Ρεπορτάζ – Επιμέλεια: Αντώνης Ζήβας
Ένα σοβαρό πλήγμα για τη συλλογική πολιτιστική κληρονομιά της Συρίας σημειώθηκε τη νύχτα της Κυριακής 9/11, προς Δευτέρα στο Εθνικό Μουσείο της Δαμασκού: κακοποιοί διέρρηξαν τον χώρο μέσω της «κλασικής πτέρυγας», όπου εκτίθενται ελληνιστικά, ρωμαϊκά και βυζαντινά εκθέματα και αφαιρέθηκαν ράβδοι χρυσού αρχαίας προέλευσης, σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στη διεύθυνση του μουσείου και στις δυνάμεις ασφαλείας.
Οι πληροφορίες καταγράφουν ότι περίπου έξι αντικείμενα — ράβδοι χρυσού χωρίς να διευκρινίζεται η ακριβής χρονολογία ή η αρχαιολογική τους προέλευση — εκλάπησαν κατά τη διάρρηξη.
Η διεύθυνση αρνήθηκε να προβεί σε επίσημη δήλωση, ενώ το μουσείο παρέμεινε κλειστό για λόγους ασφαλείας. Η καθυστέρηση της επίσημης επιβεβαίωσης από τις συριακές αρχές ενισχύει την ανησυχία για την έκταση της κλοπής.
Η σημασία της υπόθεσης είναι πολλαπλή: το Εθνικό Μουσείο της Δαμασκού – θεσμός που ιδρύθηκε το 1919 και φιλοξενεί πάνω από 300.000 αντικείμενα από τις πλέον επιβλητικές περιόδους της συριακής αρχαιότητας – κατάφερε να αποφύγει σοβαρές καταστροφές κατά τον εμφύλιο πόλεμο (2011-2024) αλλά η διάρρηξη αυτή δείχνει πως ακόμα και οι θεσμοί προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς δεν είναι ανοσοποιημένοι.
Άποψη από το εσωτερικό του Εθνικού Μουσείου της Δαμασκού
Σύμφωνα με πηγές των υπηρεσιών ασφαλείας, οι δράστες προχώρησαν σε ευρεία επιχείρηση, με εργαζόμενους και φύλακες του μουσείου να έχουν συλληφθεί και ανακριθεί «πριν αφεθούν ελεύθεροι», ενώ η είσοδος των εργαζομένων απαγορεύτηκε προσωρινά σε όλες τις αίθουσες των εκθεμάτων.
Η νόμιμη λειτουργία του μουσείου έμεινε υπό αναστολή, ενώ οι αρχές εξετάζουν κλειστά κυκλώματα, ίχνη διάρρηξης και πιθανούς μεσάζοντες στην παράνομη διακίνηση των θησαυρών.
Το περιστατικό έρχεται να προστεθεί σε ένα ευρύτερο πλαίσιο λεηλασιών, παράνομης ανασκαφής και εμπορίας αρχαιοτήτων στη Συρία: εκτιμάται ότι κατά τη διάρκεια του εμφυλίου έχουν εξαχθεί ή έχουν κλαπεί δεκάδες χιλιάδες αντικείμενα, με τις διεθνείς οργανώσεις να προειδοποιούν ότι η πολιτιστική ζημιά είναι τεράστια.
Η Τράπεζα Διεθνούς Πώλησης Πολιτιστικών Αντικειμένων εκτιμά ότι τα κλεμμένα αγαθά τέτοιου τύπου μπορούν να καταλήξουν σε παράνομες αγορές, με κίνδυνο εξαγωγής τους στο εξωτερικό.
Η υπόθεση βρίσκεται σε εξέλιξη, με τις αρχές να έχουν ξεκινήσει έρευνα και διερευνούν πιθανές συνδέσεις με προηγούμενες υποθέσεις ληστειών και παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων. Ωστόσο, για την ώρα, το πιο επείγον ζήτημα παραμένει η επανεύρεση των κλεμμένων αντικειμένων και η αποκατάστασητης πολιτιστικής κληρονομιάς της Συρίας.
με πληροφορίες από: Associated Press
