16 Ιουλίου 1969, πολεμική αεροπορική βάση Ακρωτηρίου Canaveral. Ο πύραυλος Apollo 11 εκτοξεύεται από την εξέδρα LC-39A. Λίγες ημέρες μετά, ολόκληρος ο κόσμος παρακολουθούσε άφωνος μπροστά από ασπρόμαυρες τηλεοράσεις την πρώτη προσσελήνωση και τα πρώτα βήματα του ανθρώπου στο Φεγγάρι.
Στις 20 Ιουλίου, ο Buzz Aldrin προσσεληνώνει την άκατο και ο Neil Armstrong γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που πατά το πόδι του στη Σελήνη. «Ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα γιγάντιο άλμα για την ανθρωπότητα», είναι τα λόγια που βγαίνουν από το στόμα του Αμερικανού αστροναύτη.
Η κατάκτηση του διαστήματος και το όνειρο του Kennedy
Η κατάκτηση του διαστήματος είναι ο πρωταρχικός στόχος των δύο μεγάλων δυνάμεων, Αμερικής και ΕΣΣΔ. Όπως δήλωσε μάλιστα ο Neil Armstrong στην επετειακή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Washington, στο Εθνικό Μουσείο Αεροπλοΐας και Διαστήματος, για τα 40 χρόνια από την προσσελήνωση, «ήταν ο πλέον ειρηνικός ανταγωνισμός: οι ΗΠΑ ενάντια στην ΕΣΣΔ».
Έντονο ήταν τότε το ενδιαφέρον του Αμερικανού προέδρου John Kennedy για τα διαστημικά προγράμματα. Κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Κογκρέσο, γίνεται ο πρώτος που θέτει ως στόχο να πατήσει ο άνθρωπος στη Σελήνη μέχρι τις 25 Μαΐου του 1961. «Επιλέγουμε να πάμε στη Σελήνη μέσα σε αυτή τη δεκαετία και να κάνουμε αυτά που πρέπει να κάνουμε, όχι επειδή είναι εύκολα, αλλά επειδή είναι δύσκολα. Επειδή αυτός ο στόχος θα μας βοηθήσει να οργανώσουμε και να μετρήσουμε τις δυνάμεις και τις ικανότητές μας, επειδή αυτή η πρόκληση είναι μία που είμαστε πρόθυμοι να αποδεχτούμε, μία που δεν επιθυμούμε να αναβάλλουμε και μία που είμαστε διατεθειμένοι να κερδίσουμε», λέει χαρακτηριστικά ο Αμερικανός πρόεδρος σε άλλη ομιλία του.
Οι θεωρίες συνομωσίας
Οι συνομωσιολογικές θεωρίες γύρω από την ιστορική αποστολή αφθονούν. Ακόμη και σήμερα, μάλιστα, υπάρχουν κάποιοι που αμφισβητούν έντονα ότι το Apollo 11 προσσεληνώθηκε, αλλά και εκείνοι που κάνουν ένα βήμα παραπέρα και μιλούν για θεάσεις εξωγήινων διαστημόπλοιων.
Η βρετανική εφημερίδα «Telegraph» σε σχετικό ρεπορτάζ της αναφέρει τις κυριότερες θεωρίες και προχωρά στην απομυθοποίησή τους.
1) Η σημαία που έστησαν οι αστροναύτες φαίνεται να κυματίζει, πράγμα αδύνατο, αφού στο φεγγάρι δεν υπάρχει άνεμος. Στην πραγματικότητα, η σημαία συγκρατείται ανοιχτή από μία οριζόντια ράβδο και κινείται, όταν οι αστροναύτες την ξετυλίγουν και τη στερεώνουν στο έδαφος με ένα πολύ ελαφρύ κοντάρι από εύκαμπτο αλουμίνιο. Το κοντάρι συνεχίζει να δονείται ακόμη και μετά την απομάκρυνση των αστροναυτών, με αποτέλεσμα να φαίνεται ότι η σημαία κυματίζει.
