Άνοιξε ο ασκός του Αιόλου για το θέμα των υπέρογκων και μη τεκμηριωμένων καταναλώσεων ρεύματος εις βάρος καταναλωτών που πολλές φορές όχι μόνο καλούνται να πληρώσουν τεράστια ποσά λογαριασμών αλλά χωρίς κανένα αποδεικτικό στοιχείο και χωρίς την τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών «ενοχοποιούνται» για ρευματοκλοπή που όπως δεν έχουν διαπράξει.
Φρένο λοιπόν μπαίνει από σήμερα στο φαινόμενο αυτό, μετά την απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής να επιβάλλει πρόστιμο 120.000 ευρώ στον ΔΕΔΔΗΕ έπειτα από καταγγελία καταναλώτριας για σοβαρές παραβάσεις στη διαδικασία και πλημμελή ενημέρωση, και αβάσιμη καταγγελία εις βάρος της από την πλευρά του διαχειριστή για το αδίκημα της ρευματοκλοπής .
Το χρονικό της «Οδύσσειας»
Η καταναλώτρια κατήγγειλε ότι ο ΔΕΔΔΗΕ προέβη σε προγραμματισμένη τηλεμέτρηση στο πλαίσιο αντικατάστασης του μετρητή. Αφότου ολκοκληρώθηκε η διαδικασία οι τεχνικοί της παρέδωσαν δελτίο στο οποίο αναγραφόταν ότι:
« Ο υφιστάμενος μετρητής αντικαταστάθηκε με νέο και ότι από τον έλεγχο δεν προέκυψε κάποιο εύρημα».
Σύμφωνα με ενημέρωση της ΡΑΑΕΥ από την καταναλώτρια, σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά από την αντικατάσταση, άρχισε να λαμβάνει λογαριασμούς στους οποίους αποτυπωνόταν υπέρογκη κατανάλωση – που όπως είπε η ίδια δεν είχε κάνει – με συνέπεια να καλείται να πληρώσει τεράστια χρηματικά ποσά.
Η καταναλώτρια όπως προβλέπει ο νόμος, ζητούσε επανειλημμένα διεξαγωγή ελέγχου και τεχνική διερεύνηση, όμως ουδέποτε πραγματοποιήθηκε επιτόπια αυτοψία παρουσία τεχνικών του φορέα, ούτε δόθηκε ουσιαστική απάντηση στα αιτήματά της.
Η ίδια βλέποντας ότι η κατάσταση δε βελτιωνόταν άλλαξε πάροχο εξασφαλίζοντας ευνοϊκότερους όρους. Το περίεργο όμως είναι ότι ενώ είχε φύγει από τον ΔΕΔΔΗΕ συνέχισε να λαμβάνει λογαριασμούς με υπέρογκες καταναλώσεις πολλαπλάσιες των συνηθισμένων. Στην αναφορά που έγινε στην ΡΑΑΕΥ γίνεται λόγος για 3000 κιλοβατώρες, ποσότητα η οποία δεν αντιστοιχούσε σε καμία περίπτωση με την συνηθισμένη κατανάλωση του σπιτιού.
Σύμφωνα με τα ήδη υπάρχοντα στοιχεία η συγκεκριμένη καταναλώτρια αναφέρει μια σειρά αστοχιών και ανακολουθιών.Ένα από τα πρώτα γεγονότα που στηλιτεύει είναι το ότι ενημερώθηκε τηλεφωνικά για την επίσκεψη του τεχνικού, που είχε προγραμματιστεί σε συγκεκριμένη ημερομηνία και ώρα, για τον έλεγχο του μετρητή. Ωστόσο ο ίδιος, λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων, δεν μπορούσε να παρευρεθεί. Έτσι, εγκαίρως ενημέρωσε το τηλεφωνικό κέντρο του ΔΕΔΔΗΕ και ζήτησε να γίνει επαναπρογραμματισμός της επίσκεψης.
Η αναπάντητη αίτηση και η εκτροπή της διαδικασίας
Παρά την έγκαιρη ενημέρωση του, η αίτησή του για επαναπρογραμματισμό αγνοήθηκε. Η γυναίκα ειδοποιήθηκε εκ των υστέρων, από το τηλεφωνικό κέντρο του ΔΕΔΔΗΕ, ότι ο τεχνικός είχε ήδη πραγματοποιήσει τον έλεγχο, αλλά σε διαφορετική ημερομηνία και ώρα, από αυτήν που είχε αρχικά ανακοινωθεί.
Επιπλέον, όπως τόνισε η γυναίκα, ο μετρητής βρισκόταν εντός του σπιτιού, επομένως δεν ήταν προσβάσιμος χωρίς την παρουσία της ή την παρουσία και την καθοδήγηση κάποιου άλλου μέλους της οικογένειάς της.
Η πιο ανησυχητική διάσταση: Ο έλεγχος «εξ αποστάσεως»
Αυτό που προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία είναι ότι βάσει της καταγγελίας της, ο έλεγχος του μετρητή φέρεται να έγινε «εξ αποστάσεως», χωρίς την παρουσία του τεχνικού στο ακίνητο. Αυτό το στοιχείο έρχεται σε άμεση αντίθεση με τις προβλεπόμενες διαδικασίες επιτόπιου ελέγχου και εγείρει σοβαρά ερωτήματα, σχετικά με το αν ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε με πραγματική φυσική παρουσία και σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει ο Κώδικας Διαχείρισης.
Κώδικας Διαχείρισης Δικτύου και Μέτρηση Από Απόσταση
Σύμφωνα με τον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου και τις οδηγίες που ισχύουν στην Ελλάδα για τον ΔΕΔΔΗΕ, η απομακρυσμένη μέτρηση ή η τηλεμέτρηση γίνεται κανονικά σε ορισμένα σημεία του δικτύου, ωστόσο υπάρχουν περιορισμοί. Στην περίπτωση που δεν επιτρέπεται η τηλεμέτρηση, μπορεί να ισχύει:
Απαιτήσεις για Ανθρώπινη Παρουσία: Ανάλογα με τον τύπο μετρητή και την περιοχή, ενδέχεται να απαιτείται φυσική παρουσία τεχνικού για την ακριβή καταγραφή των μετρήσεων ή για την επιθεώρηση του μετρητή.
Συγκεκριμένα Περιορισμένα Δίκτυα: Σε απομακρυσμένες περιοχές ή σε δίκτυα που δεν υποστηρίζουν τηλεμετρικές δυνατότητες, ενδέχεται να μη γίνεται απομακρυσμένη μέτρηση, οπότε οι ενδείξεις πρέπει να καταγράφονται χειροκίνητα.
Μη Εφαρμογή της Τηλεμέτρησης για Συστήματα Χαμηλής Τάσης: Υπάρχουν περιορισμοί ως προς το ποια δίκτυα ή μετρητές υποστηρίζουν τη δυνατότητα απομακρυσμένης μέτρησης. Συνήθως τα χαμηλής τάσης συστήματα μπορεί να μην ενσωματώνουν την τεχνολογία τηλεμέτρησης, τουλάχιστον σε κάποιες περιόδους και σε περιοχές όπου δεν είναι τεχνικά εφικτό.
Το σοκ: Η ειδοποίηση για ρευματοκλοπή και ο δικαστικός επιμελητής
Το πιο «ανατρεπτικό» αλλά και σοκαριστικό γεγονός έλαβε χώρα στις 14 Ιουλίου 2025, όταν η καταναλώτρια δέχθηκε αιφνιδιαστικά μια ειδοποίηση από δικαστικό επιμελητή, ο οποίος την ενημέρωσε ότι εις βάρος της είχε ήδη καταλογιστεί «διαπιστωμένη ρευματοκλοπή».
