Του Κώστα Μπετινάκη
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατέθεσε μήνυση για προσβολή εναντίον του Γερμανού σατιρικού παρουσιαστή Γιαν Μπέμερμαν, για το «δυσφημιστικό ποίημα» που διάβασε στο TV show του «Neo Magazin Royale» στις 31 Μαρτίου.
Με το δυσφημιστικό ποίημα, το οποίο συνειδητά επέλεξε, ο Γερμανός παρουσιαστής Γιιαν Μπέμερμαν θέλησε να αναδείξει το θέμα της καταπίεσης των ΜΜΕ στην ΤουρκίαΤην υποβολή της μήνυσης επιβεβαίωσε ο δημόσιος κατήγορος στο δικαστήριο του Μάιντς.
Το όλο θέμα ξεπερνά τα όρια του γελοίου, καθώς η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ανησυχεί μήπως το ζήτημα εξελιχθεί σε πρόβλημα με την εφαρμογή από την Τουρκία της συμφωνίας για το προσφυγικό. Ωστόσο, με δήλωσή της η Μέρκελ υποστήριξε πως «στη Γερμανία θα συνεχισθεί η προάσπιση της ελευθερίας της καλλιτεχνικής έκφρασης».
Με το ποίημα αυτό, το οποίο συνειδητά επέλεξε να είναι τόσο προκλητικό, ο Γιαν Μπέμερμαν ήθελε να αναδείξει το θέμα της καταπίεσης των ΜΜΕ στην Τουρκία. Το ποίημα μεταξύ άλλων αποκαλεί τον Ταγίπ Ερντογάν «διεστραμμένο», «κτηνοβάτη», τον κατηγορεί ότι «κλοτσά τους Κούρδους και χτυπάει τους χριστιανούς», «βλέπει πορνό με παιδιά», «κλείνει συντάξεις εφημερίδων και χαλάει το κλίμα για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις».
Το επίμαχο κομμάτι της εκπομπής αποσύρθηκε από το YouTube με εντολή του ZDF. Στον γνωστό σατιρικό παρουσιαστή απονεμήθηκε πάντως το βράδυ της Δευτέρας ένα από τα 14 βραβεία «Grimme», τα οποία θεωρούνται τα σημαντικότερα στη γερμανική τηλεόραση, με τον ίδιο ωστόσο να αρνείται να παραστεί στην απονομή.
Το βραβείο τού απονεμήθηκε για το βίντεο με το προτεταμένο μεσαίο δάκτυλο του Γιάνη Βαρουφάκη, για το οποίο ισχυρίστηκε ότι το είχε παραποιήσει ο ίδιος. Το βίντεο είχε προβληθεί τον Μάρτιο του περασμένου χρόνου σε γερμανική εκπομπή της δημόσιας τηλεόρασης και ο πρώην υπουργός Οικονομικών είχε ισχυρισθεί ότι ήταν κατασκευασμένο.
Η υποβολή της μήνυσης από τον Ερντογάν είχε και την πρώτη τραγελαφική αντίδραση: «Ερντογάν, κάνε μου και μένα μήνυση» τραγουδάει ο ηθοποιός Ντίντερ Χαλερφόρντεν.
«Κάθε αστείο που απαγορεύεις, κάνει εσένα αστείο» συνεχίζει να τραγουδάει ο Ντίντερ Χαλερφόρντεν υπό τους ήχους γερμανικής και τουρκικής μουσικής.
Οι γερμανοτουρκικές σχέσεις, με αφορμή το προκλητικό σατιρικό ποίημα που κατ’ αρχάς μεταδόθηκε από το δεύτερο γερμανικό κανάλι ZDF για να αποσυρθεί στη συνέχεια από το αρχείο του σταθμού, έγιναν αντικείμενο συζήτησης χθες στην εκπομπή της Anne Will, που είναι μια από τις πιο επιτυχημένες της τηλεόρασης της Γερμανίας.
Σε δημοσκόπηση του YouGov που δημοσιεύθηκε την Τρίτη, το 54% απάντησε πως είναι αντίθετο στο να ασκηθεί δίωξη εναντίον του Μπέμερμαν για τη σατιρική εκπομπή του. Πάντως, το 41% έκρινε «μη αρμόζουσα την αντίδραση της καγκελαρίου στα επακόλουθα του καλαμπουριού του τηλεπαρουσιαστή.