2) Κατά την προσσελήνωση και ενώ οι αστροναύτες κάνουν βόλτα δε διακρίνεται καμία πληθώρα άστρων στον σκοτεινό ουρανό της Σελήνης, παρόλο που δεν υποφέρει από τη φωτορύπανση, όπως η Γη. Στην πραγματικότητα, τα άστρα ήταν ορατά από τους αστροναύτες, αλλά δεν ήταν δυνατό να αποτυπωθούν στο φωτογραφικό φακό, γιατί η προσσελήνωση έγινε κατά το σεληνιακό πρωινό και οι τεχνικοί της NASA ρύθμισαν έτσι τον χρόνο έκθεσης στις κάμερες, ώστε ο χρόνος έκθεσης του φιλμ να είναι πιο σύντομος, προκειμένου να μην εισέλθει πολύ φως και θολώσει τις λεπτομέρειες λήψης.
3) Στις φωτογραφίες που τραβήχτηκαν δε φαίνεται να έχει δημιουργηθεί κανένας μικρός κρατήρας κάτω από το σκάφος. Αυτό συνέβη γιατί η διαστημική σεληνάκατος προσσεληνώθηκε σε στερεό βράχο, καλυμμένο από ένα στρώμα λεπτής σκόνης και έτσι δεν ήταν λογικό να δημιουργηθεί κάποια τρύπα κάτω από το σκάφος. Επιπλέον, η ωστική ισχύς των κινητήρων από την προσσελήνωση και την αποσελήνωση της ακάτου ήταν πολύ μικρή σε σχέση με τη Γη, λόγω της συγκριτικά μικρότερης βαρύτητας, οπότε δε θα δημιουργείτο κρατήρας ακόμα και αν το έδαφος ήταν λιγότερο στερεό.
4) Η σεληνάκατος που ζυγίζει 17 τόνους, δε φαίνεται να έχει αφήσει κανένα αποτύπωμα στη σεληνιακή άμμο, αλλά τα ίχνη των παπουτσιών των κατά πολύ ελαφρύτερων αστροναυτών είναι ορατά. Αυτό συνέβη, γιατί την ώρα που οι κινητήρες της ακάτου ενεργοποιούνται για την προσσελήνωση, η λεπτή σκόνη τινάζεται μακριά και το σκάφος ακουμπά πάνω στο σκληρό βράχο. Λίγο μετά, η σκόνη έχει κατακαθίσει ξανά στην επιφάνεια του δορυφόρου και οι αστροναύτες αφήνουν τα αποτυπώματά τους σε αυτήν, καθώς περπατούν.
5) Τα ίχνη των παπουτσιών στη λεπτή σκόνη, παρά την ανυπαρξία υγρασίας ή ατμόσφαιρας ή ισχυρής βαρύτητας, είναι απρόσμενα έντονα και καλοδιατηρημένα. Στην πραγματικότητα, η έλλειψη ανέμου στο φεγγάρι σημαίνει ότι τα αποτυπώματα διατηρούνται πολύ καλύτερα από ό,τι στη Γη, καθώς η ξερή σεληνιακή άμμος δε διασκορπίζεται εύκολα.
6) Τη στιγμή που η σεληνάκατος φεύγει από το φεγγάρι, δε διακρίνεται φλόγα να βγαίνει από τους πυραύλους της. Αυτό συνέβη, γιατί οι πύραυλοι της σεληνακάτου τροφοδοτούνταν με καύσιμα που περιείχαν ένα συνδυασμό υδροζίνης και τετροξειδίου του διαζώτου, που καίγεται χωρίς ορατή φλόγα.
7) Οι αστροναύτες δεν μπορεί να επιβίωσαν σε ένα τέτοιο ταξίδι λόγω της έκθεσής τους στην επικίνδυνη ακτινοβολία από τη «ζώνη Βαν Άλεν». Ο ισχυρισμός αυτός βασίζεται στις δηλώσεις ενός Ρώσου κοσμοναύτη και δεν έχει βάση, γιατί ο σύντομος χρόνος που χρειάστηκε για να διασχίσει το Apollo 11 τη ζώνη Βαν Άλεν, σε συνδυασμό με την προστασία που προσέφερε το διαστημόπλοιο, εξέθεσε σε πολύ μικρή ακτινοβολία τα μέλη του πληρώματος.
8) Οι βράχοι που συνέλεξαν οι αστροναύτες και έφεραν πίσω στη Γη, είναι ίδιοι με αυτούς που βρήκαν επιστήμονες στην Ανταρκτική. Στην πραγματικότητα, μερικοί σεληνιακοί βράχοι έχουν βρεθεί στον πλανήτη μας, αλλά όλοι είναι «τσουρουφλισμένοι» και οξειδωμένοι από το πέρασμά τους, ως αστεροειδείς, μέσω της ατμόσφαιρας της Γης. Οι γεωλόγοι επιβεβαιώνουν ότι οι πέτρες προέρχονται από τη Σελήνη.
