Πώς να γίνετε, να νιώθετε και να δείχνετε νεότερος (μέρος 46ο)

ΣΤΡΕΣ:ΠΟΣΟ ΑΠΕΙΛΕΙ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΜΑΣ;

Εν τέλει ο άνθρωπος φθείρεται κυρίως από αυτά που τρώει και αυτά που τον τρώνε. Επομένως, για να λυθούν με φυσικούς τρόπους τα φανερά ή κρυφά ζητήματα της υγείας μας αλλά και για να κερδίσουμε τουλάχιστον τριάντα χρόνια ζωής με λειτουργικότητα, πρέπει πρώτα να βάλουμε τα δύο θεμέλια της υγείας: την ορμονικά έξυπνη διατροφή – άσκηση και το ορμονικά έξυπνο αντιστρές.

Στην έννοια του αντιστρές δεν περιλαμβάνονται μόνο ο τρόπος σκέψης, o τρόπος ζωής-διατροφής, η ανάπαυση και οι τεχνικές χαλάρωσης-αναπνοής. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι είμαστε εφοδιασμένοι με ψυχοενισχυτικές ορμόνες αντιστρές που μπορούν να μας βγάζουν ασπροπρόσωπους στις δύσκολες καταστάσεις. Και, αντιστρόφως, ότι θα είναι τραγική η κατάληξη της ζωής και της υγείας μας αν δεν διαθέτουμε αυτές τις ορμόνες όταν τις χρειαζόμαστε.

Ένας καίριος στόχος της ιατρικής αντιγήρανσης είναι με φυσικούς τρόπους να αποκαταστήσει την ορμονική αυτή ισορροπία και να εξομαλύνει το αμυντικό-ανοσολογικό μας σύστημα. Όταν τα δύο αυτά ρυθμιστούν, ως επί το πλείστον παύουμε να έχουμε τα παράπονα και τα ζητήματα υγείας που μας ταλαιπωρούν και προχωράμε σε ανώτερα επίπεδα υγείας.

Κάντε ορμονικά έξυπνο αντιστρές! Η καρδιά σας θα σας ευγνωμονεί. Συνεχίζουμε με κάποια ακόμα νέα στοιχεία την απάντηση στο εξής απλό ερώτημα: Πόση ζωή μάς κλέβει το στρες; Και συγκεκριμένα, πόσο απειλεί το στρες την καρδιά μας;

Όταν οι επιστήμονες υγείας συζητούν για την προστασία από καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια, η εστίασή τους γίνεται συνήθως στη χοληστερίνη, το κάπνισμα, την υπέρταση και στη μείωση των κορεσμένων λιπαρών. Στην πραγματικότητα αυτή είναι μια εξαιρετική απλοϊκή, συχνά άστοχη και κατ’ ουσίαν επικίνδυνη προσέγγιση διότι παραμελεί ένα σωρό άλλους –ίσως σπουδαιότερους- παράγοντες κινδύνου που απειλούν την καρδιά και τον εγκέφαλό μας. Και βέβαια μία από τις μεγαλύτερες τέτοιες προκλήσεις είναι το ψυχικό στρες.

Είδαμε στο προηγούμενο άρθρο ότι η αύξηση της στεφανιαίας νόσου που συχνά ταλανίζει τους Ιάπωνες μετανάστες λίγο έχει να κάνει με τη διατροφή αλλά πολύ περισσότερο με την ίδια τη διαδικασία της μετανάστευσης. Δηλαδή ότι ο αυξημένος κίνδυνος καρδιοπάθειας δεν έχει καμία σχέση με τα επίπεδα της χοληστερόλης (χοληστερίνης) στο αίμα τους!

Όπως επίσης είδαμε ότι στους Ιταλούς κατοίκους του Roseto, η προστασία τους από τις καρδιακές προσβολές δεν μπορούσε να εξηγηθεί από τους παραδοσιακούς παράγοντες κινδύνου. Και ότι η άρση της προστασίας τους συνέβη μόλις αυτοί άρχισαν να περιστρέφονται γύρω από ατομικούς στόχους και πιο υλιστικές αξίες, όπου και πάλι, η άνοδος της στεφανιαίας νόσου δεν μπορούσε να εξηγηθεί από μια αλλαγή στους κλασικούς παράγοντες κινδύνου, όπως η χοληστερόλη, το κάπνισμα, η υπέρταση, ο διαβήτης, ή η παχυσαρκία.

