Συνέντευξη στην Κορίνα Ντούβλη
Για το θέμα της σεξουαλικότητας, πώς αυτή ορίζεται και από τι επηρεάζεται, μίλησε στο zougla.gr η κυρία Μαρίνα Μόσχα, ΜΑ Κλινικής Ψυχολογίας, ΜSc Θετικής Ψυχοθεραπείας. Αναφέρεται στην ασεξουαλικότητα, αλλά και στην ομοφοβία, θέματα τα οποία πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να διαχειριστούν, αλλά ίσως το μόνο που τους λείπει είναι μια σωστή ενημέρωση…
Πώς ορίζεται η σεξουαλικότητα στις μέρες μας;
Η σεξουαλικότητα αναφέρεται στο πώς ένας άνθρωπος περιγράφει και εκφράζει τον εαυτό του σεξουαλικά. Πόσο σημαντική είναι για τον ίδιο η σεξουαλική του έκφραση και συμπεριφορά. Αυτό είναι κάτι που δεν αλλάζει στον χρόνο, αλλάζουν όμως ο τρόπος που οι άλλοι αντιμετωπίζουν αυτή την έκφραση και συμπεριφορά, και μέσα από αυτή την αντιμετώπιση και το ίδιο το άτομο ενδεχομένως αναλόγως αντιδρά. Επίσης, αλλάζουν οι αξίες της κάθε εποχής, ίσως και τα στερεότυπα – πολύ πιο δύσκολα, βέβαια. Για παράδειγμα, το σεξ πριν τον γάμο στα χρόνια των γονιών μας θεωρούνταν ανήθικο, όπως και το να έχει αρκετούς ερωτικούς συντρόφους ένα άτομο. Σήμερα, είναι πιο χαλαρά όλα αυτά, με αποτέλεσμα το σεξ να είναι πιο απελευθερωμένο και οι άνθρωποι να θέλουν να βιώσουν περισσότερες σεξουαλικές εμπειρίες. Βέβαια, υπάρχει και ο αντίκτυπος στις σχέσεις αλλά και στις πιο μικρές ηλικίες, όπου υπάρχει σχετική αμφιθυμία: από τη μία το σεξ είναι ελεύθερο και εύκολα το βρίσκει κανείς ακόμα και χωρίς δέσμευση, από την άλλη όμως ακούγονται παράπονα ότι το σεξ δεν είναι αυτό που αναζητά κάποιος ή ότι δεν μπορεί εύκολα να δεσμευτεί, καθώς δεν βρίσκει το κατάλληλο άτομο…
Από ποιους παράγοντες καθορίζεται ο σεξουαλικός μας προσανατολισμός;
Και πώς επηρεάζεται από τις κοινωνικές συγκυρίες; Οι πιο σύγχρονες έρευνες έχουν καταλήξει στο ότι ο σεξουαλικός μας προσανατολισμός σχετίζεται με βιολογικούς κυρίως παράγοντες. Ο σεξουαλικός προσανατολισμός δεν είναι επιλογή, δεν είναι κάτι δηλαδή που το άτομο μπορεί να επιλέξει, όπως δεν μπορεί επίσης και να τον αλλάξει. Η οργάνωσή του ξεκινάει στην παιδική ηλικία, διαμορφώνεται στα χρόνια της εφηβείας και ολοκληρώνεται στο κλείσιμό της όπου ουσιαστικά ξεκινάει και η σεξουαλική δραστηριότητα. Αν χρειαστεί να απαντήσουμε στο ερώτημα αν κάποιος γεννιέται με συγκεκριμένο σεξουαλικό προσανατολισμό ή είναι κάτι που διαμορφώνεται στην πορεία της ζωής, τα τελευταία ερευνητικά δεδομένα υποστηρίζουν βιολογικούς και γονιδιακούς παράγοντες. Αν και υπάρχουν ακόμη θεωρίες που σχετίζονται με περιβαλλοντικούς ή κοινωνικούς παράγοντες, τα στοιχεία που τις υποστηρίζουν φαίνεται να είναι όλο και λιγότερα. Οι κοινωνικές επιδράσεις είναι αυτές που επηρεάζουν το άτομο όταν νιώσει πως σεξουαλικά αισθάνεται έλξη προς άτομα του ίδιου κυρίως φύλου και όχι του αντίθετου. Σκέψεις όπως «Πώς θα είναι η ζωή μου», «Πώς θα το πω στους γονείς μου», «Τι θα πουν οι άλλοι», «Δεν θα βρίσκω εύκολα εργασία» κ.λπ. είναι εκείνες που δυσκολεύουν ένα άτομο μη ετεροφυλόφιλου σεξουαλικού προσανατολισμού να κάνει την αποδοχή, καθώς δεν ταιριάζει με το βιολογικό του φύλο και τα στερεότυπα που υπάρχουν, ότι δηλαδή ένας άνδρας πρέπει να είναι μαζί με μια γυναίκα. Το άτομο διακατέχεται από αρνητικά και δυσφορικά συναισθήματα λόγω του φόβου της κοινωνικής κατακραυγής και της απόρριψης, παρουσιάζεται δηλαδή δυσκολία ως προς την αποδοχή.
