Σε κατάσταση σοκ βρίσκονται οι ειδικοί επί των χρηματοπιστωτικών αγορών αλλά και οι εξειδικευμένοι οικονομολόγοι μετά την πρωτοφανή απόφαση του Eurogroup και την άνευ όρων παράδοση του κυπριακού τραπεζικού συστήματος στις μεθοδεύσεις των ισχυρών εταίρων.
Αν και δεν έχουν διασαφηνιστεί όλες οι παράμετροι της συμφωνίας, οι ειδικοί θεωρούν βέβαιο ότι η Κύπρος εισέρχεται σε μία αχαρτογράφητη περιοχή, με την κυβέρνηση να βαδίζει στα τυφλά. Η χώρα απέφυγε τη χρεοκοπία, την έξοδο από το ευρώ, αλλά η απόφαση κρίνεται εξαιρετικά οδυνηρή για τη Μεγαλόνησο.
Το κλίμα είναι βαρύ, με τις προσταγές των εταίρων να οδηγούν – με μαθηματική ακρίβεια – σε βαθιά ύφεση και αύξηση της ανεργίας, ενώ ανεπανόρθωτη είναι η ζημιά που δέχθηκε η χώρα ως χρηματοοικονομικό κέντρο.
Ενδεικτική, άλλωστε, ήταν η δήλωση του Κύπριου υπουργού Οικονομικών Μιχάλη Σαρρή, ο οποίος δήλωσε ότι έκλεισε μια μακρά περίοδος αβεβαιότητας, ωστόσο προειδοποίησε ότι ο κυπριακός λαός θα περάσει δύσκολες στιγμές.
«Είναι δύσκολο να βρει κάποιος θετικά στοιχεία. Για να αξιολογήσουμε πλήρως την κατάσταση, θα πρέπει να αναμένουμε ολόκληρο το πακέτο διάσωσης» τονίζει μιλώντας στη zougla.gr ο καθηγητής Οικονομικών του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Παναγιώτης Πετράκης.
Ο οικονομολόγος Δημήτρης Τσαγκάρης, σχολιάζοντας την απόφαση του Eurogroup, επισημαίνει ότι η συμφωνία δεν θα καταστήσει βιώσιμο το μέλλον της Κύπρου.
O Δημήτρης Μάρδας, καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ, φιλοξενήθηκε στην εκπομπή «Πολίτικη Κουζίνα» στη Ζούγκλα και σχολίασε την απόφαση. Παρακολουθήστε το απόσπασμα:
Ολέθρια βρίσκει ο οικονομολόγος, διδάκτωρ Οικονομίας και Στατιστικής της Παντείου, Λεωνίδας Βατικιώτης, την απόφαση των εταίρων για τους Κυπρίους. Θεωρεί, μάλιστα, την έξοδο της Κύπρου από την Ευρωζώνη ως τη μοναδική διέξοδο, αποκλείοντας οποιαδήποτε άλλη σκέψη.
Δεν «κουρεύονται» μέχρι νεωτέρας οι καταθέσεις σε άλλες τράπεζες
Ο καθηγητής Οικονομίας στο Harvard και διευθυντής του Ινστιτούτου Διοίκησης Κύπρου κ. Θεόδωρος Παναγιώτου, μιλώντας στη zougla.gr το πρωί της Δευτέρας, εξηγεί πως με τα μέχρι στιγμής δεδομένα και στη βάση της συμφωνίας στο Eurogroup δεν πρόκειται να θιγούν οι καταθέσεις ακόμη και άνω των 100.000 ευρώ στις άλλες τράπεζες που λειτουργούν στο νησί εκτός από αυτές της Τράπεζας Κύπρου και της Λαϊκής.
Στην ερώτηση εάν και κατά πόσο αναμένεται «κούρεμα» των μεγάλων καταθέσεων στην «Ελληνική» αλλά και στις θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών (ALPHA BANK, EUROBANK, Πειραιώς κ.λπ.), ο κ. Παναγιώτου επισημαίνει πως δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο από τη συμφωνία και προσθέτει πως και να υπήρχε στο τραπέζι το ενδεχόμενο να επιβληθεί φόρος και στις καταθέσεις των άλλων τραπεζών στην Κύπρο, ύψους από 4% έως 8%, τελικά η ιδέα αυτή εγκαταλείφθηκε.
Εν τέλει, το «κούρεμα» από 29% έως 32% που αποφασίστηκε στο Eurogroup αφορά στην Τράπεζα Κύπρου, έτσι ώστε να διασωθεί, ενώ για τη Λαϊκή ισχύει η απόφαση που ψηφίστηκε από τη Βουλή για διαχωρισμό της σε «καλή» και «κακή», όπου η «καλή» με όλες τις καταθέσεις έως 100.000 ευρώ θα απορροφηθεί από την Τράπεζα Κύπρου.
Όλα τα παραπάνω ισχύουν στη βάση των μέχρι στιγμής δεδομένων, αφού οι συζητήσεις επί των τεχνικών προδιαγραφών της συμφωνίας στο Eurogroup συνεχίζονται και το πρωί της Δευτέρας στις Βρυξέλλες μεταξύ τεχνοκρατών.
To θρίλερ των διαπραγματεύσεων
Έπειτα από ένα διαπραγματευτικό θρίλερ δώδεκα ωρών, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης ενέκριναν οριστικά το σχέδιο της Ε.Ε. και του ΔΝΤ για την αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα της Κύπρου. Οι απαιτήσεις της τρόικας είχαν οδηγήσει τις επαφές σε αδιέξοδο, καθώς η κυπριακή πλευρά έκρινε πως οι τελευταίες αξιώσεις θα επέφεραν οικονομική καταστροφή της Μεγαλονήσου.
Ακολουθούν τα συμφωνηθέντα σημεία:
1) Η Λαϊκή θα προχωρήσει σε άμεση αναδιάρθρωση με πλήρη συμμετοχή των μετόχων και των κατόχων ομολόγων καθώς και των μη εγγυημένων καταθέσεων.
2) Η Λαϊκή θα διαχωριστεί σε καλή και κακή τράπεζα. Η κακή τράπεζα θα κλείσει εν καιρώ.
3) Με την πάροδο κάποιου διαστήματος η καλή τράπεζα θα απορροφηθεί από την Τράπεζα Κύπρου. Το χρέος ύψους 9 δις της Λαϊκής προς τον ΕΛΑ θα μεταφερθεί στην Τράπεζα Κύπρου. Μόνο οι καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ στην Τράπεζα Κύπρου θα παραμείνουν παγωμένοι έως την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης.
4) Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα παρέχει ρευστότητα στην Τράπεζα Κύπρου βάσει των σχετικών κανονισμών.
5) Η Τράπεζα Κύπρου θα ανακεφαλαιοποιηθεί μέσω «κουρέματος» των μη ασφαλισμένων καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ.
6) Η απόδοση θα είναι τέτοια που θα επιτρέπει απόδοση ύψους 9% με την ολοκλήρωση του προγράμματος.
7) Όλοι οι καταθέτες κάτω των 100.000 ευρώ θα είναι πλήρως ασφαλισμένοι σύμφωνα με τις πρόνοιες της Ε.Ε..
8)Τα 10 δισεκατομμύρια δεν θα χρησιμοποιηθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των δύο τραπεζών.
Η ανακοίνωση του Eurogroup αναλυτικά:
«To Eurogroup έφθασε σε συμφωνία με τις κυπριακές Αρχές στα βασικά σημεία για ένα πρόγραμμα προσαρμογής των μακροοικονομικών δεδομένων. Αυτή η συμφωνία εγκρίθηκε από όλες τις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης και την τρόικα. Το Eurogroup στηρίζει πλήρως τον κυπριακό λαό σε αυτές τις δύσκολες περιστάσεις.
Το πρόγραμμα θα καλύψει τις ιδιαίτερες συνθήκες που αντιμετωπίζει η Κύπρος και θα αποκαταστήσει τη βιωσιμότητα του τραπεζικού τομέα, με την προοπτική της αποκατάστασης της ανάπτυξης και των δημοσιονομικών δεδομένων τα επόμενα χρόνια.
Αυτά τα μέτρα θα σχηματίσουν τη βάση για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του τραπεζικού τομέα. Συγκεκριμένα εξασφαλίζουν όλες τις καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ βάσει των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το πρόγραμμα θα διορθώσει τις ανισότητες του τραπεζικού τομέα. Θα υπάρξει μία συρρίκνωση του τραπεζικού τομέα, ώστε να φθάσει στα επίπεδα της Ε.Ε. μέχρι το 2018. Επιπλέον, οι κυπριακές Αρχές επιβεβαίωσαν την πρόθεσή τους να προβούν σε σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές και ιδιωτικοποιήσεις, ώστε να διορθωθούν τα δημοσιονομικά.
Το Eurogroup χαιρετίζει τους όρους εντολής για μία ανεξάρτητη έρευνα ως προς την εφαρμογή της νομοθεσίας εναντίον του ξεπλύματος χρήματος στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Σε περίπτωση που παρουσιαστούν προβλήματα στην εφαρμογή του πλαισίου, θα υπάρξουν διορθώσεις σύμφωνα με τη συμφωνία.
Το Eurogroup, επίσης, χαιρετίζει τη δέσμευση των κυπριακών Αρχών να λάβουν επιπλέον μέτρα. Αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν την αύξηση της φορολογίας σε συναλλαγές και τον εταιρικό φόρο.
