Συνέντευξη: Σωτήρης Σκουλούδης, Παναγιώτης Βλαχουτσάκος
Μακριά από τις ψυχρές εργαστηριακές προσεγγίσεις, ο Γρηγόρης Γεροτζιάφας, καθηγητής Αιματολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Σορβόννης στο Παρίσι, επιχειρεί μια διαφορετική προγνωστική προσέγγιση της πανδημίας, έχοντας ανακαλύψει με την ομάδα του το πρώτο προγνωστικό τεστ που είναι σε θέση να διαγνώσει αν ένας άνθρωπος θα νοσήσει βαριά ή όχι από τον κορωνοϊό.
Έξω από τα πλαίσια του ανταγωνισμού των μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών και τα χρηματιστηριακά παιχνίδια με τα εμβόλια και τα σκευάσματα, ο Γρηγόρης Γεροτζιάφας εξηγεί με απλά λόγια στο zougla.gr ποια άτομα είναι περισσότερο επιρρεπή να νοσήσουν βαρύτερα και ποιο κοινωνικό περιβάλλον είναι το επικινδυνότερο για την εξάπλωση του Covid-19 αλλά και παρόμοιων κορωνοϊών.
Δηλαδή, πέρα από μια εργαστηριακή μελέτη και έρευνα, η ομάδα του Πανεπιστημίου της Σορβόννης προχωρεί και σε μια κοινωνική ανάλυση του φαινομένου στα μεγάλα αστικά κέντρα και στις κοινωνίες της δύσης, σε σύγκριση με αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο, και αποκαλύπτει τις βαθιές ανισότητες που φέρνει στην επιφάνεια η πανδημία μέσα στις δυτικές κοινωνίες αλλά και μεταξύ ανεπτυγμένων και μη ανεπτυγμένων χωρών.
Η παχυσαρκία είναι καθοριστικός παράγοντας
Ο παράγοντας της παχυσαρκίας, λοιπόν, είναι καθοριστικός για τη βαρύτητα της νόσησης από Covid-19, αφού άτομα με δείκτη μάζας σώματος μόλις 30 έχουν πολλαπλάσιες πιθανότητες να ασθενήσουν βαριά και να καταλήξουν σε ΜΕΘ, ακόμα και από ανθρώπους πολύ γηραιότερους από αυτούς.
Ο Γρηγόρης Γεροτζιάφας, που είναι και διευθυντής της ερευνητικής ομάδας Καρκίνος και Θρόμβωση, INSERM U938, καθώς επίσης και πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Πρωτοκόλλων για τη Φλεβική Θρόμβωση, ανέπτυξε ένα πολύτιμο εργαλείο που βοηθά τους γιατρούς να «ταξινομήσουν» τους ασθενείς Covid-19 σε δύο επίπεδα κινδύνου, υψηλό και το χαμηλό. Στόχος, η δημιουργία εργαλείου για τον έγκαιρο εντοπισμό των ασθενών υψηλού κινδύνου.
Για την ακρίβεια, οι παχύσαρκοι έχουν έως και 5 φορές περισσότερες πιθανότητες να καταλήξουν σε ΜΕΘ. «Ένας 50χρονος με υποκείμενα νοσήματα, καρδιακά ή παχυσαρκία, διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο από έναν 70χρονο που είναι καλά στην υγεία του. Γι΄ αυτό έχει μεγάλη σημασία η φυσική άσκηση. Αν κλείνεις έναν άνθρωπο μέσα στο σπίτι διαρκώς, αυτό δημιουργεί επιπλέον κινδύνους εάν δεν ασκείται καθόλου» επισημαίνει.
Τα συμπεράσματα του καθηγητή της Σορβόννης κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου: «Τα 2/3 όσων είναι στις ΜΕΘ έχουν καρδιακά προβλήματα ή παχυσαρκία. Το 50% όσων νοσηλεύονται στους κλασικούς θαλάμους το ίδιο» τονίζει σε συνέντευξή του στο zougla.gr, ενώ αναφέρει ότι με το εργαλείο του δύνανται να προστατευτούν εγκαίρως όσοι νοσήσουν από Covid-19 και, αναλόγως την περίπτωση, να χορηγείται η κατάλληλη θεραπεία ή να δίνεται προτεραιότητα για νοσηλεία.
«Ο ιός εξελίσσεται σε δύο φάσεις. Στην πρώτη, τις πρώτες ημέρες, σημειώνονται τα απλά συμπτώματα και στη δεύτερη γίνεται η ενεργοποίηση του αμυντικού μηχανισμού του οργανισμού. Σε αυτό το στάδιο είναι που προκαλούνται θρόμβοι γύρω από τον πνεύμονα, στα σημεία που έχει εισβάλει ο ιός. Όσο νωρίτερα εντοπιστούν οι ασθενείς ενώ βρίσκονται στην πρώτη φάση, τόσο πιθανότερο είναι τα φάρμακα να γίνουν αποτελεσματικότερα» εξηγεί.
Ο καθηγητής, στη συνέντευξή μας θίγει μεταξύ άλλων και το ζήτημα της επίδρασης του περιβάλλοντος στην εξάπλωση του ιού, όπως και το γεγονός ότι, όπως και σε άλλες ασθένειες, ο κορωνοϊός έχει την τάση να «χτυπά» περισσότερο τις χαμηλές τάξεις.