Οι μετανάστες δεν είναι οι μόνοι που βιώνουν χρόνιο στρες. Οποιοσδήποτε αντιμετωπίζει αβεβαιότητα για το μέλλον του, διαπροσωπικές δυσκολίες, οικονομικά προβλήματα, κατάχρηση ουσιών, πένθος, εργασιακές ή σχολικές δυσκολίες ή χρόνια προβλήματα υγείας είναι ευάλωτος στις ενέργειες του στρες. Δηλαδή όλοι μας σε κάποια φάση της ζωής μας είμαστε δυνητικοί υποψήφιοι για αρρώστιες που υποδαυλίζονται από το στρες, συμπεριλαμβανόμενης της στεφανιαίας νόσου (των αγγείων της καρδιάς).

Μόλις στρεσαριστούμε, το αίμα φεύγει από όργανα και ιστούς όπου δεν χρειάζεται άμεσα (της πέψης, του αμυντικού συστήματος, της ανάπτυξης και επιδιόρθωσης) και αναδρομολογείται στα όργανα αντιμετώπισης του άμεσου κινδύνου, όπως οι μυς και η καρδιά. Η αδρεναλίνη ξεχύνεται και κάνει την καρδιά να κτυπάει ταχύτερα σε αναμονή έντονης σωματικής προσπάθειας. Τα αγγεία στα όργανα που δεν θα χρειαστούν άμεσα συσπώνται, το αίμα παντού γίνεται πιο πηκτό και κάνει ευκολότερα θρόμβους.

Τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα ανεβαίνουν για να υπάρχει πρόσφορο καύσιμο, η γλυκόζη (σάκχαρο) μένει στο αίμα και δεν μπαίνει στα κύτταρα. Δηλαδή οι ορμόνες του στρες ανταγωνίζονται τη δράση της ινσουλίνης, προκαλώντας προσωρινή ινσουλινοαντίσταση ή κάνοντας την ήδη υπάρχουσα ινσουλινοαντίσταση χειρότερη. Τι συμβαίνει όμως όταν το στρες είναι μόνιμο; Συμβαίνουν μονίμως όλα τα παραπάνω. Δηλαδή χρονίως υψηλότερο σάκχαρο, αμυντική δυλειτουργία, αρτηριακή σύσπαση και θρόμβωση.

Όσον αφορά το εργασιακό στρες, οι ερευνητές έχουν βρει ότι υποφέρουν από περισσότερο στρες και καρδιοπάθεια εκείνοι οι εργαζόμενοι που βρίσκονται στον πάτο της ιεραρχίας. Αυτός ο περιβόητος καθηγητής Μarmot δημοσίευσε το 1978 τις Whitehall studies, όπου παρακολουθήθηκαν 17.000 Βρετανοί δημόσιοι υπάλληλοι επί 7 ½ χρόνια και σημειώθηκε μια αναλογική αύξηση στη συχνότητα στεφανιαίας νόσου από τις υψηλότατες προς τις χαμηλότατες βαθμίδες της ιεραρχίας. Οι άνδρες στη χαμηλότατη βαθμίδα, που απασχολούνταν ως αγγελιοφόροι είχαν 3,6 φορές περισσότερη καρδιαγγειακή θνησιμότητα από εκείνους στην υψηλότατη βαθμίδα (διευθυντές).

Στη δεύτερη Whitehall study, προέκυψε ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι από τους οποίους απαιτούνταν τα περισσότερα αλλά τους δινόταν ο λιγότερος χώρος για να παίρνουν αποφάσεις υπέφεραν περισσότερο από καρδιοαγγειακά. Εκείνοι με χαμηλό έλεγχο πάνω στην εργασία τους είχαν σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο να διαγνωστούν με καρδιαγγειακή νόσο συγκριτικά με εκείνους που απολάμβαναν υψηλό έλεγχο πάνω στην εργασία τους. Τα αποτελέσματα αυτά έχουν από τότε επιβεβαιωθεί σε πολλές άλλες ομάδες.

Μια πρόσφατη ανασκόπηση μελετών βρήκε ότι η ανισορροπία μεταξύ μεγάλης εργασιακής προσπάθειας αλλά πενιχρής ανταμοιβής αυτής της προσπάθειας συνδεόταν με 1,5 έως 6 φορές υψηλότερο κίνδυνο για καρδιακή προσβολή! Η ίδια ανασκόπηση βρήκε ότι οι πιέσεις στη εργασία συνδέονταν με πενταπλάσιες αυξήσεις στον καρδιαγγειακό κίνδυνο!

Όμως θα συνεχίσουμε στο επόμενο.

(ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι αναγνώστες μπορούν να βρίσκουν προηγούμενα άρθρα της σειράς κλικάροντας στις συνδέσεις – links που ακολουθούν κάτω από το άρθρο ή αναζητώντας τα βάζοντας το όνομα του συγγραφέα στη μηχανή αναζήτησης του zougla.gr)

Ο Φιλήμων Χατζηπαναγιώτου είναι ιατρός Αντιγήρανσης