Είναι σημαντική η άμεση εφαρμογή της συμφωνίας μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας σχετικά με τα υποκαταστήματα των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα, που θα εξασφαλίζει τη σταθερότητα τόσο των ελληνικών όσο και των κυπριακών τραπεζικών συστημάτων.
Το Eurogroup αναμένει ότι οι κυπριακές Αρχές και η τρόικα θα έχουν καταλήξει σε ένα μνημόνιο έως τις αρχές του Απρίλη. Επίσης, σημειώνει ότι θα αναμένουμε ότι τα μέτρα περιορισμού των συναλλαγών θα έχουν προσωρινή ισχύ, ώστε να διασφαλίζουν την επαναλειτουργία των τραπεζών.
Με βάση αυτές τις προϋποθέσεις το Eurogroup επιβεβαιώνει, όπως είχε ειπωθεί και στις 16 Μαρτίου, την κατ’ αρχήν συμφωνία για οικονομική βοήθεια προς την Κύπρο ύψους 10 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το Eurogroup θα καλώς όριζε τη βοήθεια του ΔΝΤ στη χρηματοδότηση του προγράμματος. Μαζί με τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί στην Κύπρο εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα του προγράμματος.
Το Eurogroup αναμένει πως τα κοινοβούλια του ESM θα εγκρίνουν τη συμφωνία μέχρι την τρίτη εβδομάδα του Απριλίου».
Πώς σχολιάζει ο κυπριακός Τύπος την απόφαση
Η χθεσινοβραδινή διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο του Eurogroup για το μέλλον της κυπριακής οικονομίας είναι το θέμα που μονοπωλεί στον Τύπο της Κύπρου.
Ο «Φιλελεύθερος», υπό τον τίτλο «Θρίλερ με ωμούς εκβιασμούς», γράφει ότι μαραθώνιες συζητήσεις, εκβιασμούς και απειλές κατά της Κύπρου για έξοδό μας από το ευρώ περιλάμβανε το θρίλερ στις Βρυξέλλες για τη διάσωση της κυπριακής οικονομίας αλλά και ότι ο πρόεδρος είχε αλλεπάλληλες επαφές, ενώ οι προτάσεις πηγαινοέρχονταν, με την τρόικα στο πιο ψηλό της επίπεδο να προτάσσει ακραία και αιματηρά σενάρια.
Η «Αλήθεια», υπό τον τίτλο «Κατ’ αρχήν συμφωνία», κάνει λόγο στο κύριό της θέμα για συμφωνία μεταξύ της κυπριακής αντιπροσωπείας υπό τον πρόεδρο Αναστασιάδη και της τρόικας, που κλήθηκε να εξετάσει τις πρώτες πρωινές ώρες η σύνοδος του Eurogroup και η οποία προβλέπει «κούρεμα» 30%-35% στις καταθέσεις άνω των 100 χιλιάδων ευρώ στην Τράπεζα Κύπρου.
Η «Σημερινή», υπό τον τίτλο «Συμφωνία ανάγκης για διάσωση της οικονομίας», γράφει ότι σε κατ’ αρχήν συμφωνία, η οποία απέμενε να τύχει της έγκρισης του Eurogroup, κατέληξαν τις πρώτες πρωινές ώρες στις Βρυξέλλες η κυπριακή κυβέρνηση και η τρόικα. Αναφέρεται ακόμη στους εορτασμούς για την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου, η οποία – όπως γράφει – γιορτάζεται στη σκιά της κρίσης. Η εφημερίδα γράφει επίσης για τις χθεσινές διαδηλώσεις κατά της τρόικας στη Λευκωσία.
Η «Χαραυγή», υπό τον τίτλο «Καταστροφικός εκβιασμός της Τρόικας», γράφει στο κύριο της θέμα ότι το τελευταίο τους χαρτί έπαιξαν χθες η τρόικα από τη μία και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας από την άλλη, το χαρτί της ρευστότητας η τρόικα και την απειλή της παραίτησης ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, και πως αυτό που φαινόταν να περνά μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες ήταν ο εκβιασμός της τρόικας.
Η αγγλόγλωσση, τέλος, εφημερίδα «Cyprus Mail» υπό τον τίτλο «Δεύτερη ευκαιρία για την Τράπεζα Κύπρου σε κατ’ αρχήν συμφωνία» γράφει ότι η Κύπρος και οι διεθνείς δανειστές έφθασαν σε μια κατ’ αρχήν συμφωνία για ένα πακέτο διάσωσης τις πρώτες πρωινές ώρες, το οποίο θα ενέκρινε αργότερα το Eurogroup.