Ο καταλογισμός βασιζόταν σε εργαστηριακό έλεγχο του μετρητή, ο οποίος είχε γίνει χωρίς την απαιτούμενη ενημέρωση, χωρίς την παρουσία του καταναλωτή και χωρίς να έχει κοινοποιηθεί στη Ρυθμιστική Αρχή Ασφάλειας Ενέργειας και Υπηρεσιών (ΡΑΑΕΥ), παρότι η υπόθεση ήταν ήδη υπό διερεύνηση από την Αρχή.
Αντιφάσεις και ελλείψεις στα στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ
Όπως αποδείχθηκε, οι ανησυχίες της ήταν απολύτως βάσιμες καθώς τα στοιχεία που επικαλέστηκε ο ΔΕΔΔΗΕ παρουσίαζαν σοβαρές αντιφάσεις και αδυναμία πλήρους τεκμηρίωσης του καταλογισμού. Η ΡΑΑΕΥ διαπίστωσε ότι το βάρος της απόδειξης της ρευματοκλοπής, που κατά το νόμο βαρύνει αποκλειστικά τον ΔΕΔΔΗΕ, δεν καλύφθηκε. Οι πληροφορίες που παρασχέθηκαν δεν τεκμηρίωναν επαρκώς την ύπαρξη της παρανομίας και παρουσίαζαν σημαντικά κενά.
Η άρνηση συνεργασίας με τη ΡΑΑΕΥ
Αξιοσημείωτο είναι ότι παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες της ΡΑΑΕΥ για την παροχή στοιχείων και την εξεύρεση λύσης, ο ΔΕΔΔΗΕ αγνόησε τα αιτήματα και την επίσημη επικοινωνία.
Επίσημα έγγραφα και επανειλημμένα αιτήματα της ΡΑΑΕΥ για την παροχή στοιχείων παρέμειναν αναπάντητα, ενώ οι απαντήσεις που δόθηκαν μέσω της πλατφόρμας παραπόνων της ΡΑΑΕΥ κρίθηκαν ως προσχηματικές και χωρίς επαρκή τεκμηρίωση.
Η απόφαση της ΡΑΑΕΥ και η επιβολή προστίμου
Η ΡΑΑΕΥ, μετά από μια ενδελεχή εξέταση του φακέλου, κατέγραψε μια σειρά από σοβαρές παραλείψεις εκ μέρους του ΔΕΔΔΗΕ. Διαπιστώθηκε η μη τήρηση των διαδικασιών που προβλέπονται από τον Κώδικα Διαχείρισης, η στέρηση βασικών δικαιωμάτων του καταναλωτή, καθώς και η πλήρης αδιαφορία του ΔΕΔΔΗΕ για τη συνεργασία με τη ΡΑΑΕΥ.
Ο Διαχειριστής επιβαρύνεται με δύο πρόστιμα: 40.000 ευρώ για την ακατάλληλη διαχείριση της συγκεκριμένης υπόθεσης ρευματοκλοπής και 80.000 ευρώ για την παραβίαση της υποχρέωσης συνεργασίας με τη ΡΑΑΕΥ και την αγνόηση επανειλημμένων αιτημάτων για την παροχή στοιχείων.
Η απόφαση της ΡΑΑΕΥ και το μήνυμα για τη διαφάνεια
Η απόφαση της ΡΑΑΕΥ, με την επιβολή του συνολικού προστίμου των 120.000 ευρώ, αποσκοπεί στην αποκατάσταση της δικαιοσύνης για την καταναλώτρια, η οποία υπήρξε θύμα αυθαιρεσίας και παραλείψεων από τον ΔΕΔΔΗΕ. Παρά την σοβαρότητα των παραβάσεων, η ΡΑΑΕΥ έκρινε το ποσό του προστίμου ως αναλογικό και αποφάσισε να προχωρήσει με τη συγκεκριμένη κύρωση, προκειμένου να στείλει σαφές μήνυμα ότι η εποπτεία και η συμμόρφωση είναι αδιαπραγμάτευτα.
