Μια από τις μεγαλύτερες προσφυγικές κρίσεις των τελευταίων ετών, αντιμετωπίζει τις τελευταίες μέρες η Κρήτη και κατ’ επέκταση η Ελλάδα, καθώς οι ροές προσφύγων και μεταναστών έχουν αυξηθεί κατακόρυφα στο νησί το τελευταίο τριήμερο. Περισσότερα από 1.600 άτομα έχουν αποβιβαστεί σε διάφορα λιμάνια του νησιού με τις τοπικές αρχές να αντιμετωπίζουν τεράστια πίεση για την παροχή φιλοξενίας και υποστήριξης. Ωστόσο, επειδή οι αφίξεις με βάρκες είναι συνεχείς, δεν αποκλείεται ο αριθμός αυτός να αυξηθεί, ακόμη και τις επόμενες ώρες.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στην περιοχή της Αγίας Γαλήνης, έφτασε λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Δευτέρας (7/7) προς Τρίτη μια ομάδα περίπου 150 ατόμων. Η παρουσία των μεταναστών προκάλεσε την κινητοποίηση κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν στο λιμάνι και εμπόδισαν την επιβίβασή τους στα λεωφορεία, αντιδρώντας στη διαδικασία υποδοχής και μεταφοράς τους.
Ο Δήμαρχος Ρεθύμνου έχει ήδη ενημερωθεί για το περιστατικό και αναμένεται να μεταβεί στην Αγία Γαλήνη σήμερα στις 12:00 το μεσημέρι, προκειμένου να επικοινωνήσει με τους κατοίκους και να διαχειριστεί την κατάσταση.
Παράλληλα, ακόμα 38 άτομα αποβιβάστηκαν ξημερώματα της Τρίτης στις Τρεις Εκκλησιές και αναμένεται η μεταφορά τους στο Ηράκλειο, ενώ επιπλέον 48 μεταφέρονται με φορτηγό πλοίο στους Καλούς Λιμένες. Οι παράνομοι μετανάστες επέβαιναν σε λέμβο από δεξαμενόπλοιο με σημαία Ιταλίας, ενώ στην περιοχή έπνεαν άνεμοι έντασης 5 μποφόρ.
Εν τω μεταξύ νέες βάρκες φέρεται να καταφθάνουν από στιγμή σε στιγμή σε Παλαιόχωρα, Καλούς Λιμένες και Αγία Γαλήνη, μεταφέροντας συνολικά περίπου 450 άτομα.
Η Κρήτη δεν διαθέτει οργανωμένες δομές φιλοξενίας, καθώς το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου και οι τοπικές αρχές δεν έχουν καταφέρει να καταλήξουν σε κάποια αμοιβαίως αποδεκτή συμφωνία, παρότι οι μεταναστευτικές ροές ολοένα και αυξάνονται τον τελευταίο 1,5 χρόνο.
Η πλειονότητα των μεταναστών είναι Αιγύπτιοι, ωστόσο αυξημένος είναι και ο αριθμός των Σουδανών που έχουν φθάσει τις τελευταίες ώρες στο νησί. Στους μετανάστες, που είναι κατά κύριο λόγο νεαροί άνδρες, υπάρχουν ακόμη αρκετοί από το Μπανγκλαντές και το Πακιστάν. Ο αριθμός των γυναικών και των παιδιών, πάντως είναι σαφώς μικρότερος από τους άνδρες που έχουν καταφθάσει τις τελευταίες μέρες στο νησί.
Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις της αντιδημάρχου Χανίων, Ελένης Ζερβουδάκη, η οποία ανέφερε ότι οι τοπικές υποδομές είναι ήδη υπερφορτωμένες, με τον εκθεσιακό χώρο στην Αγυιά να έχει κατακλυστεί από πρόσφυγες. Παράλληλα, η εικόνα των περισσότερων από 400 μεταναστών στοιβαγμένων στο λιμάνι του Ρεθύμνου, εντείνει τις ανησυχίες για την επάρκεια των υπηρεσιών, καθώς εκατοντάδες άνθρωποι παρέμειναν για ώρες στον ήλιο υπό συνθήκες καύσωνα. Οι συγκεκριμένοι μετανάστες είχαν φορτωθεί σε πούλμαν για να μεταφερθούν στην Αγυιά Χανίων, ωστόσο δεν έγιναν δεκτοί, δεδομένου ότι η πρόχειρη δομή που λειτουργεί εκεί είναι ήδη υπερπλήρης.
Από τη δική του πλευρά ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης κάλεσε την πολιτεία να πάρει αποφάσεις, καθώς 442 άτομα που εντοπίστηκαν χθες στα νότια παράλια του νομού παραμένουν στο εμπορικό τμήμα του λιμανιού κάτω από τέντες και ομπρέλες. Μάλιστα, ο κ. Μαρινάκης κατηγόρησε το υπουργείο για το γεγονός ότι οι άνθρωποι αυτοί ενώ είχαν ξεκινήσει για να μεταφερθούν στην Αγυιά Χανίων, επέστρεψαν.
Στη Λιβύη ο Πλεύρης μαζί με τον επίτροπο Μετανάστευσης της ΕΕ, Μάγκνους Μπρούνερ
Mε στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας με τις αρχές της χώρας για την αποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού μεταβαίνει σήμερα στη Λιβύη ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνος Πλεύρης, συνοδεύοντας τον αρμόδιο επίτροπο Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, Μάγκνους Μπρούνερ.
