Η ασφάλεια και συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο και οι ευρύτερες προεκτάσεις ήταν το θέμα συνεδρίου που οργάνωσε στη Λευκωσία το Κυπριακό Κέντρο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Αμυντικών Αναλύσεων (ΙΑΑ), το οποίο είναι συνδεδεμένο με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας.
Οι θεματικές ενότητες του Συνεδρίου ήταν: α) η Τουρκία στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο, β) Αραβικές, Ελληνικές και Τουρκικές προσεγγίσεις σε θέματα ασφάλειας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο και ευρύτερα. Μέσα από τις θεματικές ενότητες του Συνεδρίου προσεγγίστηκαν ιστορικά, πολιτικά οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα.
Ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ και πρώην γενικός διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών του Ισραήλ, Σόμο Αβινέρι, στην εισήγησή του με θέμα «Η Εξωτερική Πολιτική της Τουρκίας στο Στρατηγικό Πλαίσιο της Μέσης Ανατολής», αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στις νέες προσεγγίσεις της Τουρκίας που έχουν διαμορφωθεί, καθώς και στις τριβές στις σχέσεις της χώρας αυτής με το Ισραήλ και τις Η.Π.Α..
Σημείωσε, επίσης, τις δύο κυριότερες τάσεις που παρατηρούνται στην Τουρκία: τη «Νεο-Οθωμανική πολιτική» και τη «νέα Ισλαμική ιδεολογική προσέγγιση». Σε ορισμένα σημεία οι δύο αυτές τάσεις μπορούν να συνυπάρξουν, παρά το γεγονός ότι έχουν διαφορετική φιλοσοφία, επεσήμανε.
Ενδιαφέρουσες εισηγήσεις κατέθεσαν επίσης η Λέα Ζερουαλί, ο Ισμαήλ Κεμάλ και ο Δημήτρης Ξενάκης, διευθυντής επιστημονικής έρευνας στο ΙΑΑ.
Στις εισηγήσεις τονίστηκαν η αναβαθμισμένη παρουσία της Τουρκίας και οι συνθήκες που θα μπορούσαν να προωθήσουν προοπτικές ασφάλειας και συνεργασίας για όλους τους λαούς της περιοχής.
Ο πρώην υπουργός Άμυνας της Ελλάδας, Γεράσιμος Αρσένης, στην εισήγησή του επεσήμανε μεταξύ άλλων, τον σημαντικό ρόλο που πρέπει να διαδραματίσουν η ακαδημαϊκή κοινότητα και οι «δεξαμενές σκέψης» για τη διαμόρφωση και υλοποίηση μακροχρόνιων πολιτικών, στρατηγικών και οράματος με στόχο την προώθηση της ασφάλειας και της συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Κύπριος καθηγητής, Ανδρέας Θεοφάνους, στην εισήγησή του υπογράμμισε ότι η κυριότερη διάσταση του Κυπριακού είναι η επεκτατική πολιτική της Τουρκίας και η μη αναγνώριση του δικαιώματος ύπαρξης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο κ. Θεοφάνους εισηγήθηκε ως μορφή λύσης του Κυπριακού ένα ενοποιητικό (integrationalist) ομοσπονδιακό μοντέλο. Σημείωσε, επίσης, ότι η Κύπρος θα πρέπει να διαγνώσει επαρκώς τα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος στην Ανατολική Μεσόγειο και ευρύτερα και να πράξει ανάλογα.
Χαιρετισμό στο Συνέδριο απηύθυναν ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Άμυνας της Κύπρου, Χρίστος Μαλικίδης, και ο πρέσβης της Ελλάδας στην Κύπρο, Βασίλης Παπαϊωάννου.