Η απόφαση αυτή δεν αφορά μόνο την αποκατάσταση της αδικίας για το συγκεκριμένο άτομο. Το μήνυμα είναι σαφές προς όλες τις κατευθύνσεις, διότι υπάρχουν δεκάδες καταγγελίες όπως αυτή και το ζήτημα αυτό τείνει να πάρει διαστάσεις μάστιγας με ανεξέλεγκτες συνέπειες. «Οι καταναλωτές, σύμφωνα με τη ΡΑΑΕΥ, πρέπει να προστατεύονται από αυθαίρετους καταλογισμούς και να εξασφαλίζουν τα δικαιώματα ενημέρωσης και ακρόασης».
«Μάστιγα» οι κατηγορίες για ρευματοκλοπή
Σε μάστιγα και σε κοινωνικό φαινόμενο τείνει να εξελιχθεί η ρευματοκλοπή, με πολλούς πολίτες να βρίσκονται κατηγορούμενοι, λαμβάνοντας «ραβασάκια» από τον ΔΕΔΗΕ για την καταβολή προστίμων, χωρίς να έχουν ιδέα, για το τι μπορεί να έχει συμβεί. Κάποιο αισθάνονται απόγνωση και δεν ξέρουν τι να κάνουν, ενώ κάποιο άλλοι προσφεύγουν στα δικαστήρια, προκειμένου να δικαιωθούν.
Καταρχάς σύμφωνα με καταγγελίες πολιτών, σε πάρα πολλές περιπτώσεις η κατηγορία για ρευματοκλοπή, δεν έχει στοιχειοθετηθεί. Βάσει των νόμιμων διαδικασιών που πρέπει κατά γράμμα να ακολουθεί ο ΔΕΔΔΗΕ, πριν ο οποιοσδήποτε πολίτης λάβει την ειδοποίηση για το πρόστιμο που πρέπει να καταβάλλει, προηγουμένως υπάρχουν οι ακόλουθες υποχρεώσεις από την πλευρά του φορέα:
α ) Να κληθεί τηλεφωνικά ο ιδιοκτήτης και νε ενημερωθεί ότι κατά τη διάρκεια του ελέγχου και της μέτρησης, διαπιστώθηκε οποιουδήποτε είδους παρατυπία ή βλάβη που δε δικαιολογείται
β) Δια νόμου ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να καλέσει δικό του πραγματογνώμονα, ο οποίος θα συντάξει τεχνική έκθεση για το περιστατικό και θα είναι παρών στη διαδικασία μαζί με τον αρμόδιο υπάλληλο ή ελεγκτή της ΔΕΔΔΗΕ
γ) Από τον ιδιοκτήτη καλείται και αστυνομικό όργανο, το οποίο θα επιβλέπει τη διεξαγωγή αξιολόγησης του περιστατικού
Επιπλέον, είναι αδιανόητα τα περιστατικά όπου έχουν κατηγορηθεί για το αδίκημα της ρευματοκλοπής άνθρωποι που δεν κατοικούν πλέον στο σπίτι που διέμεναν, ξενοδοχεία που είναι κλειστά επί μήνες, ενοικιαστές που είχαν διακόψει το συμβόλαιο παροχής ρεύματος που ήταν στο όνομά τους και έχουν μετακομίσει σε άλλο σπίτι, αλλά παρόλα αυτά έχουν κληθεί να πληρώσουν πρόστιμο.
Ένας βασικός λόγος σύμφωνα με τον ενεργειακό επιθεωρητή Μιχάλη Χριστοδουλίδη, είναι ότι βάσει της πολιτικής και της «φιλοσοφίας» του ΔΕΔΔΗΕ, όταν υπάρχει κατακόρυφη μείωση της κατανάλωσης ρεύματος, δημιουργείται αμέσως η υποψία ότι ο πολίτης ή το ξενοδοχείο για παράδειγμα, ενδέχεται να κλέβουν ρεύμα. Σίγουρα δεν υπάρχει ο απαιτούμενος χρόνος και ο τρόπος να διασταυρωθούν πληροφορίες και να ελεγχθεί το κάθε περιστατικό ξεχωριστά.
