Καλή Εβδομάδα σε όλους τους αναγνώστες της στήλης! Αυτή την εβδομάδα θέλω να μιλήσω για κάτι που άλλαξε πραγματικά τη ζωή μου: το να πιστεύω στο καλύτερο για τους άλλους. Ξέρω πόσο δύσκολο είναι, γιατί κι εγώ πέρασα περιόδους που το να πιστέψω σε κάποιον – και κυρίως στον ίδιο μου τον εαυτό – φαινόταν σχεδόν αδύνατο. Όμως, αυτή η επιλογή να δώσω πίστη στους ανθρώπους γύρω μου, ακόμα και όταν δεν ήταν τέλειοι, με βοήθησε να αλλάξω ριζικά την οπτική μου για τη ζωή.
Όταν σπούδαζα για το διδακτορικό μου, αποφάσισα να ξεκινήσω σπουδές ψυχοθεραπείας στο Λονδίνο. Δεν το είπα στους καθηγητές μου — ήξερα πως θα ανησυχούσαν για την πρόοδό μου, μήπως καθυστερούσα ή αποσυντονιζόμουν. Η προσέγγιση που ακολουθούσαμε στη σχολή μου είναι αυτή την οποία ακολουθεί η πλειοψηφία των θεραπευτών, η γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία – μια μέθοδος που επικεντρώνεται στην κατανόηση και ανάλυση των προβλημάτων. Πολύ σύντομα κατάλαβα πως αυτή η προσέγγιση δεν ήταν για μένα. Σκεφτόμουν πως αν έμαθα να κρίνω και να αναλύω τα προβλήματα, τα λάθη, και τις αδυναμίες των άλλων, τότε σύντομα θα αρχίσω να το κάνω και στον ίδιο μου τον εαυτό. Και εκείνη την περίοδο ήμουν σε πολύ ευάλωτο σημείο που φοβόμουν πολύ αυτή την προοπτική. Και πραγματικά, αυτό ήταν το τελευταίο που ήθελα.
Ταυτόχρονα, πολλοί συμφοιτητές μου είχαν παρατήσει το πρόγραμμα στα μισά, καταρρακωμένοι ψυχολογικά, καταβεβλημένοι από βαθιά απογοήτευση, έχοντας χάσει την πίστη τους. Διαπίστωσα, λοιπόν, από πολύ νωρίς ότι κάτι δεν πάει καλά με αυτήν τη μέθοδο, την οποία σίγουρα δεν μπορούσα να υποστηρίξω ή να εφαρμόσω σε οποιονδήποτε απέναντί μου. Σκεφτόμουν συχνά «τι σόι θεραπεία είναι αυτή, αν κάνει τον άλλο να κλείνει την πόρτα του πίσω με αναφιλητά».
Νομίζω πως το μεγαλύτερο δώρο που έκανα στον εαυτό μου ήταν αρχικά, να μην εφαρμόσω ποτέ αυτή τη μέθοδο, και στη συνέχεια, να αρχίσω να πιστεύω το καλύτερο για τους ανθρώπους. Να δίνω στους άλλους το «τεκμήριο της αθωότητας», μέσα σε λογικά πλαίσια. Να υποθέτω πως οι άνθρωποι που γνωρίζεις και αγαπάς προσπαθούν πάντα να κάνουν το καλύτερο που μπορούν – γιατί, στην πραγματικότητα, αυτό ισχύει για τους περισσότερους από εμάς. Όταν αναγνωρίζεις αυτό στους άλλους, κάνεις ένα δώρο και στον ίδιο σου τον εαυτό. Κι είναι εκείνες οι στιγμές που ίσως χρειάζονται την πίστη σου περισσότερο από ποτέ.
Όταν θυμάμαι τις δικές μου πιο δύσκολες στιγμές – που δεν ήμουν η ίδια ο υποστηρικτής μου – αναλογίζομαι πόσο πιο ομαλά εξελίχθηκαν τα πράγματα, γνωρίζοντας πως κάποιος με πίστευε πραγματικά, όταν ήμουν στο πιο χαμηλό μου σημείο. Κι εκείνη η πίστη, που την δανείστηκα τότε από άλλους, με κράτησε όρθια. Με έκανε να ψάξω μέσα μου και να βρω και πάλι το φως που νόμιζα πως είχα χάσει. Όταν οι άνθρωποι προχωρούν στη ζωή τους και κοιτάνε πίσω, θυμούνται αυτούς που κάποτε πίστεψαν σε αυτούς – και αυτή η πίστη μπορεί να αλλάξει μια ζωή.
Είναι εύκολο να πιστεύεις σε κάποιον όταν συμπεριφέρεται όπως θέλεις ή όπως πρέπει. Η πραγματική πρόκληση είναι: Μπορείς να πιστέψεις σε κάποιον όταν κάνει πράγματα που δεν θέλεις; Μπορείς να πιστέψεις σε κάποιον όταν αποτυγχάνει, όταν πέφτει, όταν πληγώνεται; Μπορείς να τον πιστέψεις εκείνες τις στιγμές; Μπορείς να του δώσεις χώρο για να είναι άνθρωπος, χωρίς να τον καταδικάσεις; Κι αν μπορέσεις να το κάνεις αυτό, τότε γίνεσαι πραγματικά φάρος για τον άλλον – το στήριγμα που θα του δώσει τη δύναμη να σηκωθεί και να συνεχίσει.
Οι στιγμές που χρειάζεσαι περισσότερο κάποιον να πιστέψει σε σένα είναι όταν δεν είσαι ο δικός σου καλύτερος φίλος. Όταν αμφιβάλλεις, φοβάσαι, ή ακόμα και αρνιέσαι τον ίδιο σου τον εαυτό. Τότε, ουσιαστικά, δανείζεσαι την πίστη του άλλου. Γιατί αν κάποιος πιστεύει σε σένα, θα πρέπει να υπάρχει σοβαρός λόγος. Και αυτό θα σε κάνει να ψάξεις μέσα σου και να βρεις μια νέα δύναμη, μια νέα ελπίδα. Να πιστέψεις πως υπάρχει κάτι παραπάνω μέσα σου, πέρα από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζεις.
Αυτή είναι η ουσία: να βλέπουμε πέρα από τις στιγμές αδυναμίας και να πιστεύουμε στο πιο φωτεινό κομμάτι των ανθρώπων. Η πίστη σου, όταν τη δώσεις σε κάποιον που βρίσκεται στα χαμηλότερά του σημεία, μπορεί να γίνει το σημείο αναφοράς που θα τον βοηθήσει να βγάλει προς τα έξω το καλύτερο που έχει.
Ιουλία Καζάνα-McCarthy
Δρ. Κοινωνιολογίας (University of Surrey, UK)
Πιστοποιημένη Life Coach (International Coaching Federation, ICF)
Solution Focused Θεραπεύτρια (BRIEF)
