Τι συνέβη το απόγευμα της 23ης Ιουλίου 2018 στην Ανατολική Αττική με μία φωτιά που ξεκίνησε στο Νταού Πεντέλης και κατέληξε σε όλεθρο σαρώνοντας το Μάτι; Πώς κάηκαν 93 άνθρωποι, πώς πνίγηκαν εννέα στη θάλασσα, όπου κατέφυγαν για να σωθούν από την «πύρινη κόλαση»;
Τις απαντήσεις της, την αποτίμηση επί όλων των στοιχείων της τραγωδίας, όπως υπάρχουν στη δικογραφία και επί όσων εισφέρθηκαν κατά την πολύμηνη ακροαματική διαδικασία, ξεκίνησε να αναπτύσσει σήμερα με την αγόρευση της, η Εισαγγελέας της Έδρας του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων.
Η αγόρευση της Εισαγγελέως
Στην πρόταση της προς το δευτεροβάθμιο δικαστήριο η εισαγγελέας Σταματίνα Περιμένη στη δίκη για την εθνική τραγωδία στο Μάτι Αττικής είπε ξεκινώντας να αγορεύει:
«Δεν έχω κοιμηθεί κι όταν κοιμόμουν έβλεπα σκηνές από αυτή την τραγωδία. Κι όταν ξυπνούσα έβλεπα όλους εσάς. Η αγόρευση είναι αγόρευση και θα καταθέσω την πρόταση τις επόμενες ημέρες. Επιτρέψτε μου να επιβιώσω από αυτή τη δίκη» είπε η εισαγγελέας απαντώντας στο αν θα δώσει γραπτώς την πρόταση της.
«Θέλω να πω με πλήρη συνείδηση αυτού που θα εκστομίσω, το δικαστήριο με την απόφαση του δεν θα δικαιώσει ψυχές, οι ψυχές έχουν δικαιωθεί εκεί που βρίσκονται. Το δικαστήριο αυτό που θα δικαιώσει είναι την εμπιστοσύνη των πολιτών προκειμένου να εδραιωθεί ένα αίσθημα ασφάλειας αν υπάρξει ξανά τέτοια φυσική καταστροφή. Αλλά και για τους κατηγορούμενους πρέπει να ξέρουν ότι θα δικαστούν με τους νόμους που ισχύουν. Το θεωρώ ηθικό χρέος απέναντι στους ανθρώπους των οποίων διαλύθηκε η ζωή» ανέφερε η εισαγγελική λειτουργός.
“Ακόμα κι αν κλείνοντας τα μάτια μας φανταστούμε τι βιώσατε, είναι ξένος πόνος. Είναι συμπόνια στον πόνο του άλλου. Εγώ βλέπω ανθρώπους που ενώ έχουν βιώσει αυτόν τον πόνο, τον βιώνουν με αξιοπρέπεια. Είμαι σίγουρη ότι κανείς δε θέλει να καταδικαστεί κανείς που δεν φταίει. Η Δικαιοσύνη οφείλει να εφαρμόσει το νόμο, τον κακό νόμο που μπορεί να υπάρχει. Αυτό, αν θέλουμε να έχουμε Δημοκρατία γιατί αν δεν εφαρμόσουμε το νόμο, ξέρουμε όλοι πολύ καλά τι θα συμβεί. Σέβομαι τον πόνο αλλά δε γίνεται να τον μετακυλίσουμε σε αυτόν που δε φέρει ευθύνη. Αυτή η χώρα έχει υποφέρει από λαϊκά δικαστήρια και οι παλιοί μπορεί να θυμούνται” σημείωσε.
Η αναφορά της λίγο μετά στην «προληπτική απομάκρυνση» προκάλεσε χειροκροτήματα στην αίθουσα. “Οργανωμένη απομάκρυνση όταν δεν υπάρχει ασφάλεια δε γίνεται. Σου λέει μείνε σπίτι σου όταν η φωτιά είναι απέξω. Όμως όταν η φωτιά έρχεται από 3,4,5 χιλιόμετρα μακριά, εκεί οφείλει να γίνει απομάκρυνση. Αυτό που ειπώθηκε ότι “δεν προλάβαμε, δεν μας είπαν”. Αυτό δεν ισχύει σαν σύλληψη θεωρητική. Όταν έχεις μια καταστροφή που έχει αρχίσει να εξελίσσεται οφείλεις να προβλέψεις και να ενεργήσεις εγκαίρως. Είτε να αποτρέψεις είτε να περιορίσεις τις συνέπειες. Δεν είναι “να σε κάψω Γιάννη, να σ’ αλείψω λάδι. Να σε αφήσω να καείς και μετά να σου πληρώσω τη ζημιά. Ποια ζημιά να πληρώσω;”.
Η δίκη διεκόπη προσωρινά όταν ακολούθησε ένταση στην αναφορά της εισαγγελέως στις ποινές και στο όριο της παραγραφής και στον ενδεχόμενο δόλο.

Σε αυτό το σημείο της αγόρευσης η Εισαγγελέας αναφέρθηκε στην κατηγορία της αμέλειας που αποδίδεται στους κατηγορουμένους σε σχέση με την απομάκρυνση και τότε κάποιοι από το κοινό φώναξαν: “Να μείνετε στην ιστορία σαν εκείνους που αθώωσαν τον Κολοκοτρώνη. Όχι στη συγκάλυψη“!
Εισαγγελέας: Θέλω να είμαι η εισαγγελέας της έδρας στο Μάτι. Μπορεί να γίνει δεκτό ότι κάποιοι προέβλεψαν την τραγωδία και την αποδέχθηκαν;
Ακροατήριο: Ναι, ναι, ναι. Είχαν νεκρούς και τους απέκρυπταν, και δεν ξέρετε καν την απόσταση από το Κόκκινο Λιμανάκι μέχρι το Λιμάνι της Ραφήνας; Και λες τέτοια πράγματα.
Το δικαστήριο διέκοψε την συνεδρίασή του για αύριο.
Οι κατηγορίες, οι κατηγορούμενοι και η εισαγγελική έφεση
Το Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων κρίνει από την αρχή την υπόθεση καθώς καλείται, μετά από έφεση του Εισαγγελέα στην πρωτόδικη απόφαση, να επαναξιολογήσει και τις ομόφωνες αθωώσεις για δεκαπέντε κατηγορούμενους, αλλά και το ύψος των ποινών για πέντε καταδικασθέντες.
Ο κάτοικος του Νταού Πεντέλης, από την αυλή του οποίου ξεκίνησε η φωτιά, δικάζεται κατόπιν δικής του έφεσης με ζητούμενο την μείωση της ποινής του, καθώς δεν ασκήθηκε εναντίον της πρωτόδικης απόφασης, στο σκέλος που τον αφορά, εισαγγελική έφεση.
Οι κατηγορίες που βαρύνουν ανά περίπτωση τους είκοσι, τότε επιτελικούς των αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων, αφορούν 102 ανθρωποκτονίες από αμέλεια, μεταξύ αυτών δε και οι εννέα άνθρωποι που πνίγηκαν στη θάλασσα στην προσπάθεια τους να γλυτώσουν από την κόλαση. Αφορούν παράλληλα και 32 σωματικές βλάβες από αμέλεια σχετικά με τους τραυματίες, επιζώντες της καταστροφής οι οποίοι παρίστανται στην δίκη.

Το πρωτόδικο δικαστήριο με την απόφασή του, η οποία έτυχε σφοδρότατων αντιδράσεων εντός και εκτός της δικαστικής αίθουσας, έκρινε ενόχους έξι από τους 21 κατηγορούμενους και ομόφωνα αθώους τους υπόλοιπους δεκαπέντε.
Ένοχοι κρίθηκαν οι τότε επιτελείς και στελέχη της Πυροσβεστικής Σωτήρης Τερζούδης, Βασίλης Ματθαιόπουλος, Ιωάννης Φωστιέρης, Νίκος Παναγιωτόπουλος και Χαράλαμπος Χιόνης, στους οποίους η τελική εκτιτέα ποινή ορίστηκε στα πέντε έτη τα οποία μετατράπηκαν σε χρηματική ποινή προς 10 ευρώ ημερησίως. Ένοχος επίσης κρίθηκε και ο κάτοικος στο Νταού Πεντέλης, από την αυλή του οποίου ξεκίνησε η φωτιά, ο οποίος καταδικάστηκε σε ποινή 3 ετών.
Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο αθώωσε τα στελέχη της Πυροσβεστικής Χρήστο Γκολφίνο, Φίλιππο Παντελεάκο, Δαμιανό Παπαδόπουλο, Χρήστο Λάμπρη, Χρήστο Δροσόπουλο, Γεώργιο Πορτοζούδη και Στέφανο Κολοκούρη.
Αθώωσε επίσης τον τότε αξιωματικό στα Εναέρια Μέσα της ΕΛΑΣ Χαράλαμπο Συρογιάννη, τον τότε Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Ιωάννη Καπάκη, την τότε περιφερειάρχη Αττικής Ρένα Δούρου και τους τότε δημάρχους Μαραθώνα Ηλία Ψινάκη, Πεντέλης Δημήτριο-Στέργιο Καψάλη και Ραφήνας- Πικερμίου Ευάγγελο Μπουρνούς καθώς και τους αντιδημάρχους Βάιο Θανασιά (Μαραθώνα) και Αντώνη Παλπατζή (Ραφήνας Πικερμίου).
*Εικόνες από την σημερινή συγκέντρωση συγγενών θυμάτων έξω από το Εφετείο Αθηνών

