπει να αποκλειστούν είναι η πιθανότητα μίας κακοήθους πάθησης του ουροποιητικού συστήματος.
Η πλειάδα των ουρολογικών παθήσεων που μπορούν να εκδηλωθούν με αιματουρία έχει οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι οποιαδήποτε πάθηση του ουροποιητικού συστήματος μπορεί να εκδηλωθεί με τον τρόπο αυτό.
Αν και όλα αυτά είναι γνωστά, μία πρόσφατη μελέτη από το Μόντρεαλ του Καναδά δείχνει ότι οι γιατροί δεν ευαισθητοποιούνται πάντα από ένα επεισόδιο αιματουρίας, με αποτέλεσμα να μην γίνονται οι απαιτούμενες εξετάσεις για να εξακριβωθεί η προέλευσή της.
Η μελέτη διεξήχθη με τη χρήση ερωτηματολογίων που μοιράστηκαν σε γιατρούς πρωτοβάθμιας ιατρικής περίθαλψης. Οι ερωτήσεις είχαν να κάνουν με τον τρόπο που προσεγγίζει κάθε γιατρός περιστατικά ανώδυνης αιματουρίας σε άνδρες και μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.
Από τα δεδομένα που συλλέχθηκαν προκύπτει ότι το 47% των γιατρών συστήνει ανά έτος μία προληπτική εξέταση ούρων σε όλους τους ενήλικες, άνδρες και γυναίκες, ενώ το 95% συνδυάζει την ύπαρξη αιματουρίας με τον καρκίνο της ουροδόχου κύστεως. Ωστόσο, είναι εντυπωσιακό ότι σε περιπτώσεις ηλικιωμένων ανδρών με ανώδυνη μακροσκοπική αιματουρία μόνο το 64% των ερωτηθέντων γιατρών συστήνει εξέταση από ουρολόγο. Επίσης, σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με μικροσκοπική αιματουρία που επιμένει, μόνο το 48,6% των γιατρών θα ζητούσε περαιτέρω ουρολογικό έλεγχο.
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι οι γιατροί της πρωτοβάθμιας ιατρικής περίθαλψης δεν είναι αρκετά ευαισθητοποιημένοι ώστε να παραπέμπουν τα ύποπτα περιστατικά αιματουρίας για έλεγχο του ουροποιητικού, κάτι που θα πρέπει να γίνει συνείδηση όχι μόνο μεταξύ του ιατρικού κόσμου αλλά και για κάθε ενήλικα που αντιμετωπίζει το σύμπτωμα.
Ειδικά επειδή η αιματουρία μπορεί να κρύβει μία νεοπλασία του ουροποιητικού συστήματος, η εγρήγορση από την πλευρά του γιατρού αλλά και του ασθενούς βοηθά στην έγκαιρη διάγνωση σοβαρών νοσημάτων που αντιμετωπίζονται πολύ πιο αποτελεσματικά όταν είναι νωρίς. Για τον ίδιο λόγο, σε περιπτώσεις ασθενών με γνωστά προβλήματα από το ουροποιητικό (όπως για παράδειγμα υπερπλασία προστάτη ή λιθίαση) θα πρέπει να αποφεύγονται τα εύκολα συμπεράσματα σχετικά με την αιτία της εμφάνισης αίματος στα ούρα χωρίς να έχει γίνει προηγουμένως ο απαιτούμενος έλεγχος. Το μήνυμα είναι ότι για κάθε επεισόδιο αιματουρίας πρέπει κανείς άμεσα να απευθύνεται στον ειδικό γιατρό για έλεγχο.
Το άρθρο υπογράφει ο Χ. Κυράτσας Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, συνεργάτης του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