Πείτε μας κάποια λόγια για την κλίμακα Κίνσεϊ. Εκτός από τη σεξουαλικότητα, υπάρχει και η ασεξουαλικότητα.
Η κλίμακα Kinsey (Sexual Behavior, 1948) χρησιμοποιεί μια κατηγοριοποίηση που προκύπτει από μια κλίμακα από το 0 = αποκλειστικά ετεροφυλόφιλος έως το 6 = αποκλειστικά ομοφυλόφιλος, για να προσδιορίσει τον σεξουαλικό προσανατολισμό του ατόμου, σύμφωνα με το πως το ίδιο το άτομο αυτοπεριγράφεται. Ο Kinsey κατέληξε στο ότι καλύτερα να μην κατηγοριοποιούμε τη σεξουαλικότητα, καθώς υπάρχουν πολλές διαβαθμίσεις, χαρακτηριστικά είπε πως ο κόσμος δεν πρέπει να χωρίζεται σε αρνιά και κατσίκια… Η ασεξουαλικότητα αποτελεί έναν όρο-ομπρέλα, πρόκειται για φάσμα που περιλαμβάνει και διάφορους άλλους τρόπους σεξουαλικού αυτοπροσδιορισμού. Πρόκειται για έναν παρεξηγημένο όρο, καθώς πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν πως το ασεξουαλικό άτομο δεν κάνει σεξ και δεν έχει ερωτική επιθυμία. Και όμως, αν και υπάρχει ο τύπος αυτός, το ασεξουαλικό άτομο μπορεί επίσης να παρουσιάζει μικρότερο σεξουαλικό ενδιαφέρον, μειωμένη ερωτική επιθυμία δηλαδή, μπορεί όμως να αισθανθεί και να βιώσει ρομαντική έλξη, είναι πιθανό να θέλει να δημιουργήσει μια σχέση που θα το καλύπτει συναισθηματικά και επίσης μπορεί και πάλι ο σεξουαλικός του προσανατολισμός να κυμαίνεται από τον ομοφυλόφιλο έως τον ετεροφυλόφιλο.
Πώς η αμφιφυλοφιλία επηρεάζει της σχέσεις ετεροφυλίας από τα ίδια τα άτομα;
Πριν λίγα χρόνια αμερικανική έρευνα συμπέρανε ότι οι αμφισεξουαλικοί άνδρες δεν μιλάνε στη σύντροφό τους για τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό, προς αποφυγή του στιγματισμού και της ομοφοβίας, του φόβου απόρριψης από εκείνη, αλλά και της πιθανής γελοιοποίησης στον φιλικό τους κύκλο ή λόγω θρησκευτικού ή και πολιτισμικού υπόβαθρου. Αντιθέτως, προσποιούνται ότι είναι ετεροφυλόφιλοι. Είναι γεγονός ότι και οι γυναίκες δεν δέχονται εύκολα έναν διαφορετικό προσανατολισμό από τον δικό τους, καθώς είναι ακόμη αρκετά τα στερεότυπα, για παράδειγμα ότι οι bisexual άνδρες θα είναι περισσότερο άπιστοι καθώς απευθύνονται και στα δύο φύλα. Στην αντίθετη περίπτωση, ίσως επειδή είναι και μια ανδρική σεξουαλική φαντασίωση το λεσβιακό σεξ, μπορεί να υπάρχει μεγαλύτερη αποδοχή, στην αρχή τουλάχιστον. Από εκεί και πέρα, όταν η σχέση πάρει μια πιο σοβαρή μορφή, και τα δύο φύλα διεκδικούν τον σύντροφό τους και τη μονογαμία. Κάποιες φορές βλέπουμε προβλήματα να ξεπηδούν, καθώς το ένα μέλος της σχέσης θέλει να βγει με φίλους του ίδιου φύλου, όπου το άλλο μέλος δεν νιώθει και τόσο άνετα, καθώς τους βλέπει όλους ανταγωνιστικά. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο χρειάζεται να εξεταστούν οι αμφιβολίες γύρω από την πίστη του αμφισεξουαλικού συντρόφου και να δουλέψει το ζευγάρι τη διατήρηση της σχέσης του, ακόμα και με τη βοήθεια ειδικού αν υπάρχουν δυσκολίες, ώστε να αντιμετωπιστούν υψηλά επίπεδα συναισθηματικής δυσφορίας και πιθανοί μύθοι και στερεότυπα.
