Περίπου οι μισές οικογένειες της χώρας εμφανίστηκαν να έχουν επιβιώσει το 2012 με εισόδημα μικρότερο από 800 ευρώ τον μήνα. Πρόκειται για 2.751.856 φορολογουμένους, οι οποίοι μαζί με τις συζύγους και τα προστατευόμενα μέλη δήλωσαν στις φορολογικές δηλώσεις του 2013 ετήσιο εισόδημα χαμηλότερο των 9.500 ευρώ. Από αυτές τις οικογένειες, περίπου η μία στις τρεις έχει ακίνητη περιουσία με αξία χαμηλότερη των 100.000 ευρώ, ενώ εντοπίστηκαν και περίπου 600.000 νοικοκυριά με ακίνητα αξίας από 100.000 έως 150.000 ευρώ, αλλά με εισόδημα μικρότερο των 9.500 ευρώ.

Τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η «Καθημερινή της Κυριακής» κατατέθηκαν στην επιτροπή που ανέλαβε να καθορίσει τα κριτήρια για τη διανομή του «κοινωνικού μερίσματος» των 450 εκατομμυρίων ευρώ. Προέρχονται από την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων που συμπλήρωσαν 5,5 εκατομμύρια οικογένειες μέσα στο 2013 και αποτυπώνουν τις συνέπειες από τη μείωση των εισοδημάτων, την ανεργία αλλά και την έξαρση της φοροδιαφυγής. Συγκρίνοντας τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν μέσα στο 2013 με τα αντίστοιχα των δηλώσεων του 2012, προκύπτει ότι μέσα σε μόλις μία χρονιά αυξήθηκε κατά 207.743 ο αριθμός των οικογενειών με ετήσιο εισόδημα κάτω των 9.000 ευρώ. Το 2012 καταγράφηκαν 2.339.670 δηλώσεις με ετήσιο εισόδημα κάτω από αυτό το όριο και το 2013 αυξήθηκαν σε 2.547.413.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Τα ευρήματα από την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων που παρουσίασε ο αρμόδιος γενικός γραμματέας Εσόδων Χάρης Θεοχάρης προκάλεσαν έντονο προβληματισμό στην επιτροπή όσον αφορά το ποια θα έπρεπε να είναι τα τελικά κριτήρια κατανομής των 450 εκατομμυρίων ευρώ. Και αυτό διότι, για να προχωρούσε η διανομή ενός κοινωνικού μερίσματος της τάξεως των 400-500 ευρώ στους «φτωχότερους» με αποκλειστικό κριτήριο το ύψος του εισοδήματος αλλά και την περιουσιακή κατάσταση, θα έπρεπε το εισοδηματικό κριτήριο να κατέβει σε επίπεδα χαμηλότερα ακόμη και από αυτά του ορίου της φτώχειας: 1.030.643 είναι τα νοικοκυριά που δήλωσαν το 2013 εισοδήματα κάτω και από 5.000 ευρώ τον χρόνο. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ζητήθηκε η συνδρομή και του ΟΑΕΔ προκειμένου να εντοπιστεί ποιοι από αυτούς που εμφανίζονται ως φτωχοί είναι ταυτόχρονα και μακροχρόνια άνεργοι. Προέκυψε ότι μόλις 200.000 μακροχρόνια άνεργοι εμφανίζονται να δηλώνουν ετήσιο εισόδημα κάτω από 5.000 ευρώ τον χρόνο. Όλοι οι υπόλοιποι πληρούν μεν το κριτήριο να έχουν απομείνει έξω από την αγορά εργασίας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 12 μηνών (σ.σ.: συνολικά οι μακροχρόνια άνεργοι σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΕΔ υπερβαίνουν τις 450.000), ωστόσο το εισόδημά τους είναι μεγαλύτερο των 5.000 ευρώ ετησίως (είτε γιατί μπορεί να εργάζεται η σύζυγος είτε γιατί μπορεί να υπάρχει κάποιο εισόδημα από ενοίκιο είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο).

Από την επεξεργασία των στατιστικών στοιχείων στο πλαίσιο της επιτροπής, αναδείχθηκε για μία ακόμη φορά το ζήτημα της αδυναμίας να χαραχθεί κοινωνική πολιτική χωρίς να προκληθούν μεγάλες αδικίες.

Ο γρίφος των κριτηρίων

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

«Όλες οι εναλλακτικές που συζητήθηκαν εμφανίζουν προβλήματα ως προς το αποτέλεσμα της διανομής του κοινωνικού μερίσματος» αναφέρει στην «Κ» αρμόδιος παράγοντας που μετέχει στις συζητήσεις. Μια εναλλακτική ήταν να τεθεί οριζόντιο εισοδηματικό και περιουσιακό κριτήριο και να επιδοτηθούν μόνο όσοι δεν το υπερβαίνουν. Αυτό θα σήμαινε ότι θα εισέπραττε το επίδομα ο εργένης φοροφυγάς και δεν θα το εισέπραττε ο οικογενειάρχης με δύο παιδιά μόνο και μόνο επειδή θα εμφάνιζε 400 ή 500 ευρώ εισόδημα παραπάνω σε ετήσια βάση. Η δεύτερη εναλλακτική λύση θα ήταν να τεθούν πιο συγκεκριμένα κριτήρια: δηλαδή να επιδοτηθούν μόνο όσοι χαρακτηρίζονται μακροχρόνια άνεργοι, υπερήλικες (άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών χωρίς εισοδήματα ή με πολύ χαμηλά εισοδήματα) και άτομα με προβλήματα αναπηρίας. Τέθηκε ακόμη και το ενδεχόμενο το εισοδηματικό κριτήριο να μην είναι κοινό για όλους, αλλά να διαφοροποιείται από κατηγορία σε κατηγορία για να περιοριστούν όσο το δυνατόν περισσότερο τα φαινόμενα αδικιών (π.χ. το εισοδηματικό κριτήριο για έναν μακροχρόνια άνεργο να είναι μεγαλύτερο απ’ ό,τι για έναν επιτηδευματία που έκλεισε το κατάστημά του πριν από έναν χρόνο.

Περιουσιακό κριτήριο

Ανεξάρτητα από τις τελικές αποφάσεις για τα κριτήρια του μερίσματος, τα στατιστικά ευρήματα προκαλούν έντονο προβληματισμό. Για παράδειγμα, στις 321.525 ανήλθαν οι φορολογούμενοι που δεν εμφάνισαν καθόλου εισόδημα το 2013. Εξ αυτών οι 101.287 έχουν ιδιόκτητο σπίτι με αντικειμενική αξία (σ.σ.: όπου αντικειμενική αξία είναι αυτή του 2007, καθώς έκτοτε δεν έχουν τροποποιηθεί) μεγαλύτερη των 100.000 ευρώ. Θέτοντας, επομένως, περιουσιακό κριτήριο στις 100.000 ευρώ, αποκλείει κανείς από το επίδομα ανθρώπους με μηδενικό εισόδημα, χωρίς να γνωρίζει ποιοι από αυτούς έτυχε να έχουν ένα ιδιόκτητο σπίτι και ποιοι απλώς φοροδιαφεύγουν.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης