Το χιόνι έχει καλύψει το οροπέδιο της Μαλάτιας, χαμηλά στην οροσειρά του Ταύρου. Η περιοχή βρίσκεται πολύ κοντά στο επίκεντρο των δύο σεισμών της Δευτέρας που μας πέρασε. Τους επισκέπτες της απομονωμένης αυτής περιοχής εντυπωσίαζαν πάντα τα ατελείωτα χωράφια με καϊσιές, τις βερικοκιές όπως τις λέμε στην Ελλάδα. Φθάνοντας στο χωριό Polat οι απεσταλμένοι της γαλλικής «Le Monde» αντιλαμβάνονται πως όλα τα σπίτια του οικισμού έχουν γκρεμιστεί. Κτισμένα από πλίνθους, δηλαδή από ξεραμένη λάσπη σε καλούπια και με συνδετικό υλικό ασβέστη λάσπη και άχυρο. Ο σκελετός των τοίχων είναι στημένος από ακανόνιστα ξύλα. Η σκεπή από τσίγκους. Η θερμοκρασία το βράδυ πέφτει κάτω από το μηδέν. Τα αγροτόσπιτα ήταν χαμηλά. Με ένα ισόγειο τα περισσότερα. Κάποια, πολύ λίγα, ήταν διώροφα. Οι παραδοσιακές αυτές κατασκευές δεν άντεξαν.
Όλοι οι κάτοικοι του χωριού είναι άστεγοι. Ζουν σε σκηνές που έστησε η AFAD. Πρόκειται για την οργάνωση ομπρέλα που έστησε ο Ερντογάν και το κόμμα του, αφαιρώντας αρμοδιότητες από την Ερυθρά Ημισέληνο και τον Στρατό. Μέχρι τότε, σε κάθε φυσική καταστροφή και σύμφωνα με ειδικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης, προβλεπόταν η άμεση ενεργοποίηση των ενόπλων δυνάμεων. Ήταν ο στρατός που αναλάμβανε να στήσε δίκτυα επικοινωνιών, καταυλισμούς, να οργανώσει τη διακίνηση ειδών πρώτης ανάγκης κλπ. Επειδή ο Ερντογάν και το κυβερνών κόμμα ΑKP δεν είχαν εμπιστοσύνη στον Στρατό, αλλά και την Ερυθρά Ημισέληνο λόγω Κεμαλισμού, έστησαν την AFAD.
Εκεί πάνω στη Μαλάτια ακούγονται τα ελικόπτερα να πετούν ασταμάτητα. Είναι ο πιο γρήγορος τρόπος μετακίνησης αφού το οδικό δίκτυο είναι ρημαγμένο από τις κατολισθήσεις και τα ρήγματα στο οδόστρωμα. Οι κάτοικοι του Polat προσπαθούν να ζεσταθούν γύρω από ξυλόσομπες που μετέφεραν από τα κατεστραμμένα τους σπίτια. Δεν υπάρχουν φάρμακα. Σύμφωνα με τους αρμοδίους της AFAD, υπάρχει άμεση ανάγκη παρασκευής τουλάχιστον 850.000 ζεστών γευμάτων την ημέρα. Ο υπολογισμός είναι μάλλον αισιόδοξος.
Οι ενημερωμένοι φορείς και οι διεθνείς θεσμοί που έχουν καταφθάσει στην Τουρκία έχουν μία εντελώς διαφορετική εικόνα.
Σύμφωνα λοιπόν με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, στην Τουρκία -αυτή τη στιγμή- 5 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν πληγεί με τον έναν ή τον άλλο τρόπο από τον σεισμό και βρίσκονται σε πολύ ευάλωτη κατάσταση. Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό από αυτούς είναι άστεγοι. Ο αριθμός των νεκρών μπορεί και να ξεπεράσει τις 100.000. Επίσημα, το τουρκικό κράτος, με πρόχειρους υπολογισμούς, ανεβάζει τους αστέγους στο ένα εκατομμύριο. Για την ώρα τουλάχιστον. Κανείς δεν μιλά για τους τραυματίες. Η κατάσταση στα νοσοκομεία είναι χαώδης. Τα πράγματα είναι χειρότερα στη Συρία.