Σύμφωνα με τον κ. Χριστοδουλίδη, στην περίπτωση αυτή και εφόσον η απαίτηση της πληρωμής προστίμου από το ΔΕΔΔΗΕ, είναι μη τεκμηριωμένη και κατά την άποψη του υποτιθέμενου παραβάτη «παράλογη», τότε μόλις λάβει το ειδοποιητήριο για το πρόστιμο, αμέσως υποβάλλει ένσταση στην πλατφόρμα του ΔΕΔΔΗΕ, περιγράφοντας τα γεγονότα ως έχουν. Για παράδειγμα «έλειπα ταξίδι», μετακόμισα», «δεν προχώρησα σε μίσθωση του ακινήτου μου», και οτιδήποτε άλλο.
Από την πλευρά του ο ΔΕΔΔΗΕ υποχρεούται να αξιολογήσει και να ελέγξει τα στοιχεία που παρατίθενται και να πράξει ανάλογα. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν καταγγελίες πολιτών, των οποίων βέβαια εξετάζεται η βαρύτητα και η γνησιότητά τους, σύμφωνα με τις οποίες κάποιο πρώην υπεργολάβοι έχουν παραβιάσει το μετρητή κάποιο ανυποψίαστου πολίτη, ο οποίος με τη σειρά του καλείται να πληρώσει πρόστιμο για ρευματοκλοπή και τότε ως δια μαγείας παρεμβαίνει ο πραγματικός «ένοχος» και λέει στον ιδιοκτήτη:
«Δώσε μου αυτό το ποσό για να σταματήσουμε τη διαδικασία και να μην πληρώσεις το πρόστιμο».
Αξίζει να αναφερθεί ότι από τις 10 π.χ. περιπτώσεις πολιτών που έχουν επιλέξει τη δικαστική οδό οι εννέα έχουν δικαιωθεί και μάλιστα τους έχουν επιστραφεί με τόκο το πρόστιμο που είχαν καταβάλλει αλλά και τα δικαστικά έξοδα. Το μέσο χρονικό διάστημα αποπληρωμής κυμαίνεται από έξι μήνες μέχρι ένα χρόνο.
Υπάρχουν φήμες ότι σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχει μια προσπάθεια από την πλευρά του ΔΕΔΔΗΕ να αυξήσει τα έσοδά του από την καταβολή προστίμων, χωρίς να προβαίνει σε απαραίτητους ελέγχους διαπίστωσης του αδικήματος της ρευματοκλοπής, σύμφωνα με όσα μας μετέφερε ο κ. Χριστοδουλίδης.
Πολλοί πολίτες παραπονιούνται πως για παράδειγμα μία χαλασμένη βίδα δεν τεκμηριώνει ρευματοκλοπή, ενώ πριν από την απαίτηση καταβολής προστίμου από την πλευρά του οποιουδήποτε πολίτη, πρέπει να τηρούνται όλες οι προαναφερθείσες νόμιμες διαδικασίες.
Πως μπορούν να προστατευτούν οι πολίτες
Στην περίπτωση που κάποιος πολίτης κατηγορηθεί για κλοπή ρεύματος και υπό την προϋπόθεση ότι πράγματι δεν έχει διαπράξει το αδίκημα αυτό, τότε αμέσως οφείλει να καλέσει ηλεκτρολόγο αδειούχο εγκαταστάτη (με πιστοποιημένο πτυχίο και νόμιμη άδεια ασκήσεως επαγγέλματος) για να ελέγξει εάν υπήρξε παραβίαση του καταγραφικού, ή ύποπτη αλλαγή στα καλώδια.
Παραδείγματος χάριν, ένα έχει χαλάσει η μολυβδοσφραγίδα λόγω φθοράς αυτό από μόνο του δε συνιστά ρευματοκλοπή. Εάν συμβεί αυτό το μόνο που μπορεί να κάνει ο καταναλωτής είναι να επικοινωνήσει με το ΔΕΔΗΕ και να αναφέρει τη βλάβη ή τη δυσλειτουργία.
