Επιμέλεια: Π. Χαλάτσης
Η νέα έκδοση του ημερολόγιου της Pirelli είναι η 52η κατά σειρά και έχει ως κεντρικό θέμα τη σύνδεση του ανθρώπου με τη φύση. Στις 22 φωτογραφίες του, πρωταγωνιστούν έντεκα εξέχουσες γυναίκες από τον χώρο του κινηματογράφου, της μόδας, της μουσικής και του αθλητισμού και ενσαρκώνουν τα τέσσερα βασικά στοιχεία. Τη γη, το νερό, τον αέρα και τη φωτιά.
Δημιουργός του φετινού ημερολογίου της Pirelli 2026 που παρουσιάστηκε επίσημα στην Πράγα είναι ένας από τους πιο πρωτοποριακούς εικαστικούς της εποχής, ο Νορβηγός φωτογράφος και σκηνοθέτης Sοlve Sundsbo, γνωστός για την αδιάκοπη αναζήτηση νέων τρόπων απεικόνισης της πραγματικότητας.
Η δημιουργία του ημερολογίου ξεκίνησε σε φυσικά τοπία. Στην παραλία Holkham του Νόρφολκ και στην εξοχή του Έσσεξ, όπου ο Sοlve Sundsbo (Sølve Sundsbø), «συλλέγει» εικόνες ηλιοβασιλέματος, φωτιάς, νερού και σύννεφων. Στη συνέχεια, αξιοποιώντας τεράστιες οθόνες LED, μεταφέρει αυτά τα τοπία στο στούντιο, στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργεί έναν ελεγχόμενο χώρο όπου η τεχνολογία συναντά την ποίηση της φύσης.
Η επιλογή της ψηφιακής αναπαράστασης δεν προέκυψε τυχαία. Όπως εξηγεί ο ίδιος, η απευθείας φωτογράφηση σε εξωτερικό χώρο περιέχει υπερβολικά πολλά στοιχεία που αποσπούν από τον πυρήνα της εικόνας. Στο στούντιο, η φύση γίνεται σύμβολο, υλικό για δημιουργική επανερμηνεία. Παρ’ όλα αυτά, κάποια στοιχεία παραμένουν αληθινά: νερό, άνεμος, υλικά που αγγίζουν το σώμα και ενισχύουν τη σχέση μοντέλου και στοιχείου.
Οι γυναίκες–σύμβολα των στοιχείων
Οι 22 φωτογραφίες που συνθέτουν το Ημερολόγιο παρουσιάζουν 11 γυναίκες από τους χώρους του κινηματογράφου, της μόδας, του αθλητισμού και της μουσικής: τη Σκωτσέζα ηθοποιό Tilda Swinton, τη Βρετανίδα ηθοποιό Gwendoline Christie, τη Βρετανίδα τραγουδίστρια-τραγουδοποιό FKA twigs, την Ιταλοαμερικανίδα ηθοποιό και σκηνοθέτη Isabella Rossellini, την Αμερικανίδα πρωταθλήτρια του τένις Venus Williams, τη Βρετανίδα σχεδιάστρια μόδας και μοντέλο Susie Cave (η οποία είχε εμφανιστεί στις εκδόσεις του 1986 και του 1991), την Ιταλίδα ηθοποιό Luisa Ranieri, το Ρωσικής καταγωγής μοντέλο Irina Shayk, την Κινέζα μοντέλο και ηθοποιό Du Juan (που συμμετείχε στο Ημερολόγιο του 2008), το Τσέχα μοντέλο Eva Herzigová (που συμμετείχε στις εκδόσεις του 1996 και του 1998) και την ηθοποιό από το Πουέρτο Ρίκο Adria Arjona.
Το κεντρικό θέμα της φετινής έκδοσης είναι η σύνδεση του ανθρώπου με τη φύση. Στις 22 φωτογραφίες του, οι έντεκα εξέχουσες γυναίκες ενσαρκώνουν τα τέσσερα βασικά στοιχεία —γη, νερό, αέρας και φωτιά— αλλά και πιο άυλες δυνάμεις: ενέργεια, αιθέρας, φως.
