Σε ηλικία 70 ετών έφυγε από τη ζωή η τραγουδίστρια από το Πράσινο Ακρωτήρι, Σεζάρια Εβόρα. Ο θάνατος της «ξυπόλυτης ντίβας» ανακοινώθηκε από τον υπουργό Πολιτισμού της χώρας της το Σάββατο και οφείλεται σε πνευμονικό οίδημα. Η ίδια είχε επιλέξει να νοσηλευτεί σε νοσοκομείο της πατρίδας της.
Η Εβόρα αντιμετώπιζε προβλήματα με την καρδιά της, ενώ τρεις μήνες νωρίτερα είχε ακυρώσεις τις προγραμματισμένες συναυλίες της, ανακοινώνοντας πως αποσύρεται από το τραγούδι για λόγους υγείας. Μάλιστα, το 2010 είχε υποβληθεί σε επέμβαση ανοιχτής καρδιάς εξαιτίας προβλήματος στη στεφανιαία αορτή.
Η Εβόρα ήταν η μοναδική τραγουδίστρια από το Πράσινο Ακρωτήρι που βραβεύτηκε με Grammy, ενώ είχε ηχογραφήσει στο στούντιο συνολικά 11 άλμπουμ.
Στη διεθνή σκηνή καθιερώθηκε με το τραγούδι «Sodade»:
Σύντομο βιογραφικό
Το προσωνύμιο «ξυπόλυτη ντίβα» οφείλεται στην προτίμησής της να τραγουδά χωρίς να φορά τα παπούτσια της. Το είδος της μουσικής που υπηρέτησε ονομάζεται μόρνα.
Γεννήθηκε στην πόλη Μιντέλο του νησιού Σάο Βισέντε, στο Πράσινο Ακρωτήρι, στις 27 Αυγούστου του 1941. Σε ηλικία 7 ετών έμεινε ορφανή από πατέρα. Μετά τον θάνατό του, η μητέρα της αγωνίστηκε να τη μεγαλώσει με τα πενιχρά της εισοδήματα, που εξασφάλιζε από την εργασία της ως μαγείρισσα. Τελικά, την οδήγησε σε ορφανοτροφείο και στη χορωδία του ιδρύματος εκείνου η μικρή Σεζάρια έμαθε να τραγουδά.
Η Έβορα συνάντησε όταν ήταν 16 ετών έναν ναυτικό από το Πράσινο Ακρωτήρι, ο οποίος ονομαζόταν Εντουάρντο. Ήταν ο άνθρωπος που τη δίδαξε τα παραδοσιακά μουσικά στιλ των coladeiras και mornas. Τα τελευταία αποτελούν τραγούδια της λύπης, της μελαγχολίας και της νοσταλγίας. Η Σεζάρια ξεκίνησε να τραγουδά σε τοπικά μπαρ και ξενοδοχεία. Με τη βοήθεια τοπικών μουσικών, θα επεδείκνυε τις ικανότητές της και αργότερα θα ανακηρυσσόταν «Βασίλισσα των Μόρνας» από τους θαυμαστές της. Την εποχή εκείνη ήταν διάσημη στο νησί της, σχετικά άγνωστη όμως διεθνώς.
Η τραγουδίστρια είχε έναν θείο, ο οποίος ήταν ένας διάσημος μουσικός και τραγουδοποιός, χρησιμοποιώντας το όνομα B. Leza. Αυτός έγραψε πολλά τραγούδια για την Έβορα.
Τα «σκοτεινά χρόνια»
Η ξυπόλυτη αοιδός παρέμεινε διάσημη, χωρίς όμως να έχει και επιτυχία στα οικονομικά. Η δυσχερής οικονομική και πολιτική κατάσταση στη νησιωτική της χώρα, σε συνδυασμό με τα προσωπικά και οικονομικά της προβλήματα, την οδήγησαν στην απόφαση να σταματήσει το τραγούδι, ώστε να υποστηρίξει οικονομικά την οικογένειά της. Επί δέκα χρόνια δεν τραγούδησε και η ίδια τα περιέγραψε ως «σκοτεινά χρόνια». Την ίδια περίοδο πάλεψε με τον αλκοολισμό.
Η διεθνής καταξίωση
Έπειτα από ενθάρρυνση ενός εξόριστου μουσικού και προστάτη των τεχνών από το Πράσινο Ακρωτήρι, ο οποίος ζούσε στην Πορτογαλία, η Έβορα ξανάρχισε να τραγουδά. Ο άνθρωπος αυτός ήταν ο Μπάνα, ο οποίος προσκάλεσε τη Σεζάρια να τραγουδήσει σε συναυλίες σε πορτογαλικό έδαφος, με τη χρηματοδότηση μιας τοπικής οργάνωσης γυναικών.
Ο Ζοζέ ντα Σίλβα, ένας Γάλλος με καταγωγή από το Πράσινο Ακρωτήρι, την έπεισε να μεταβεί στο Παρίσι, όπου ηχογράφησε το άλμπουμ «La Diva Aux Pieds Nus» («Η Ξυπόλυτη Ντίβα») το 1988. Το τραγούδι «Sodade» ήταν η πρώτη της διεθνής επιτυχία και η πρώτη της επιτυχία στη Γαλλία που δεν ήταν στα Γαλλικά. Αυτό σηματοδότησε την απαρχή της παγκόσμιας φήμης για την τραγουδίστρια από την Αφρική. Ο πορτογαλικός όρος sοdade έχει περίπλοκη σημασία, που είναι δύσκολο να μεταφραστεί. Σημαίνει γενικά νοσταλγία, πόθο, λύπη και μετάνοια. Η έκφραση της sodade αποτελεί εσωτερικό στοιχείο στη μουσική του Πράσινου Ακρωτηρίου. Το άλμπουμ εκείνο επαινέθηκε από τους κριτικούς και με αυτό ξεκίνησε την καριέρα της, συνεχίζοντας με το άλμπουμ του 1992, «Miss Perfumado», το οποίο σημείωσε ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία. Έτσι, η τραγουδίστρια έγινε διεθνές αστέρι σε ηλικία 47 ετών.
Επιμέλεια: Μαριάννα Μαρμαρά