Τότε το αρμόδιο τμήμα στέλνει υπάλληλο ο οποίος παίρνει τη μολυβδοσφραγίδα και την πηγαίνει στο τμήμα ελέγχου, ώστε να διαπιστωθεί τι ακριβώς έχει συμβεί. Ο πολίτης δε μπορεί μόνος του να αναλάβει την πρωτοβουλία να αντικαταστήσει ή να επισκευάσει τη μολυβδοασφραγίδα λόγω του κωδικού που έχει, ο οποίος δίνεται μόνο από τον ΔΕΔΔΗΕ.
Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση λοιπόν εκτός της μολυβδοασφραγίδας, συντάσσεται τεχνική έκθεση από τον αρμόδιο ηλεκτρολόγο, σύμφωνα με την οποία καταγράφεται εάν υπάρχει διαρροή και από ποιο σημείο, εάν ο έλεγχος της ασφάλειας είναι επαρκής και εάν έχει υπάρξει παρέμβαση στο καταγραφικό ή όχι. Η έκθεση αυτή αποστέλλεται στον ΔΕΔΔΗΕ αξιολογείται και από κει και πέρα ακολουθούνται όλες οι απαραίτητες διαδικασίες ανά περίπτωση.
Τι κάνει ο πολίτης όταν βλέπει αυξημένο λογαριασμό ρεύματος χωρίς να έχει αλλάξει τις συνήθειές του
-Κλείνουμε το Γενικό Διακόπτη από τον Πίνακα
-Φωνάζουμε ηλεκτρολόγο που ελέγχει τα καλώδια, την περίπτωση της διαρροής και οποιαδήποτε διαπίστωση παρέμβασης ή ενδεχόμενης τεχνικής βλάβης και συντάσσει την έκθεση η οποία αποστέλλεται στο e-mail των καταγγελιών και ελέγχεται από τον ΔΕΔΔΗΕ ο οποίος με τη σειρά του θα στείλει δικό του ελεγκτή – πραγματογνώμονα, για να εξακριβώσει την ακρίβεια της έκθεσης.
Όπως πολύ σωστά αποσαφήνισε ο ενεργειακός επιθεωρητής κ. Μιχάλης Χριστοδουλίδης, αυτές οι περιπτώσεις αφορούν τους ανθρώπους, που όντως δε διαπράττουν το αδίκημα της ρευματοκλοπής.
Σαφώς υπάρχουν κάποιοι συμπολίτες μας, όπως επίσης ξενοδοχειακές μονάδες, κάποια καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και κυρίως καταυλισμοί, όπου τραβάνε με άγκιστρα ρεύμα από τους πυλώνες και το παροχετεύουν σε επιμέρους κατοικίες.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία η ζημία για το Ελληνικό Δημόσιο ανέρχεται σε 400 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, ενώ το κόστος αυτό επιμερίζεται στους λογαριασμούς που πληρώνουμε όσοι δεν διαπράττουμε ρευματοκλοπή.
Πως αντιμετωπίζεται η ρευματοκλοπή σύμφωνα με τους ειδικούς
-Αντικατάσταση των παλιών αναλογικών μετρητών με έξυπνους (smart) οι οποίοι για να παραβιαστούν πρέπει να «χακαριστούν», άρα είναι πολύ δύσκολο. Μέχρι στιγμής έχουν αντικατασταθεί 1.350.000 μετρητές από το 2019. Ο στόχος είναι μέχρι του 2030, να έχουν αντικατασταθεί συνολικά 7.000.000 δηλαδή, οι υπόλοιποι 5.650.000.
-Υπογειοποίηση καλωδίων και κατάργηση των εναέριων, μέτρο που επίσης καθιστά πολύ δύσκολη την πρόσβαση σε επιτήδειους και σε παρεμβάσεις που ζημιώνουν το ελληνικό κράτος.
Ακολουθεί η τηλεφωνική συνέντευξη με τον ενεργειακό επιθεωρητή κ.Μιχάλη Χριστοδουλίδη