Ο Sundsbο επιλέγει μια προσέγγιση που ξεπερνά τον ρεαλισμό· επιδιώκει να αποτυπώσει συναισθήματα, ένστικτα και ψυχικές καταστάσεις, μιλώντας για την περιέργεια, τη δίψα για γνώση, την ανθρώπινη ανάγκη για χειραφέτηση και τη βαθιά σχέση με τον χρόνο και τον χώρο.
Τι είπε στη συνέντευξη ο Sølve Sundsbø, δημιουργός της 52ης έκδοσης του ημερολογίου της Pirelli
Πώς ξεκίνησε το πάθος σας για τη φωτογραφία;
Ξεκίνησε από την επιθυμία να αφηγούμαι ιστορίες. Δεν είμαι πολύ καλός στη συγγραφή ή τη ζωγραφική, αλλά πάντα ήθελα να αφηγούμαι ιστορίες. Ξεκίνησε με το σκι – φωτογράφιζα τους φίλους μου που έκαναν σκι, μεταφέροντας αυτές τις ιστορίες «πίσω από το βουνό». Ένα άλλο θέμα ήταν οι συναυλίες: πήγαινα σε πολλές συναυλίες ως νέος. Ήθελα να αιχμαλωτίσω οπτικά αυτό το συναίσθημα για να μπορέσω να το μοιραστώ με άλλους. Άρα, η φωτογραφία για μένα έχει να κάνει με την αφήγηση ιστοριών, την επικοινωνία.
Ποια ήταν η πρώτη σας σκέψη όταν σας ζητήθηκε να φωτογραφίσετε το Ημερολόγιο Pirelli 2026;
Ήταν ένα άμεσο αίσθημα ευτυχίας γιατί [αντιπροσωπεύει] ένα μεγάλο πάνθεον φωτογράφων και είναι ωραίο να εντάσσεσαι σε αυτόν τον σύλλογο. Είναι σχεδόν σαν να κερδίζεις ένα βραβείο, κατά κάποιον τρόπο. Μετά σκέφτεσαι: «Ω Θεέ μου, κέρδισα αυτό το βραβείο» και πρέπει να το κερδίσεις. Τις περισσότερες φορές λαμβάνεις αναγνώριση για κάτι που έχεις κάνει. Εδώ, είναι σαν να το κερδίζεις εκ των προτέρων και μετά πρέπει να το κάνεις. Αρχικά, σε κατακλύζουν οι ατελείωτες δυνατότητες, αλλά πολύ γρήγορα αρχίζεις να σκέφτεσαι πώς θα το κάνεις.
Πώς σκεφτήκατε την ιδέα να χρησιμοποιήσετε τα «στοιχεία» ως θέμα; Τι αντιπροσωπεύουν για εσάς;
Προήλθε από την επιθυμία να έχω μια σύνδεση με τη φύση χωρίς να γίνει κλισέ. Δεν ήθελα να είμαι στη φύση – αν και είναι εκεί που θέλω [προσωπικά] να βρίσκομαι συνέχεια – αλλά ήθελα να το μετατρέψω σε κάτι αφηρημένο και λιγότερο αναμενόμενο. Τα στοιχεία είναι μια μείωση της φύσης κατά κάποιο τρόπο. Από τους πολύ πρώιμους πολιτισμούς είχαμε τη γη, τον αέρα, τη φωτιά και το νερό ως έναν τρόπο να μειώσουμε τη φύση σε κάτι που μπορούμε να κατανοήσουμε. Ένιωσα πολύ φυσικό να δουλέψω μέσα σε ένα πλαίσιο όπου παίρνεις «τα πάντα» – επειδή η φύση είναι τα πάντα – σε κάτι που μπορείς να αποστάξεις και να ελέγξεις σε μια εικόνα. Από εκεί προήλθε.