Καταιγιστικές είναι οι αντιδράσεις των τηλεθεατών σε Twitter και Facebook.
«Γιατί δεν ζητάει συγγνώμη ο Μπέμερμαν, αλλά αντ’ αυτού ξεκινά μια συζήτηση για την ελευθερία του Τύπου;» έγραψε ένας τηλεθεατής.
Ένας άλλος σημειώνει: «Θαυμάσια! Η τουρκική κυβέρνηση θα μας υπαγορεύσει τώρα πώς θα κάνουμε σάτιρα στη Γερμανία. Είναι απογοητευτικό. Έχουμε ηθικό ανάστημα;».
Δεν είναι πιθανό να καταδικαστεί ο Μπέμερμαν
Την αλληλεγγύη του στον Γιαν Μπέμερμαν εξέφρασε ο επίσης σατιρικός παρουσιαστής τουρκικής καταγωγής Σερντάρ Σομουντσού, λέγοντας πως «είναι δικαίωμα του καλλιτέχνη να αποφασίζει με ποια μέσα θα κάνει σάτιρα. Αυτό είναι ένα θεμελιώδες δικαίωμα στη Γερμανία, το οποίο πρέπει να προστατεύσουμε και κυρίως η καγκελάριος».
Η Σουζάνε Σαρνόφσκι, ειδική στη θεωρία της λογοτεχνίας και του πολιτισμού, μιλώντας στην «Deutsche Welle», δήλωσε πως η Άνγκελα Μέρκελ στην πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ταγίπ Ερντογάν έκανε λάθος που ζήτησε συγγνώμη, διότι εμμέσως είναι σαν να καταδικάζει τον Γιαν Μπέμερμαν και κάτι τέτοιο δεν είναι στις αρμοδιότητές της.
Στο πλευρό του σατιρικού παρουσιαστή τάχθηκε μέσω Τwitter και ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος έγραψε: «Κάτω τα χέρια από τον Γιαν Μπέμερμαν». Κι αυτό, παρόλο που πριν από μήνες η εκπομπή του Μπέμερμαν είχε υποστηρίξει ότι είχε παραποιήσει το βίντεο με το προτεταμένο μεσαίο δάχτυλο του πρώην υπουργού Οικονομικών, το οποίο είχε προκαλέσει σάλο.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Γερμανών Δημοσιογράφων Φρανκ Ιμπεράλ δήλωσε πως θεωρεί ότι μια δίκη εναντίον του Μπέμερμαν είναι κατά βάση ορθή. Ο Γερμανός παρουσιαστής θα έπρεπε να προβλέψει πως η συμπεριφορά του θα προκαλούσε νομικές αντιδράσεις.
Ωστόσο, συμπλήρωσε πως δεν μπορεί και δεν θέλει να φανταστεί πως ο Μπέμερμαν θα καταδικαστεί, αν και σύμφωνα με τον γερμανικό νόμο θα μπορούσε να του επιβληθεί ποινή φυλάκισης έως και τρία έτη για προσβολή ξένου ηγέτη.
Επιπτώσεις στη συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας για το προσφυγικό;
Όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής της «Deutsche Welle» από το Βερολίνο Παναγιώτης Κουπαράνης, το ζητούμενο στην όλη συζήτηση δεν είναι τόσο αν θα καταδικαστεί ή όχι ο σατιρικός παρουσιαστής, αλλά ποιες πολιτικές συνέπειες θα μπορούσε να έχει η υπόθεση για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος.
Κατά γενική εκτίμηση, η αισθητή μείωση των προσφυγικών ροών που σημειώνεται τις τελευταίες ημέρες στο Αιγαίο δεν θα προέκυπτε χωρίς την τουρκική συμβολή.
Το Βερολίνο φοβάται ότι, σε περίπτωση που δεν δεχθεί τα περί εξύβρισης, ενδεχομένως να βρεθεί αντιμέτωπο με δυσάρεστες εκπλήξεις όσον αφορά στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.
Ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης Στέφεν Ζάιμπερτ αρνείται να πάρει θέση, αν τελικά η καγκελάριος θα επισκεφθεί το Σαββατοκύριακο προσφυγικό καταυλισμό στην Τουρκία, όπως είχε ανακοινώσει ο Τούρκος πρωθυπουργός Αχμέντ Νταβούτογλου πριν από δύο εβδομάδες.
Διαβάστε επίσης:
