του Δημήτρη Διατσίδη
Η DKW
Το 1904 ο Δανικής καταγωγής μηχανολόγος Jørgen Skaffte Rasmussen ίδρυσε την Rasmussen & Ernst GmbH στο Zschopau της Σαξονίας.
Στη συνέχεια και μετά το τέλος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, το 1919, από την ίδια εταιρεία, ξεκίνησε η παραγωγή του πρώτου κινητήρα εσωτερικής καύσης, του “Des Knaben Wunsch—the boy’s desire” (που καθιέρωσε και την συντομογραφία DKW), δίχρονου 30 κ.εκ, που μπορούσε να τοποθετηθεί σε ποδήλατα ως βοηθητικός
Το 1922 η DKW (πλέον) παρουσίασε το πρώτο ολοκληρωμένο δίκυκλο το “Das Kleine Wunder—the little marvel” που ουσιαστικά ήταν ένα ποδήλατο με δίχρονο 140cc κινητήρα και μετάδοση με ιμάντα.
Από το 1928 η DKW κατασκεύαζε και αυτοκίνητα με πρώτο μοντέλο το F1 και το 1931 παρουσίασε μοντέλο με κίνηση εμπρός (καινοτομία για την εποχή).
Το 1932 η DKW ενώθηκε με τις Audi, Wardener και Horch, και η νέα εταιρία ονομάστηκε “Auto Union”, αλλά οι εταιρείες που την αποτελούσαν συνέχισαν να χρησιμοποιούν τα αρχικά τους ονόματα η συνδυασμούς των , όπως DKW – Auto Union.
Τη δεκαετία του ’30 η Γερμανική DKW – Auto Union έφτασε να είναι, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής δικύκλων παγκοσμίως, με παραγωγή που ξεπερνούσε τις 60 χιλιάδες τεμάχια ετησίως και με γκάμα μοντέλων από 100 έως 500cc, όλα με δίχρονους κινητήρες.
Η παραγωγή δικύκλων από την DKW σταμάτησε το 1957 και το 1958 η εταιρεία περιήλθε στον έλεγχο της Daimler-Benz, το τμήμα δικύκλων ενώθηκε με τις Victoria και Express και δημιουργήθηκε η Zweirad Union. Στη συνέχεια και πιο συγκεκριμένα το 1966 η Zweirad εξαγοράστηκε από την Fichtel & Sachs (Hercules).
DKW RT 125 1939
Οι βάσεις για τη δημιουργία του DKW RT 125
Κατά τη διάρκεια του Α´ παγκοσμίου πολέμου (1914-1918) η Γερμανία με τις κεντρικές δυνάμεις (Γερμανία & Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία) κυριαρχούσε στα πεδία της μάχης.
Η είσοδος των ΗΠΑ, το 1917, στον πόλεμο με την πλευρά της Αντάντ (Αγγλία, Γαλλία & Ρωσία) άλλαξε τα δεδομένα με αποτέλεσμα οι Γερμανοί και οι σύμμαχοι τους να βρεθούν σε δυσμενή θέση.
Η νέα ισορροπία δυνάμεων, ανάγκασε τους Γερμανούς να ζητήσουν ανακωχή και να προχωρήσουν σε διαπραγματεύσεις για ειρήνη.
Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων ήταν, κυρίως λόγω της εκδικητικής στάσης των Γάλλων, εξαιρετικά δυσμενές για τους Γερμανούς που πέρα από τις εδαφικές απώλειες ήταν αναγκασμένοι να καταβάλουν υπέρογκες πολεμικές αποζημιώσεις.
Τελικό αποτέλεσμα όλης αυτής της κατάστασης ήταν, η Γερμανική βιομηχανία να βγει από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο με αυξημένες παραγωγικές δυνατότητες, ωστόσο η οικονομία της χώρας να είναι κατεστραμμένη, το εθνικό νόμισμα στο ναδίρ και φυσικά η τοπική αγορά μηδαμινή.
Οι Γερμανοί κατασκευαστές για να επιβιώσουν έπρεπε να στραφούν στις εξαγωγές, αυτό τους ανάγκασε να είναι ευέλικτοι και λιγότερο “εθνικιστές” στη σχεδίαση των προϊόντων τους.
Τα Γερμανικά προϊόντα του μεσοπολέμου (1918-1939) πέρα από την ορθολογική σχεδίαση και την κλασική Γερμανική ποιότητα κατασκευής είχαν τώρα και ανταγωνιστικές τιμές.
Αυτό βοήθησε τις Γερμανικές εταιρείες, να αναδειχθούν στους μεγαλύτερους κατασκευαστές παγκοσμίως με την DKW να καταλαμβάνει την πρώτη θέση στη δεκαετία του ´30.
To DKW RT125
Το DKW RT 125 ήταν το πιο προηγμένο δίκυκλο μικρού κυβισμού όταν παρουσιάστηκε το 1939 και είναι ένα από τα πλέον αντιγραμμένα δίκυκλα παγκοσμίως.
Η συνολική παραγωγή του από το 1939 μέχρι σήμερα (μαζί με τα παράγωγα) υπολογίζεται ότι ξεπερνάει τα 5.000.000 τεμάχια, με τα περισσότερα από αυτά να έχουν παραχθεί σε χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ.
Το πρώτο μοντέλο της DKW που έφερε το όνομα RT (ReichsΤyp – εθνικό μοντέλο) ήταν το RT 100 του 1934, αλλά το μοντέλο που το έκανε θρυλικό ήταν το RT 125 του 1939, με δίχρονο κινητήρα 125cc ενιαίας κατασκευής (unit construction) και κιβώτιο τριών ταχυτήτων.
Τη σχεδίαση είχε αναλάβει ο Hermann Weber τότε αρχιμηχανικός στην DKW Auto Union.
Τη διαφορά, πέρα από τη συνολική ποιότητα κατασκευής της DKW, την έκανε η πρωτοποριακή σχεδίαση του κινητήρα από τον Adolf Schnürle που χάρη στην προσεκτική σχεδίαση του κυλίνδρου, της κεφαλής, του εμβόλου και των θυρίδων μεταφοράς κατάφερνε να έχει σημαντικά βελτιωμένη τροφοδοσία και σάρωση των καυσαερίων.
Η προηγμένη σχεδίαση πρόσφερε πέρα από τη μοναδική για την εποχή απόδοση των 4,75 ps, και εκπληκτική οικονομία καυσίμου, με κατανάλωση μόνο 2,25 λίτρων ανά 100 χιλιόμετρα.
Πέρα από την εξαιρετική απόδοση του κινητήρα του, το DKW RT 125 είχε το πλεονέκτημα ως εντελώς νέα σχεδίαση που εκμεταλλευόταν τις τεχνολογικές εξελίξεις της εποχής, να είναι ελαφρύ, απλό, στιβαρό και αξιόπιστο.
Στρατιωτικό DKW RT125/1 του 1943
Η εμπορική πορεία του νέου μοντέλου διακόπηκε λόγω της έναρξης του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου τον Σεπτέμβριο του 1939, και το σύνολο της παραγωγής διατέθηκε για τις ανάγκες της Wehrmacht.
Η συνολική παραγωγή DKW RT 125 & RT125/1 από το 1939 μέχρι το 1944 ήταν 33.000 τεμάχια.
Η συνέχεια μετά από τον πόλεμο και οι αντιγραφές
Η υπεροχή της σχεδίασης είχε ήδη εκτιμηθεί από το 1939, έτσι με το τέλος του πολέμου τα σχέδια του DKW RT 125 πέρασαν στα χέρια των νικητών που ξεκίνησαν άμεσα την παραγωγή αντιγράφων.
Στόχος φυσικά ήταν να καλύψουν την ανάγκη για φθηνά και αξιόπιστα μεταφορικά μέσα.
Οι Σοβιετικοί πρώτοι από όλους λόγω της προνομιακής τους θέσης στην ανατολική Γερμανία (το Zschopau ανήκε στον τομέα τους) πήραν τα σχέδια μαζί με τον εξοπλισμό του εργοστασίου της DKW.
Mockva Model М1А 125cc
Το 1946 ξεκίνησαν παραγωγή αντιγράφων του DKW RT 125 στη Σοβιετική Ένωση με το όνομα Mockva M1 125 και στη συνέχεια με το όνομα Minsk.
Η Λευκορωσική πια Minsk παρήγαγε μέχρι και πριν λίγα χρόνια το μοντέλο Μ 125 με κινητήρα που σχεδιαστικά προσερχόταν από το Μinsk M1 του 1946-47 και κατά συνέπεια από το RT 125 του 1939.
Οι Ανατολικογερμανοί με τη σειρά τους ξεκίνησαν την παραγωγή το 1948 χρησιμοποιώντας το στοκ εξαρτημάτων και κινητήρων που υπήρχε από τον πόλεμο, τα πρώτα κομμάτια μάλιστα έφεραν το όνομα DKW RT 125 στο ρεζερβουάρ.
Οι Ανατολικογερμανοί συνέχισαν την παραγωγή χρησιμοποιώντας από το 1954 το όνομα IFA RT 125 – 150 και αργότερα το όνομα MZ ES 125 – 150 – 175.
Το 1973 η Ανατολικογερμανική ΜΖ παρουσίασε το TS 125 – 150 που παρά τις αλλαγές στο πλαίσιο χρησιμοποιούσε ακόμη την ίδια αρχιτεκτονική του κινητήρα με το αρχικό RT 125.
Ακόμη και στα τελευταία MZ ETZ 125-150 (1985 – 1991) μπορούσε κανείς να αναγνωρίσει βασικά στοιχεία της αρχικής σχεδίασης του 1939 αλλά και τεχνικά χαρακτηριστικά όπως η διάμετρος / διαδρομή του εμβόλου που παρέμενε ίδια (52Χ58mm) με αυτή του αρχικού DKW RT 125.
Στο παιχνίδι μπήκαν μετά και οι Πολωνοί με τα Sokol 125 (1947-1950) και τα SHL M04 (1948-1952) που και αυτά ήταν πιστά αντίγραφα του RT 125.
Ακόμη και τα PZL 125 που κατασκευάζονταν μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ´80 είχαν κινητήρα που σχεδιαστικά προερχόταν από τον κινητήρα του αρχικού DKW RT 125.
Το 1948 η Αγγλική BSA, πήρε τα σχέδια στα πλαίσια των πολεμικών αποζημιώσεων και προστέθηκε στη λίστα των αντιγραφέων, παρουσιάζοντας το Bantam D1 στα 125cc.
BSA Bantam D1
To αρχικό μοντέλο Bantam D1 είχε δύο διαφορές: τηλεσκοπικό μπροστινό σύστημα και αναστροφή του αρχικού σχεδίου (mirroring) για να μεταφερθεί ο επιλογέας ταχυτήτων δεξιά από αριστερά που ήταν στο Γερμανικό μοντέλο.
Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν εκδόσεις αρχικά με plunger πίσω ανάρτηση και στη συνέχεια με ψαλίδι.
Από το 1954 υπήρχε και έκδοση με κινητήρα 148cc και το 1958 παρουσιάστηκε το D5 με κινητήρα 175cc.
Το Bantam ήταν η πιο επιτυχημένη (εμπορικά) αντιγραφή του αρχικού σχεδίου και ήταν το πλέον ευπώλητο (best seller) βασικό μοντέλο της Αγγλικής βιομηχανίας από το 1948 μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’60 .
Το 1948 επίσης, στην άλλη πλευρά του ατλαντικού, η αμερικανική Harley Davidson (HD) χρησιμοποιώντας τα σχέδια του DKW RT 125 παρουσίασε το H.D. Model 125 και στη συνέχεια το Model 165.
Harley Davidson Model 125
Στη συνέχεια ακολούθησαν και άλλα μοντέλα με γνωστότερο το Hummer, ενώ η παραγωγή συνεχίστηκε μέχρι το 1966 με το Bobcat 175.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ακόμη και o κινητήρας που κινούσε το σκούτερ (scooter) της HD, το Topper είχε κύλινδρο που αντέγραφε την τεχνολογία του RT 125.
Τέλος το 1955 η Ιαπωνική YAMAHA παρουσίασε το πρώτο της δίκυκλο το YA-1 που δεν ήταν τίποτε περισσότερο από ένα βελτιωμένο αντίγραφο του DKW RT 125.
Yamaha YA 1
Εννοείται φυσικά ότι η παραγωγή συνεχίστηκε και στη Δυτική Γερμανία από την DKW στο Ingolstadt που ήταν το νέο εργοστάσιο, με πλήθος παραλλαγών σε κυβισμούς 125, 150 &175cc και πολλές βελτιώσεις κυρίως στο πλαίσιο και τις αναρτήσεις.
Το πρώτο RT 125 που κύλισε τις ρόδες του στο νέο εργοστάσιο του Ingolstadt ήταν το RT 125 W, με το W να σημαίνει West (Δυτικό), για να ξεχωρίζει από τα RT 125 που κατασκευάζονταν στο παλιό εργοστάσιο στο Zschopau που ήταν πλέον στην Ανατολική Γερμανία.
Το RT 125 W ήταν, σχεδιαστικά πιστό αντίγραφο του προπολεμικού μοντέλου και γνώρισε αμέσως εμπορική επιτυχία.
Ωστόσο, και ενώ παρήχθη σε μερικές εκατοντάδες τεμάχια, έγινε η πρώτη σημαντική βελτίωση με την αλλαγή του μπροστινού συστήματος σε τηλεσκοπικό από girder (με παράλληλους βραχίονες) που ήταν πριν.
Από το 1951 παραγόταν το βελτιωμένο σε λεπτομέρειες RT 125 /2, με σημαντικότερη τη βελτίωση της απόδοσης κατά 1 ps στους 5,7 ps.
Ακολούθησε το RT 125H του 1954 που ήταν και το τελευταίο της θρυλικής σειράς των RT 125 και συνέχισε να παράγεται μέχρι το 1957.
Το DKW RT 125H ενσωμάτωνε όλες τις βελτιώσεις πλαισίου του μεγαλύτερου RT 175 που είχε παρουσιαστεί ένα χρόνο νωρίτερα, ενώ ήταν το πρώτο RT 125 που είχε πίσω ανάρτηση (plunger), πλήρως καλυμμένη αλυσίδα, βελτιωμένη απόδοση στους 6,4 ps.
DKW RT 175
Η πρώτη έκδοση στα 175 cc, το RT 175 παρουσιάστηκε το 1953 και ήταν εφοδιασμένη με τον νέο σημαντικά βελτιωμένο κινητήρα, που αποτέλεσε τη βάση για τα RT 200 και RT 250. To RT 175 ήταν το πρώτο μοντέλο με πίσω ανάρτηση (plunger).
Η απόδοση του νέου κινητήρα των 175cc ηταν 9.5ps και το νέο κιβώτιο 4 ταχυτήτων εκτόξευσε τις επιδόσεις σε σχέση με το 125. Ακολούθησαν τα RT175 V & RT 175 VS που είχαν πίσω ανάρτηση με ψαλίδι και αμορτισέρ και βελτιωμένη απόδοση.
Πέρα από τα 125 & 175 η DKW είχε ήδη από το 1951 παρουσιάσει και εκδόσεις στα 200 & 250 cc με μονοκύλινδρους κινητήρες και ένα μοντέλο στα 350cc με δικύλινδρο κινητήρα
Το τέλος για την DKW όπως και για άλλες Γερμανικές εταιρείες δικύκλων ήρθε στα τέλη της δεκαετίας του ´50 όταν η οικονομική κατάσταση βελτιώθηκε στην τότε Δυτική Γερμανία και η αγορά στράφηκε στο αυτοκίνητο.
Συγκεκριμένα η παραγωγή δικύκλων DKW σταμάτησε το 1957.
Προϊόντα με το όνομα DKW στο ρεζερβουάρ, συνέχισαν να παράγονται μέχρι τη δεκαετία του 70 και ήταν κυρίως μοτοποδήλατα 50cc με κινητήρες SACHS.