Πείτε μας κάτι για τη διαδικασία δημιουργίας αυτού του Ημερολογίου.
Η διαδικασία ξεκίνησε με τη σκέψη για το πώς να το οπτικοποιήσουμε. Πώς μπορείς να οπτικοποιήσεις τον άνεμο; Ο άνεμος είναι προφανώς αόρατος εκτός αν αγγίξει κάτι. Το νερό είναι κάτι που είτε είσαι μέσα, είτε έχεις βυθιστεί, είτε σε χτυπάει. Η πρόκληση ήταν να αναπαραστήσουμε οπτικά αυτά τα στοιχεία στη φωτογραφία. Το να το κάνουμε έξω φάνταζε συντριπτικό λόγω όλων των πληροφοριών που λαμβάνεις. Γι’ αυτό επέλεξα μια απλούστερη προσέγγιση και μετέφερα τα πάντα στο στούντιο. Χρησιμοποιήσαμε νέα τεχνολογία, με τη μορφή τεράστιων τοίχων LED, για να «συλλέξουμε» τη φύση και στη συνέχεια να την αναδημιουργήσουμε σε έναν ελεγχόμενο χώρο. Φυσικά, χρησιμοποιήσαμε επίσης αληθινό νερό, αληθινό αέρα, αλλά μερικά από τα φόντα και μερικά από τα στοιχεία τα πήραμε από το εξωτερικό και τα φέραμε πίσω στο στούντιο. Όλη η διαδικασία βασίζεται σε πολύ πρακτικές πτυχές: στην αρχή νομίζεις ότι μπορείς να κάνεις τα πάντα, αλλά προφανώς περιορίζεσαι και από το τι μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο να φαίνεται και να αισθάνεται καλά σε αυτό το σενάριο. Δεν θέλεις να καιγόταν φωτιά πίσω από κάποιον, εκτός αν είναι απολύτως απαραίτητο! Έτσι, κινηματογραφήσαμε όλη τη φωτιά εκ των προτέρων και την είχαμε στον τοίχο πίσω για να αποφύγουμε τυχόν κινδύνους.
Πείτε μας κάτι για τον ρόλο των πρωταγωνιστριών του Ημερολογίου. Πώς τις εντάξατε σε αυτά τα στοιχεία;
Για κάποιες από αυτές ήταν πολύ κυριολεκτικό. Με την Eva [Herzigová] και τη Susie [Cave], τις βάλαμε στο νερό. Με την Tilda [Swinton], δημιουργήσαμε έναν μικρό μίνι κόσμο γι’ αυτήν. Με την [FKA] twigs, είχα μια μακρά συζήτηση, καθώς ήθελε να καλυφθεί με άμμο και να είναι μέρος της γης. Άρα, όλα έχουν να κάνουν με τις συζητήσεις. Θέλεις το άτομο να δείχνει όμορφο, θέλεις η πρωταγωνίστρια να αισθάνεται ένα με το στοιχείο.
