Ζήσης Ψάλλας
Μια νέα, τριετής, μελέτη εξέτασε εάν ο συχνός έλεγχος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης -όπως το Facebook, το Instagram και το Snapchat- σχετίζεται με αλλαγές στη λειτουργική ανάπτυξη του εγκεφάλου στα παιδιά ηλικίας περίπου 12 ετών.
Χρησιμοποιώντας σαρώσεις εγκεφάλου που ονομάζονται λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI), ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας στο Chapel Hill διαπίστωσαν ότι η συνήθης επίσκεψη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να σχετίζεται με αλλαγές στην ευαισθησία του εγκεφάλου σε κοινωνικές ανταμοιβές και τιμωρίες.
«Γνωρίζουμε ότι η εφηβεία είναι μια από τις πιο σημαντικές περιόδους για την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Συμβαίνουν πολλές αλλαγές στην αναδιοργάνωση του εγκεφάλου, οι περισσότερες μετά από αυτές που βλέπουμε στην πρώιμη βρεφική ηλικία», δήλωσε η συγγραφέας της μελέτης Eva Telzer, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας και νευροεπιστήμης. «Είναι μια πραγματικά δραματική περίοδος ανάπτυξης του εγκεφάλου, ιδιαίτερα των περιοχών του εγκεφάλου που ανταποκρίνονται στις κοινωνικές ανταμοιβές». Οι κοινωνικές ανταμοιβές δεν περιορίζονται σε ιστότοπους κοινωνικών μέσων. Γίνονται μέσω σχολίων πρόσωπο με πρόσωπο από συνομηλίκους ή ακόμα και μέσω λήψης χρημάτων. Αλλά τα likes στο Facebook είναι επίσης κοινωνικές ανταμοιβές.
Η ομάδα της Telzer περιέλαβε 169 μαθητές από τρία δημόσια σχολεία μέσης εκπαίδευσης στην επαρχία της Βόρειας Καρολίνας, ηλικίας περίπου 12 χρονών. Οι συμμετέχοντες ήταν φυλετικά διαφορετικοί και περιελάμβαναν αγόρια και κορίτσια. Ανέφεραν το πόσο συχνά τσέκαραν τρεις πλατφόρμες κοινωνικών μέσων (Facebook, το Instagram και το Snapchat), που κυμαίνονταν από λιγότερο από μία φορά την ημέρα έως πάνω από 20 φορές. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε σαρώσεις εγκεφάλου fMRI.
Οι συμμετέχοντες που τσέκαραν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πάνω από 15 φορές την ημέρα είχαν «διαφορές στον τρόπο που αναπτύσσεται ο εγκέφαλός τους τα επόμενα τρία χρόνια», είπε η Telzer. «Και αυτό σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου που ανιχνεύουν την “σημαντικότητα” του περιβάλλοντος, ανταποκρινόμενοι σε κοινωνικές ανταμοιβές». Η σημαντικότητα αναφέρεται στα στοιχεία τα οποία έλκουν περισσότερο την προσοχή μας. Η Telzer είπε ότι αυτό υποδηλώνει ότι οι έφηβοι που μεγαλώνουν ελέγχοντας συνεχώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γίνονται υπερευαίσθητοι στα σχόλια των συνομηλίκων. «Ο εγκέφαλός τους ανταποκρίνεται όλο και περισσότερο κατά τη διάρκεια αυτών των ετών στην κοινωνική ανταμοιβή που αναμένουν». Δεν είναι ξεκάθαρο τι σημαίνει αυτό για το μέλλον τους. Θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει τον εγκέφαλο να γίνει όλο και πιο ευαίσθητος στην κοινωνική ανατροφοδότηση και αυτό να συνεχιστεί και στην ενήλικη ζωή, είπε η Telzer.