Πόσα φύλα υπάρχουν; Πώς εξηγείται αυτό από τη φύση και από την επιστήμη;
Βιολογικά, το φύλο καθορίζεται από τα βιολογικά χαρακτηριστικά (φυλετικά χρωμοσώματα, ορμόνες, γονάδες, εσωτερικά και εξωτερικά γεννητικά όργανα κ.λπ.), που χαρακτηρίζουν το άτομο με τα χαρακτηριστικά του φύλου του, προσδίδοντας από την Ιατρική το ροζ ή γαλάζιο βραχιολάκι που φοράει το βρέφος μόλις γεννηθεί στο μαιευτήριο, το αρσενικό ή το θηλυκό φύλο. Άρα το φύλο είναι πολύ συγκεκριμένο με βάση τη βιολογία. Πέρα όμως από το βιολογικό φύλο (sex), υπάρχει και το κοινωνικό φύλο (gender), όπου συμπεριλαμβάνει υποκατηγορίες. Το κοινωνικό φύλο καθορίζεται από ψυχοκοινωνικές διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα και την αίσθηση του «είμαι άνδρας, είμαι γυναίκα», πώς δηλαδή ο κάθε άνθρωπος αισθάνεται κοινωνικά τον εαυτό του. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι από την ηλικία των 3-7 ετών τα παιδιά αποκτούν την αίσθηση του φύλου τους. Να τονίσουμε ότι συνδέεται άμεσα με τις κοινωνικές προσδοκίες και αντιλήψεις, στερεότυπα, ρόλους, συμπεριφορές, κοινωνικά χαρακτηριστικά (τρόπος ομιλίας, ντυσίματος, στάση σώματος κ.λπ.). Συμπεριφορές δηλαδή που διαμορφώνονται με βάση τις κοινωνικές προσδοκίες και που δεν καθορίζονται από το βιολογικό φύλο, όπως πολλοί πιστεύουν. Το κοινωνικό φύλο είναι κατασκεύασμα και δεν περιορίζεται στο αρσενικό-θηλυκό, δεν είναι διμερές.
Σε ποιες περιπτώσεις η σεξουαλικότητα είναι/μένει αδιευκρίνιστη;
Αδιευκρίνιστη δεν μένει η σεξουαλικότητα. Μπορεί να υπάρχει δυσκολία στους μη ετεροφυλόφιλους να αποδεχτούν τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό, όπου συνήθως γίνεται επειδή μπορεί να έχουν στο μυαλό τους το κοινωνικό στίγμα, φοβούνται να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα ή και τον εαυτό τους πολλές φορές…
Πώς επηρεάζει η γονεϊκή σχέση τη σεξουαλικότητα του ανθρώπου;
Η σχέση των γονιών επηρεάζει γενικότερα το παιδί ως προς την ψυχοσεξουαλική του συμπεριφορά.
Πόσο σημαντική είναι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και ποιος θα ήταν ο καλύτερος τρόπος ώστε οι άνθρωποι να αποδεχθούν τη σεξουαλική διαφορετικότητα;
Η Σεξουαλική Αγωγή ή Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση είναι απαραίτητη ώστε να ενημερωθεί το παιδί για τη σωματική του ανάπτυξη και τη σεξουαλικότητα με έναν απλό και επιστημονικό τρόπο. Μαθαίνει δηλαδή για τη φυσιολογία και την ανατομία του σώματός του, τη σεξουαλική λειτουργία. Μαθαίνει τι είναι η ταυτότητα του φύλου, αλλά και για τις διαπροσωπικές και διαφυλικές σχέσεις. Κύριος στόχος η προάσπιση και η ενίσχυση της παιδικής ψυχοσυναισθηματικής και σωματικής ανάπτυξης. Παρ’ όλα αυτά, ακόμα και σήμερα, παρ’ όλη την πληροφόρηση αλλά και τον τρόπο με τον οποίο μιλάμε για σεξουαλικά ζητήματα, παρατηρούμε πως το να μιλήσει ο γονιός στο παιδί του για το σεξ θεωρείται ένα δύσκολο κομμάτι, που προτιμά να αποφύγει και να μην έρθει αντιμέτωπος. Μια κατάσταση που προφανώς πηγάζει από τη γονεϊκή αμηχανία, από την ανάγκη του γονιού να είναι «τέλειος» στα παιδικά μάτια, αλλά και τη δική του έλλειψη ως παιδί της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης από τους δικούς του γονείς. Αποτέλεσμα, να φοβάται να έρθει αντιμέτωπος με κάτι που δεν έμαθε ποτέ να κάνει αποφεύγοντας ένα τόσο σημαντικό για το παιδί του θέμα, συντηρώντας τα ταμπού και τις προκαταλήψεις. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που ανησυχούν μήπως τελικά το να μάθει το παιδί για την… προέλευσή του θα το σπρώξει σε πονηρά μονοπάτια και θα το αφυπνίσει πολύ πιο γρήγορα από όσο θα έπρεπε. Και όμως, το παιδί ήδη από μικρό, αναζητεί απαντήσεις στο μεγάλο εκείνο ερώτημα γύρω από την προέλευσή του και το ξεκίνημα του κόσμου: «Πώς γεννήθηκα;». Πώς λοιπόν θα αποφύγουμε να απαντήσουμε στην παιδική εκείνη ερωτησούλα που φαίνεται πως ταλαιπωρεί το παιδικό μυαλουδάκι μέσα από τις υπαρξιακές του ανησυχίες; Σεξουαλική αγωγή δεν σημαίνει πως το παιδί θα μάθει να κάνει σεξ, ούτε θα νιώσει την ανάγκη να ανοίξει τη σεξουαλική του ζωή νωρίτερα επειδή θα ξυπνήσει η περιέργειά του γύρω από σεξουαλικά θέματα. Δεν είναι αυτή η έννοια της σεξουαλικής αγωγής, κάθε άλλο μάλιστα. Όπως έχει παρατηρηθεί μέσα από πολλές έρευνες στο συγκεκριμένο θέμα, οι έφηβοι που είχαν στη μικρή τους ηλικία σεξουαλική διαπαιδαγώγηση καθυστέρησαν την αναζήτηση της πρώτης σεξουαλικής τους φοράς, καθώς ήταν ενημερωμένοι για το τι σημαίνει βιολογικά αλλά και ψυχοσυναισθηματικά το να «νιώσουν έτοιμοι». Μην ξεχνάτε πως οι έφηβοι θα μάθουν για το σεξ, θα πληροφορηθούν κυρίως μέσα από το Διαδίκτυο αλλά και από τους συνομηλίκους και μη αξιόπιστες πηγές. Αν έχουν την κατάλληλη ενημέρωση από τους γονείς ή το σχολείο, η πληροφόρηση θα είναι έγκυρη χωρίς ασάφειες, ταμπού ή κινδύνους στην πορεία. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι απαραίτητη στο παιδί για να κατανοήσει τις διαφορές με το άλλο φύλο, να μάθει να προστατεύει τον εαυτό του και το σώμα του από πιθανή σεξουαλική παρενόχληση, καθώς μαθαίνει να βάζει όρια και να αξιολογεί τις προθέσεις των ενηλίκων που θα είναι γύρω τους. Αργότερα, στην εφηβική περίοδο, μπορεί ο έφηβος να κατανοήσει καλύτερα και ευκολότερα τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα του μέσα από τις ορμονικές μεταβολές και τις ψυχικές του διακυμάνσεις και να τις αποδεχτεί ευκολότερα. Επίσης, προφυλάσσει από το να αναζητήσει ενημέρωση σε λανθασμένη πληροφόρηση ή και παραπληροφόρηση μέσα από το Διαδίκτυο, φίλους ή και ανθρώπους που δεν θα δώσουν έγκυρη πληροφόρηση, εξαλείφοντας… μύθους, στερεότυπα και προκαταλήψεις. Πιο απλά, συμβάλλει σε μια υπεύθυνη και πιο ώριμη συμπεριφορά, αλλά και στην κατανόηση της ευρύτερης σημασίας που έχει η σεξουαλική ζωή, αλλά και πώς θα καταφέρουν οι έφηβοι να δημιουργήσουν υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις, μακριά από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα και ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.