Πείτε μας κάτι για τα άλλα μέλη του συνεργείου σε αυτήν την περιπέτεια. Πόσο σημαντικό είναι για εσάς να περιβάλλεστε από ανθρώπους που εμπιστεύεστε πραγματικά για να σας παρέχουν τη βοήθεια και τις προτάσεις τους σχετικά με την αποστολή;
Όταν κάνω ένα έργο σαν αυτό, θέλω να συνεργάζομαι με ανθρώπους που γνωρίζω. Άτομα που ξέρω ότι μπορώ να είμαι ειλικρινής μαζί τους. Ήθελα να συνεργαστώ με τον Jerry Stafford για το styling, γιατί ο Jerry δεν είναι μόνο ένας σπουδαίος στυλίστας, αλλά και κάποιος που έχει την ικανότητα να μου ανοίγει πόρτες στο μυαλό μου. Απελευθερώνει ιδέες δίνοντας μικρές σταγόνες και εγώ μπορώ να τις κάνω πολύ μεγαλύτερες. Φέτος, το Ημερολόγιο ζωντάνεψε μέσα από κινούμενες εικόνες. Είχα την ευχαρίστηση να συνεργαστώ με τον εξαιρετικό Benoît Delhomme ως Διευθυντή Φωτογραφίας. Δημιούργησε τον φωτισμό για την ταινία, και μαζί τον βελτιώσαμε για τις στατικές φωτογραφίες. Τα σκηνικά φτιάχτηκαν όμορφα από τον μακροχρόνιο συνεργάτη μου Robbie Doig. Ήθελα να συνεργαστώ με τη Val Garland για το μακιγιάζ. Έχω δουλέψει με τη Val για χρόνια και εμπιστεύομαι το μάτι της, τις δεξιότητές της ως make-up artist και ως άνθρωπο. Ο Syd [Hayes] είναι ένας καταπληκτικός κομμωτής που πάντα θα κάνει το σωστό για την εικόνα. Ήθελα να συνεργαστώ με τον Greger Ulf Nilson για τον σχεδιασμό του ίδιου του Ημερολογίου, καθώς είναι ένας απίστευτος σχεδιαστής και πολύ καλός φίλος. Και στη Νέα Υόρκη συνεργαστήκαμε με τον Bob [Recine] για τα μαλλιά, τον James Kaliardos για το μακιγιάζ και τον Tristan Sheridan ως Διευθυντή Φωτογραφίας. Έτσι, όλοι οι άνθρωποι γύρω μου είναι άτομα με τα οποία έχω συνεργαστεί για πάρα πολύ καιρό. Είναι σημαντικό να υπάρχει ένα στοιχείο εμπιστοσύνης και να γνωρίζουμε ότι όλοι εργαζόμαστε για να υπηρετήσουμε την εικόνα και να δημιουργήσουμε κάτι μαγικό.
Τι σημαίνει ομορφιά για εσάς;
Η ομορφιά είναι μια πολύ δύσκολη λέξη. Είναι σαν να θέλεις να σερβίρεις κάτι που ίσως είναι δύσκολο να το δεις αμέσως, αλλά μετά σου αρέσει όλο και περισσότερο. Νομίζω ότι η ομορφιά είναι πολύ ατομική και είναι μια λέξη με τόσο φόρτο: «Ω, είναι όμορφη» και «είναι όμορφος»: αυτά αλλάζουν με τον καιρό. Αλλά ένα πράγμα είναι αιώνιο: η ελαφρά αβεβαιότητα για το αν βρίσκεις κάτι ενδιαφέρον ή όχι. Το όμορφο πρέπει να είναι ενδιαφέρον και λίγο προκλητικό.
Βλέπετε τη φωτογραφία ως μορφή εξερεύνησης ή ως ανάγκη; Μια αναζήτηση ή μια λαχτάρα;
Νομίζω ότι η φωτογραφία είναι μια λαχτάρα, μια αναζήτηση, ένα πάθος. Για μένα, είναι η δημιουργία μιας στιγμής που είναι ενδιαφέρουσα, την οποία μπορώ να στείλω στον κόσμο και να πω: «Τι λέτε γι’ αυτό; Το βρίσκετε ενδιαφέρον; Το βρίσκετε όμορφο;» Αυτή η στιγμή επικοινωνίας είναι σημαντική για μένα. Βγάζω φωτογραφίες συνέχεια – στο τηλέφωνό μου, σε μια μικρή κάμερα, οτιδήποτε – και είναι ένας τρόπος κατανόησης του κόσμου, νομίζω. Όπως οι συγγραφείς προσπαθούν να γράψουν για μια εμπειρία, έτσι κι εγώ προσπαθώ να κατανοήσω τον κόσμο φωτογραφίζοντάς τον.
Θα θέλατε να πείτε κάτι στις επόμενες γενιές;
Ναι, απλώς κάντε το, βγείτε έξω, αφήστε τις οθόνες σας, βγείτε έξω. Μην κοιτάτε εμένα. Βγείτε έξω και κάντε το μόνοι σας.
