Τα «τραύματα» που άφησε στις ψυχές των παιδιών, τα οποία κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου μεγάλωναν στις φυλακές της Ελλάδας μαζί με τις μητέρες τους, διερευνά η διδακτορική μελέτη της παιδοψυχίατρου Μαντώς Νταλιάνη-Καραμπατζάκη με τίτλο «Παιδιά στη δίνη του εμφυλίου πολέμου 1946-1949, σημερινοί ενήλικες», που παρουσιάστηκε σε σχετική εκδήλωση. Η συγγραφέας είχε γνωρίσει κάποιες από αυτές τις μητέρες και τα παιδιά στις φυλακές Αβέρωφ, ως κρατούμενη τότε και η ίδια.
Στη μελέτη διαπιστώνεται ότι, αντίθετα με ότι περίμενε αρχικά η ερευνήτρια, πολλά από αυτά τα παιδιά είχαν μια ομαλή κοινωνική και επαγγελματική ζωή, παρά τους πολλαπλούς ψυχοτραυματισμούς της παιδικής τους ηλικίας. Στη μελέτη υπογραμμίζεται επίσης «το μεγάλο ζήτημα των προστατευτικών μηχανισμών από ψυχοτραυματικές καταστάσεις και το ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα της αφήγησης αυτών των ψυχοτραυματισμών», σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή της ψυχιατρικής, Δημήτρη Ν. Πλουμπίδη, στον οποίο η Μαντώ Νταλιάνη, λίγο πριν πεθάνει, εμπιστεύτηκε την έρευνά της με σκοπό τη συνέχιση και την περαιτέρω αξιολόγηση του υλικού.
Η αξία της έρευνας έγκειται και στο γεγονός ότι καμία επιστημονική μελέτη μέχρι σήμερα δεν αναζήτησε την εξέλιξη αυτών των παιδιών – σωματική, ψυχική, οικογενειακή, επαγγελματική – τους μηχανισμούς επιβίωσης των παιδιών που ανήκαν σ’ ένα σύνολο διωκόμενο, όχι μόνο κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου, αλλά και πολύ μετά τη λήξη του. Ο Δημήτρης Πλουμπίδης δήλωσε ότι «σχετική μελέτη παγκοσμίως υπάρχει μόνο για τα Εβραιόπουλα -τα παιδιά του Εμφυλίου Πολέμου κουβαλούν μέσα τους την ιστορία των γονέων τους και τη δική τους, ενώ τα ψυχικά τραύματά τους παραμένουν θαμμένα βαθιά στην ψυχή τους».
