Εφιάλτες γεμίζει τα επιτελεία των τραπεζών, αλλά και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, η πρόβλεψη ότι μεγάλο μέρος των δανείων που δόθηκαν μέσα στο 2009 δεν θα εξυπηρετηθεί, αυξάνοντας τη λίστα με τα «κόκκινα» και παγωμένα δάνεια.
Η εξέλιξη αυτή απειλεί οπωσδήποτε τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος στη χώρα μας, αφού η οργανική κερδοφορία των τραπεζών δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει και να απορροφήσει το φαινόμενο.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει «μεγάλη νευρικότητα» των τραπεζών απέναντι στους δανειολήπτες, λήψη μέτρων ακόμη και με μια εβδομάδα καθυστέρηση εξόφλησης των λογαριασμών και οπωσδήποτε ακόμη μεγαλύτερη έλλειψη ρευστού στην ήδη «στεγνή» αγορά.
Πάντως, γεγονός είναι ότι οι δυσκολίες εξόφλησης των τραπεζικών δανείων συνεχώς επιδεινώνονται και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια βρίσκονται εκτός ελέγχου. Η δε πρόβλεψη για τους επόμενους μήνες μόνο αισιόδοξη δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί.
Με τη γλώσσα των αριθμών σημαίνει ότι χορηγήσεις ύψους 22 δισ. ευρώ περίπου δεν θα εξυπηρετούνται από τους δανειολήπτες και βεβαίως θα λείπουν από το τραπεζικό σύστημα της χώρας.
Ιδιαίτερη αξία έχει και η ποιοτική ανάλυση των δανείων που «κοκκίνισαν» το τελευταίο διάστημα. Η επιδείνωση καταγράφεται κυρίως στα χαρτοφυλάκια επιχειρηματικών και στεγαστικών δανείων και όχι στα καταναλωτικά. Παρόλα αυτά, οι τράπεζες περιορίζουν την πολιτική τους όσον αφορά και τις πιστωτικές κάρτες, κρατώντας υψηλά τα επιτόκια δανεισμού, μειώνοντας μονομερώς και χωρίς προειδοποίηση τα ανώτατα πιστωτικά όρια και «κυνηγώντας» τις καθυστερήσεις πληρωμής, που ακυρώνουν από την πρώτη εβδομάδα τη χρήση της κάρτας.
Από την πλευρά της Τράπεζας της Ελλάδος, ο δείκτης των επισφαλειών προβλέπεται να κινηθεί μεταξύ του 8% και του 8,5% στο τέλος του 2009, χωρίς να αποκλείουν ακόμη και το ενδεχόμενο του 9%, στην περίπτωση που σημειωθεί επιδείνωση των συνθηκών στο δεύτερο εξάμηνο.
Ήδη τα επίπεδα του 6% για μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο πρώτο τρίμηνο έθεσαν το πιστωτικό σύστημα σε συναγερμό και μάλιστα σε μια περίοδο που τα στεγαστικά –η ασφαλέστερη κατηγορία χορηγήσεων– κινήθηκαν στο 6,5%, ενώ τα καταναλωτικά έφθασαν στο 9%. Αλλά ούτε και η διατήρηση των επιχειρηματικών δανείων σε επίπεδο κάτω από 6% είναι καθησυχαστική, καθώς αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό σε κινήσεις αναχρηματοδότησης στις οποίες προχωρούν κάποιες τράπεζες, προκειμένου να μην περάσουν τα δάνεια σε καθυστέρηση.
Τα επόμενα επίσημα στοιχεία θα δημοσιοποιηθούν από την Τράπεζα της Ελλάδος μετά την ολοκλήρωση των αποτελεσμάτων εξαμήνου, όπου προβλέπεται ότι ο μέσος όρος θα κινείται σαφώς πάνω από το 6% του πρώτου τριμήνου, ενώ στο δεύτερο εξάμηνο, η αύξηση μπορεί να φθάσει ακόμη και τις δύο ποσοστιαίες μονάδες, με περαιτέρω ανοδική τάση για το 2010. Η επεξεργασία των στοιχείων θα γίνει από την ΤτΕ στην ενδιάμεση έκθεση για τη νομισματική πολιτική και πιο αναλυτικά στη δεύτερη έκθεση χρηματοοικονομικής σταθερότητας που δημοσιοποιείται τον Νοέμβριο.