Βασικές συμβουλές που θα δίνατε σε άτομα που δυσκολεύονται να προσδιορίσουν ή να αποδεχθούν τη σεξουαλικότητά τους…
Πολλά ακούμε σήμερα για την αποδοχή της διαφορετικότητας. Δεν σημαίνει, όμως, ότι ο καθένας είναι έτοιμος να αποδεχθεί τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, καθώς αυτό εμπεριέχει τον κοινωνικό στιγματισμό, που ναι μεν στις μέρες μας δεν είναι τόσο έντονος στις μεγαλουπόλεις, εξακολουθεί όμως και υπάρχει, πόσο μάλλον σε πιο μικρές κοινωνίες. Αρκετοί λοιπόν είναι εκείνοι που προτιμούν να μην εκφράσουν τη σεξουαλικότητά τους για να μη στιγματιστούν, κυρίως στην αρχή όταν αντιλαμβάνονται ότι νιώθουν έλξη προς τα άτομα του ίδιου φύλου και διαφέρει από τον αποδεκτό κοινωνικά, ομοφυλοφιλικό προσανατολισμό. Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι φορές που, προσπαθώντας κάποιος να αρνηθεί αυτό που αισθάνεται, επιχειρεί να εξερευνήσει τη σεξουαλικότητά του με άτομα του αντίθετου φύλου, σαν να προσπαθεί διά της άτοπου απαγωγής μέθοδο να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματά του. Είναι όμως λύση αυτή; Η καλύτερη συμβουλή είναι να δει το άτομο ειδικό σε θέματα σεξουαλικής υγείας όπου θα τον βοηθήσει να αντιληφθεί ακριβώς τι του συμβαίνει και πως θα διαχειριστεί την κατάσταση. Η υποστηρικτική ψυχοθεραπεία θα βοηθήσει ως προς την αποδοχή αλλά και την αντιμετώπιση και διαχείριση του κοινωνικού στιγματισμού, αλλά και στην εκ νέου αναθεώρηση των στερεότυπων. Να τονίσω εδώ πως υπάρχουν άτομα με εμμονές ότι είναι ομοφυλόφιλα χωρίς να είναι, και ταλαιπωρούνται εξίσου. Και αυτά τα άτομα χρειάζονται τη βοήθεια ειδικού ώστε να αντιμετωπίσουν τις εμμονές τους αυτές.
Γιατί οι άνθρωποι δυσκολεύονται να εξορθολογίσουν το διαφορετικό;
Καλή ερώτηση! Είναι γεγονός ότι οι άνθρωποι έχουν μια έμφυτη τάση να φοβούνται οτιδήποτε διαφορετικό, φοβούνται το άγνωστο, φοβούνται αυτό που δεν ξέρουν πώς να εξηγήσουν, πώς να το διαχειριστούν. Μπορεί αυτή η τάση κάποτε να τους προστάτεψε και να τους βοήθησε να επιβιώσουν σε άλλες φάσεις της ζωής τους, όπως και όλη την ανθρωπότητα. Σήμερα όμως ο φόβος αυτός προς ό,τι δεν καταλαβαίνουμε ή οτιδήποτε είναι διαφορετικό από εμάς εγκυμονεί αρκετούς κινδύνους. Και δεν μιλάω μόνο για τον σεξουαλικό προσανατολισμό ενός ατόμου. Μιλάω και για τη διαφορετική κουλτούρα, το διαφορετικό χρώμα του δέρματος, τη διαφορετική θρησκεία, γλώσσα, τις διαφορετικές πεποιθήσεις κ.λπ. Είδαμε πώς αντέδρασε η ανθρωπότητα μπροστά στην απειλή μιας πανδημίας, μπροστά στην απειλή ενός άγνωστου ιού που ήρθε να απειλήσει τη δεδομένη υγεία μας. Πόσες ιστορίες συνωμοσίας ακούστηκαν, πόσες διαφορετικές απόψεις, πόσος φόβος…
(Ανώνυμα) περιστατικά-παραδείγματα όλων των ηλικιών που μπορεί να συναντάτε καθημερινά με πρόβλημα τη σεξουαλικότητα…