Δείτε τη συνέντευξη του Γρηγόρη Γεροτζιάφα στο zougla.gr:
Όπως εξηγεί ο καθηγητής, οι σοβαρές περιπτώσεις ασθένειας συσσωρεύονται στα αστικά κέντρα και ειδικά εκεί που υπάρχει αστική ή βιομηχανική μόλυνση. Και επίσης εκεί που ζουν τα φτωχότερα στρώματα και οι χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις. Στο ανατολικό Παρίσι, για παράδειγμα, που είναι πιο αναβαθμισμένο, σημειώνονται πολύ λιγότερα κρούσματα από ό,τι στο δυτικό, που ζουν τα χαμηλότερα στρώματα.
Ερωτώμενος για το θέμα του lockdown, ο καθηγητής σχολιάζει: «Γνωρίζαμε καλά για το νέο κύμα ήδη από την άνοιξη. Με την πίεση που υπάρχει στα νοσοκομεία, είτε στη Γαλλία είτε στην Ελλάδα, δεν έχουμε άλλη επιλογή από το lockdown. Να ξεκαθαρίσουμε όμως ότι το πρόβλημα δεν είναι η θνητότητα στον γενικό πληθυσμό αλλά η νοσηρότητα στον πληθυσμό και η θνητότητα των ανθρώπων που καταλήγουν στις ΜΕΘ. Αν έχω να αντιμετωπίσω 500 ασθενείς σε μία εβδομάδα, και δεν μπορώ να τους αντιμετωπίσω όλους αυτούς, κάποιους θα τους χάσω. Ο περιοριστικός παράγοντας είναι η διαχείριση αυτής της πίεσης. Το γιατί βρισκόμαστε σε αυτό το σημείο απαντάται αν εξετάσουμε τις πολιτικές υγείας που ακολουθούνται εδώ και πολλά χρονιά στην Ευρώπη»…
Ρωτάμε τον Γρηγόρη Γεροτζιάφα που έγκεινται αυτά τα λάθη.
«Οι πολιτικές υγείας βασίζονται πρώτον στην πεποίθηση ότι δεν θα έχουμε ποτέ σοβαρά προβλήματα λοιμωδών νοσημάτων και δεύτερον γιατί θέλουμε να ελαττώσουμε το εύρος της δημόσιας περίθαλψης, προκειμένου αυτή η δραστηριότητα να πηγαίνει στον ιδιωτικό τομέα και ταυτόχρονα να ελαττώσουμε και τον χρόνο νοσηλείας στα δημόσια νοσοκομεία. Το σύστημα είναι έτσι φτιαγμένο ώστε να νοσηλεύεται ο ασθενής για λίγο χρόνο στο νοσοκομείο. Επιπλέον, επιβαρυντικά είναι φυσικά και τα προβλήματα από τη λιτότητα που προέκυψαν τα τελευταία 10 χρόνια»…
«Το εμβόλιο δεν φέρνει από μόνο του τη λύση»
Ειδικά αυτή την εποχή, ακόμα και μετά τη χορήγηση του εμβολίου όταν αυτό γίνει διαθέσιμο, «η πίεση στα συστήματα υγείας δεν θα εξαφανιστεί. Φυσικά δεν θα εμβολιαστεί όλος ο πληθυσμός και αρκετοί ακόμα θα νοσήσουν. Θα πρέπει να φτιάξουμε ένα συνδυαστικό σύστημα που θα βασίζεται στην αναβάθμιση του συστήματος πρωτοβάθμιας υγείας για την έγκαιρη αντιμετώπιση των περιστατικών. Συγκεκριμένα απαιτείται, πρώτον, η εκπαίδευση του υγειονομικού προσωπικού για το ζήτημα -και η προστασία του- και δεύτερον να δημιουργηθεί ένα σύστημα επικεντρωμένο στους ανθρώπους υψηλού κινδύνου και να λειτουργεί σε επίπεδο κοινότητας».
«Να δρα προληπτικά, έτσι ώστε για τους μολυσμένους με Covid-19 να γίνει πιο αποτελεσματική η περίθαλψή τους και να προστατευτούν κατάλληλα» διευκρίνισε…
«Η νικοτίνη δρα προστατευτικά για τον Covid-19»
Τέλος, ρωτήσαμε τον Γρηγόρη Γεροτζιάφα σχετικά με τις επιστημονικές μελέτες του δρα Κωνσταντίνου Φαρσαλινού, σύμφωνα με τις οποίες φαίνεται ότι η νικοτίνη αποτελεί προστατευτικό παράγοντα απέναντι στον κορωνοϊό! Αυτές οι μελέτες επιβεβαιώνονται και από γαλλικές επιστημονικές έρευνες, ενώ στη χώρα ήδη χορηγείται νικοτίνη σε ορισμένα άτομα υψηλού κινδύνου ώστε να προστατευτούν.
Η απάντησή του επιβεβαιώνει τα όσα ενδιαφέροντα είχε αναδείξει πρώτο το zougla.gr:
«Όταν αναλύσαμε τα δεδομένα από τη στατιστική καταγραφή των ασθενών στη Γαλλία, νομίζαμε ότι κάναμε κάποιο λάθος! Το ποσοστό των καπνιστών που καταλήγουν στις ΜΕΘ είναι λιγότερο από 5%, κάτι που δεν είναι στατιστικά λογικό. Είδαμε, λοιπόν, ότι οι ενεργοί καπνιστές είναι πολύ πιο προστατευμένοι σε σχέση με τους μη… καπνιστές! Ο κίνδυνος μάλιστα είναι πιο μεγάλος για τους πρώην καπνιστές, ακόμα και για αυτούς που σταμάτησαν πριν από έναν μήνα το κάπνισμα. Με κάποιον τρόπο η νικοτίνη ως φαρμακευτική ουσία -και όχι το κάπνισμα φυσικά ως διαδικασία – φαίνεται ότι δρα προστατευτικά!».
