Ρεπορτάζ – Επιμέλεια: Αντώνης Ζήβας
Το ειρηνευτικό σχέδιο 28 σημείων που προωθούν οι ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία στηρίχθηκε σε ρωσικό «non-paper» που είχε κατατεθεί στον Λευκό Οίκο τον Οκτώβριο, αποκαλύπτουν πηγές στο Reuters. Το έγγραφο περιλάμβανε βασικές απαιτήσεις της Μόσχας, ανάμεσά τους και εδαφικές υποχωρήσεις από την πλευρά του Κιέβου.
Το ρωσικό «non-paper», που δόθηκε σε ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους λίγες μέρες μετά τη σύνοδο μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ και του Ουκρανού προέδρου στην Ουάσιγκτον, περιλάμβανε τους όρους της Μόσχας για το τέλος του πολέμου, ανάμεσά τους και αμφιλεγόμενες εδαφικές υποχωρήσεις, τις οποίες η Ουκρανία είχε ήδη απορρίψει.
Αυτή είναι η πρώτη επίσημη επιβεβαίωση ότι το ρωσικό έγγραφο αποτέλεσε βασικό υλικό στην κατάρτιση του 28σέλιδου σχεδίου εκεχειρίας.
Το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών και οι πρεσβείες της Ρωσίας και της Ουκρανίας στην Ουάσιγκτον δεν απάντησαν στα αιτήματα για σχόλιο.
Στον Λευκό Οίκο δεν διέψευσαν την ύπαρξη του ρωσικού «non-paper», αλλά υπενθύμισαν την αισιοδοξία του Τραμπ για την προώθηση του ειρηνευτικού σχεδίου. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, ο ειδικός απεσταλμένος Steve Witkoff έχει λάβει εντολή να μεταβεί στη Μόσχα για συνομιλίες, ενώ παράλληλα ο υπουργός του στρατού των ΗΠΑ, Νταν Ντρίσκολ, έχει αναλάβει να συναντηθεί με Ουκρανούς αξιωματούχους.
Ορισμένοι υψηλόβαθμοι Αμερικανοί αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων και ο υπουργός εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, εξέφρασαν αμφιβολίες για τις ρωσικές απαιτήσεις, θεωρώντας πως η Ουκρανία πιθανότατα θα τις απορρίψει.
Σκεπτικισμός για ρωσική επιρροή
Οι ίδιες πηγές δηλώνουν πως αρκετοί στην κυβέρνηση των ΗΠΑ και στο Κογκρέσο βλέπουν το σχέδιο όχι ως ένα ισότιμο πλαίσιο ειρήνης, αλλά ως μια «λίστα επιθυμιών» της Μόσχας με σκοπό να παρουσιάζεται ως ουδέτερο.
Το σχέδιο όπως παρουσιάστηκε αρχικά, συντάχθηκε εν μέρει σε μυστική συνάντηση στο Μαϊάμι, όπου συμμετείχαν ο Στιβ Γουίτκοφ, ο διευθυντής ρωσικού κρατικού επενδυτικού ταμείου Κιρίλ Ντμίτριεβ και ο σύμβουλος του Tραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ.
Πολύ λίγα πρόσωπα στο State Department και τον Λευκό Οίκο είχαν πλήρη γνώση του περιεχομένου της.
Αναδίπλωση μετά το διεθνές σοκ
Η ανακοίνωση του σχεδίου πριν από λίγες ημέρες προκάλεσε δριμεία διπλωματική και πολιτική αντίδραση ανά την Ευρώπη και την Ουκρανία. Μετά από συνομιλίες μεταξύ ανώτερων Ουκρανών και Αμερικανών αξιωματούχων, το αρχικό σχέδιο αναθεωρήθηκε και αφαιρέθηκαν 9 από τα 28 σημεία του.
Παρά τις αλλαγές, πολλοί παραμένουν επιφυλακτικοί: αν και η αναθεωρημένη πρόταση φέρεται πλέον να έχει την έμμεση υποστήριξη του Κιέβου και κάποιας Ευρωπαϊκής πλευράς, οι βασικές εκκρεμότητες κυρίως όσον αφορά τις εδαφικές υποχωρήσεις, θεωρούνται κρίσιμες και αναμένεται να συζητηθούν, πιθανώς σε ενδεχόμενη συνάντηση μεταξύ Ζελένσκι και Τραμπ.
Με πληροφορίες από: Reuters