Επετειακές εκδηλώσεις
Με αφορμή την επέτειο της διαστημικής αποστολής, η αμερικανική Διεύθυνση Εθνικής Αεροναυτικής και Διαστήματος (NASA), έχει ετοιμάσει ειδικά αφιερώματα και οι Αρχές των ΗΠΑ έχουν οργανώσει επετειακές εκδηλώσεις στο ακρωτήριο Canaveral της Φλόριντα, από όπου όλα ξεκίνησαν το 1969.
Στο πλαίσιο των ειδικών αφιερωμάτων, μία ιστοσελίδα δημιουργήθηκε για να πάρει τους επισκέπτες σε ένα μοναδικό «ταξίδι» στην αποστολή του Apollo 11, καθιστώντας τους κοινωνούς του σπουδαίου επιτεύγματος της ανθρώπινης διανόησης και θέλησης.
Πρόκειται για την ιστοσελίδα www.wechoosethemoon.org, όπου οι επισκέπτες μπορούν να «ζήσουν» ψηφιακά λεπτό προς λεπτό τα όσα συνέβησαν στην αποστολή, τις συνομιλίες μεταξύ του πληρώματος του διαστημικού λεωφορείου και των επιστημόνων στο έδαφος, να δουν μερικές μοναδικές φωτογραφίες από «πρόσωπα-κλειδιά» και άλλα γεγονότα, καθώς και εντυπωσιακά video με πλάνα, τόσο μέσα όσο και έξω από το Apollo 11.
Επόμενος στόχος ο Άρης
Δύο από τους αστροναύτες του πληρώματος του Apollo 11, που έλαβαν μέρος στην πρώτη προσσελήνωση πριν 40 χρόνια, ενθαρρύνουν στο να γίνουν νέες προσπάθειες και να σταλεί επανδρωμένη αποστολή στον Άρη.
Σε μία σπάνια εμφάνισή τους, οι Buzz Aldrin και Michael Collins είπαν ότι ο πλανήτης Άρης, αντίθετα με τη σελήνη, πρέπει να είναι πλέον στο επίκεντρο της έρευνας. Από τη μεριά του, ο Neil Armstrong αναφέρθηκε σε εκείνη την πρώτη άφιξη στο φεγγάρι, λέγοντας ότι ήταν ο πλέον ειρηνικός «αγώνας».
«Το Apollo 11 ήταν ένα σύμβολο του τι μπορεί να κάνει ένα μεγάλο έθνος και μεγαλειώδεις άνθρωποι, εάν δουλέψουν σκληρά μαζί και έχουν δυναμικούς ηγέτες με όραμα και αποφασιστικότητα», πρόσθεσε.
«Κάποιες φορές νομίζω ότι πέταξα στο λάθος πλανήτη». Η δήλωση ανήκει στον αστροναύτη Aldrin, ένα από τα μέλη του πληρώματος του ιστορικού «Απόλλωνα» που προσγειώθηκε… στη Σελήνη.
Με αφορμή τη συμπλήρωση 40 ετών από την αποστολή τους στη σελήνη, ο Buzz Aldrin και ο Michael Collins σε κοινή εμφάνιση δηλώσαν «η σελήνη θα έπρεπε να βρίσκεται στο επίκεντρο της εξερεύνησης».
Στη συνέχεια, ο Aldrin απηύθυνε έκκληση για μια αποστολή στον Άρη: «Ο καλύτερος τρόπος για να τιμήσουμε όσους ήταν μέρος του προγράμματος «Απόλλων» είναι να ακολουθήσουμε τα βήματά τους, να τολμήσουμε και πάλι μία αποστολή εξερεύνησης, o Άρης ήταν πάντα ο αγαπημένος μου σαν παιδί και εξακολουθεί να είναι σήμερα». Χαρακτήρισε επίσης τον Άρη «προορισμό που αξίζει πολύ περισσότερο τον κόπο» από τη σελήνη, ενώ συμπλήρωσε ότι «το Απόλλων 11 συμβολίζει τι μπορεί να κάνει ένα σπουδαίο έθνος και ένας σπουδαίος λαός αν εργαστούμε σκληρά, αν εργαστούμε μαζί και αν έχουμε ισχυρούς ηγέτες με όραμα και αποφασιστικότητα».