Κατά τους αρμόδιους φορείς του ΟΗΕ, ο αριθμός των αστέγων στη Συρία ανέρχεται στα 5,2 εκατομμύρια. Οι αριθμοί είναι εφιαλτικοί. Η ανθρωπιστική βοήθεια φθάνει στη Συρία με το σταγονόμετρο. Οι δυτικές χώρες έχουν άρει προσωρινά τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στο καθεστώς Άσαντ. Πλην, όμως, οι αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας δεν πρέπει κατά τους δυτικούς να περνούν από τα χέρια του καθεστώτος, ώστε να μην επωφεληθεί η κυβέρνηση της Δαμασκού. Αυτή η λεπτομέρεια, ωστόσο, κοστίζει σε χρόνο και σε ζωές βεβαίως.
Ο επικεφαλής της ανθρωπιστικής βοήθειας του ΟΗΕ, Μάρτιν Γκρίφιθ, ο οποίος βρίσκεται στην Τουρκία και πρόκειται να επισκεφθεί τη Συρία, δήλωσε στο Sky News ότι θα ζητήσει από το Συμβούλιο Ασφαλείας να εγκρίνει την πρόσβαση βοήθειας στη Συρία, μέσω δύο ακόμη συνοριακών διαβάσεων, υποστηρίζοντας ότι αντιμετωπίζουμε «μια πολύ ξεκάθαρη ανθρωπιστική κρίση».
Ο Γκρίφιθ -ο οποίος πρόκειται να ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας σήμερα, Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου- είπε ότι ο λαός της βορειοανατολικής Συρίας έχει αφεθεί στη μοίρα του και δικαίως αισθάνεται εγκαταλελειμμένος.
Επιδημίες και πλιάτσικο – Δεν επαρκούν οι σκηνές και τα εφόδια
Στη μικρή πόλη Dogansehir, λίγα χιλιόμετρα από το Polat, η αυλή του σχολείου και η αίθουσα γάμων έχουν μετατραπεί σε πρόχειρους καταυλισμούς. «Ο τοπικός βουλευτής του AKP [του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης της Τουρκίας] από εδώ, Oznur Çalik, ήρθε να μας επισκεφτεί. Περπάτησε στον καταυλισμό, τράβηξε φωτογραφίες μπροστά από τις σκηνές, μας έσφιξε τα χέρια και υποσχέθηκε ότι θα μας φέρουν ό,τι ζητούσαμε και μάλιστα χωρίς χρονοτριβή. Από τότε ούτε φωνή, ούτε ακρόαση, καμία είδηση», εξηγεί εξοργισμένος ο Σουάτ, 36 ετών, που βρήκε καταφύγιο με την οικογένειά του σε αυτό το μικρό στρατόπεδο με άλλα περίπου 60 άτομα. «Δεν μας λείπει το φαγητό, αλλά μας λείπουν ζεστά ρούχα. Το 10% αυτών όσων λαμβάνουμε προέρχεται από την κυβέρνηση. Το υπόλοιπο είναι ο πληθυσμός που μας τα φέρνει αυθόρμητα», συμπληρώνει με νόημα ο Σουάτ.
Λίγο παραπέρα, έξω από τον πρόχειρο καταυλισμό, στον κεντρικό δρόμο, μια ντουζίνα παιδιά τρέχουν ανάμεσα στους μεγάλους. Σωροί σκουπιδιών και βρώμικες πάνες μωρών βρίσκονται δίπλα από καρότσια του σούπερ μάρκετ γεμάτα με τρόφιμα. Οι κάτοικοι υποφέρουν από το παγερό κρύο και την παντελή απουσία εγκαταστάσεων υγιεινής.
Οι γιατροί ανησυχούν ως προς τις άμεσες επιπτώσεις της καταστροφής στη Δημόσια Υγεία. Προβλέπουν πως θα ξεσπάσουν άμεσα επιδημίες γαστρεντερίτιδας, ηπατίτιδας τύπου Α, αλλά και φυματίωσης. Αυτά προς το παρόν, διότι καραδοκούν επιδημίες χολέρας και τυφοειδούς που κατά καιρούς πλήττουν τη Νότιο Τουρκία και τη Συρία.
Οι αρμόδιοι της AFAD εξηγούν πως τα στοκ σε σκηνές έχουν εξαντληθεί. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να κινητοποιηθούν άμεσα οι διεθνείς οργανισμοί για να καλυφθούν τα κενά.
Στην επαρχία Χατάι εμφανίστηκαν και τα πρώτα κρούσματα πλιάτσικου σε σούπερ μάρκετ και εμπορικά κέντρα. Είναι προφανές πως αυτά τα επεισόδια θα πολλαπλασιαστούν όσο δεν φθάνει βοήθεια σε τρόφιμα, φάρμακα και είδη πρώτης ανάγκης.