«Γυναίκα, 24 ετών, διατηρεί τα τελευταία δύο χρόνια περιστασιακή σχέση με 29 ετών άνδρα, κάτι που τη δυσαρεστεί. Παράλληλα, αισθάνεται ότι δεν νιώθει συναισθηματική ασφάλεια μαζί του, χαρακτηρίζοντάς τον ψυχρό απέναντί της. Η ίδια δεν μπορεί να φτάσει σε οργασμική κορύφωση, ενώ στη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής εστιάζει περισσότερο στο πώς λειτουργεί και τι νιώθει στη διάρκεια του σεξ…». Σεξουαλικά προβλήματα παρουσιάζουν όλες οι ηλικίες, μικρές και μεγάλες, απλά για διαφορετικούς λόγους. Στις μικρές ηλικίες το πρόβλημα είναι κυρίως ψυχολογικό, καθώς οι πιο νέοι επηρεαζόμενοι και από όσα λέγονται τόσο εύκολα για το σεξ αλλά και λόγω του άγχους απόδοσης είναι ευάλωτοι. Προβλήματα στους άνδρες κυρίως στυτικά και εκσπερμάτισης, στο μεγαλύτερο ποσοστό πρόωρης. Στους μεγαλύτερους παρόμοια προβλήματα αλλά για οργανικούς παράγοντες κυρίως, καθώς όσο μεγαλώνει ο οργανισμός όλο και περισσότερα προβλήματα υγείας αντιμετωπίζει, άρα και στην αιμάτωση του πέους. Αντίστοιχα και στις γυναίκες, προβλήματα στις μεγαλύτερες ηλικίες λόγω εμμηνόπαυσης και οργανικών προβλημάτων που επηρεάζουν την επιθυμία, ενώ στις νεαρότερες παρουσιάζονται και διαταραχές του πόνου, όπως για παράδειγμα ο κολεόσπασμος, που αφορά κυρίως την παρθένα κοπέλα.
Σχετικό σχεδιάγραμμα με τη σεξουαλικότητα:
Σεξουαλικότητα και αναπαραγωγή: Εμπόδια και λύσεις
Συχνά βλέπουμε ένα ζευγάρι που προσπαθεί να κάνει παιδί να χάνει τον ερωτισμό του. Όταν μάλιστα τα χρόνια έχουν περάσει λίγο και το άγχος έχει μπει για τα καλά στην καθημερινότητά του, τότε το «να κάνουμε ένα παιδάκι» γίνεται όλο και πιο εμμονικό ως σκέψη με αποτέλεσμα πολλές φορές να παρουσιάζονται σεξουαλικά προβλήματα, για παράδειγμα στον άνδρα στυτική δυσλειτουργία, μειωμένη ερωτική επιθυμία αλλά και στη γυναίκα καθώς το «πρέπει να κάνουμε σεξ» είναι αυτό που κυριαρχεί κάθε μήνα στις γόνιμες μέρες. Και όταν τελικά κάνουν την εμφάνισή τους οι κόκκινες σταγόνες της εμμήνου ρύσης, η απογοήτευση και η ματαίωση κάθονται για τα καλά ανάμεσα στους δυο συντρόφους. Δεν είναι τυχαίες και οι συγκρούσεις ανάμεσα στο ζευγάρι που εύκολα πέφτει στην παγίδα της αλληλοκατηγορίας αλλά και της ψυχικής και σεξουαλικής απομάκρυνσης. Δεν είναι τυχαίο, επίσης, πως όλες τις υπόλοιπες ημέρες του μήνα – εκτός από τις γόνιμες, μπορεί να μην υπάρχει και κανένα σεξουαλικό πρόβλημα. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν πώς λειτουργεί το άγχος και η πίεση του χρόνου. Σημαντική είναι η βοήθεια ειδικού ψυχικής υγείας, που θα βοηθήσει το ζευγάρι να διαχειριστεί το άγχος αλλά και τα πιθανά σεξουαλικά προβλήματα που μπορεί να εμφανιστούν.
Από τι χαρακτηρίζεται το ομοφοβικό άτομο;
• Συναισθήματα θυμού, απέχθειας, μίσους, οργής για άτομα με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό από τον ετεροφυλόφιλο.
• Έναν παράλογο φόβο για στενή επαφή μαζί τους.
• Αρκετές φορές κάνει εχθρικές σκέψεις, ενώ η ιδεολογία του είναι απόλυτη.
• Πιθανή βίαιη στάση που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε εγκλήματα μίσους.
• Εναντιώνεται στα δικαιώματα ατόμων με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό. Ομοφοβικά άτομα μπορεί να βρεθούν σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, τα μορφωτικά επίπεδα, τα επαγγέλματα, τις περιοχές κ.λπ.