Η ευρωπαϊκή αποστολή περιλαμβάνει τους υπουργούς Εσωτερικών της Μάλτας και της Ιταλίας και θα φτάσει στη Λιβύη για συνομιλίες με αξιωματούχους της χώρας, τόσο από τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Τρίπολης, όσο και από την πλευρά του Χαφτάρ στη Βεγγάζη.
Στόχος της ευρωπαϊκής αποστολής είναι ο συντονισμός με τις τοπικές αρχές για την αποτροπή των παράνομων μεταναστευτικών ροών, που έχουν αυξηθεί με γεωμετρική πρόοδο το τελευταίο διάστημα, αλλά και η βελτίωση των διαδικασιών.
Όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου, η επίσκεψη στοχεύει όχι απλώς στην προβολή ισχύος, αλλά στην πραγματική διά χειρός συνεργασία με τις λιβυκές αρχές, ώστε να ελεγχθούν οι ροές.
Επιπλέον, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, αυτή η αποστολή εντάσσεται σε μια ευρύτερη διπλωματική και μεταναστευτική στρατηγική της ελληνικής κυβέρνησης με σκοπό την ενίσχυση της συνεργασίας με τη Λιβύη για τον περιορισμό των παράτυπων μεταναστευτικών ροών προς την Ελλάδα.
Παράλληλα, αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής της Ελλάδας για την ενίσχυση της συνεργασίας με χώρες προέλευσης και διέλευσης μεταναστών, με στόχο την αποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού και την προστασία των συνόρων της Ε.Ε.
Την πεπατημένη του Ερντογάν ακολουθεί και η Λιβύη στο μεταναστευτικό
Εν τω μεταξύ σαν μια κλιμάκωση της πίεσης της Λιβύης προς την Ε.Ε., προκειμένου να εξασφαλίσει υψηλότερη χρηματοδότηση, ερμηνεύουν αρμόδιοι παράγοντες την κατακόρυφη αύξηση των αφίξεων παράτυπων μεταναστών στην Κρήτη. Πρόκειται για μια τακτική την οποία είχε ακολουθήσει και η Τουρκία για να διεκδικήσει περισσότερα κονδύλια από την Ε.Ε.
Τα κυκλώματα των λαθροδιακινητών μεταναστών από τη Λιβύη ακολουθούν μία διπλή τακτική. Από την μία, χρησιμοποιούν μεγάλα σαπιοκάραβα στα οποία στοιβάζουν εκατοντάδες άτομα, με συνέπεια να προκύπτουν αυξημένες αφίξεις στην Κρήτη. Παράλληλα βλέποντας τις πολιτικές διεργασίες επιδιώκουν να «προλάβουν» τις εξελίξεις και να στείλουν όσους το δυνατόν περισσότερους από του ανθρώπους που κρατούν φυλακισμένους στις αποθήκες της χώρας.
Αναμφίβολα το πρόβλημα διογκώνεται από την αδυναμία να συνεργαστούν οι τοπικές αρχές στην ενδοχώρα της Λιβύης για να εμποδίσουν τις μεταναστευτικές ροές προς τη χώρα μας, αφού τα χρήματα που διακινούνται από τα κυκλώματα των λαθροδιακινητών είναι ιλιγγιώδη. Η «ταρίφα» υπολογίζεται από 3.000 έως και 5.000 ευρώ ή ακόμη και 7.000 ευρώ για τον κάθε έναν παράνομο μετανάστη για να μεταβεί σε λιμάνια της Ευρώπης και της Ελλάδας, με τους περισσότερους να μην γνωρίζουν καν ότι θα αποβιβαστούν τελικά στη χώρα μας. Με έναν πρόχειρο υπολογισμό οι 9.000 και πλέον παράνομοι μετανάστες που έχουν αφιχθεί στην Ελλάδα από την αρχή του χρόνου έχουν αποφέρει περισσότερα από 45 εκατομμύρια ευρώ στα κυκλώματα των λαθροδιακινητών.
Η μεταναστευτική πίεση από τη Λιβύη προς την Κρήτη δεν είναι ένα νέο φαινόμενο αλλά εντείνεται σταδιακά από τον Σεπτέμβριο του 2023, οπότε και ξεκίνησαν να εμφανίζονται οι πρώτες ροές. Από έναν μέσο όρο 120 αφίξεων τον μήνα, οι αριθμοί αυξήθηκαν ραγδαία, φτάνοντας τους 528 τον Φεβρουάριο του 2024. Η περσινή χρονιά έκλεισε με μέσο όρο 400 αφίξεων μηνιαίως και συνολικά με 4.820 αφιχθέντες.
Η κλιμάκωση συνεχίστηκε το 2025, με τις αφίξεις να ανέρχονται ήδη σε 7.124 άτομα έως και τις 30 Ιουνίου, σύμφωνα με τα στοιχεία του Λιμενικού. Ιδιαίτερα ο Ιούνιος κατέγραψε νέο ρεκόρ με 2.564 αφίξεις σε έναν μήνα.
Πάντως την Κυριακή, σημειώθηκε αριθμός ρεκόρ αφίξεων προσφύγων -μεταναστών από τα παράλια της Λιβύης, με 959 άτομα να αποβιβάζονται μέσα σε μία ημέρα ενώ και χθες Δευτέρα εκατοντάδες ακόμη άτομα αποβιβάστηκαν στο νησί.
Όπως είχε αναφέρει χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, σε επιστολή της προς τους «27» στα τέλη Ιουνίου, «οι παράνομες διελεύσεις προς την Ευρωπαϊκή Ένωση προέρχονται πλέον κατά 93% από τη Λιβύη».
