Πόσες φορές στη ζωή μας δεν έχουμε βρεθεί μπροστά σε σταυροδρόμια όπου η καρδιά μας μας δείχνει έναν δρόμο, ενώ οι γύρω μας, διάφορες εξωτερικές πιέσεις μας τραβούν προς έναν άλλο; Είναι μια εμπειρία σχεδόν καθολική. Μικροί ή μεγάλοι, όλοι έχουμε νιώσει εκείνη την αμφιβολία, εκείνη τη φωνή στο κεφάλι μας που δεν σταματάει να μας υπενθυμίζει τι περιμένουν οι άλλοι από μας. Κι εκεί ακριβώς κρίνεται το αν θα ζήσουμε μια ζωή αυθεντική ή αν θα συμβιβαστούμε σε έναν ρόλο που δεν μας ανήκει.
Πριν λίγο καιρό είχα μια συνεδρία με μία έφηβη κοπελίτσα 18 χρονών που ετοιμαζόταν να ανοίξει τα φτερά της για το πανεπιστήμιο. Στην ψυχή της έκαιγε η φλόγα να σπουδάσει σχέδιο μόδας. Λάτρευε τα υφάσματα, τη δημιουργία, την τέχνη του να φτιάχνει κάτι μοναδικό από το μηδέν. Για εκείνη, ήταν όνειρο, πάθος, ταυτότητα.
Οι γονείς της, όμως, είχαν διαφορετική άποψη. Εύρωστοι οικονομικά, μορφωμένοι και με μια βαθιά πίστη στην «ασφάλεια» ενός καλού μισθού, της ξεκαθάρισαν ότι θα την στήριζαν οικονομικά μόνο αν διάλεγε να σπουδάσει κάτι «σοβαρό». Το «σοβαρό» το μετέφραζαν ως Οικονομικά και Business ή κάποια άλλη κατεύθυνση που τέλος πάντων, σύμφωνα με εκείνους, θα της εξασφάλιζε ένα σίγουρο μέλλον. Η κοπέλα βρέθηκε σε απόγνωση, σε ένα δίλημμα οδυνηρό, και έτσι αποφάσισε να έρθει να με δει. Χωρίς τις ευλογίες και την οικονομική βοήθεια των γονιών της δεν μπορούσε να σπουδάσει· η βοήθειά τους, όμως, σήμαινε ότι θα έπρεπε να θυσιάσει το όνειρό της, προδίδοντας έτσι τον ίδιο της τον εαυτό.
Συζητώντας μαζί της, εκείνο που με συγκίνησε ήταν η καθαρότητα και η ειλικρίνεια της επιθυμίας της. Δεν σκεφτόταν πόσα χρήματα θα έβγαζε ή τι τίτλο θα αποκτούσε. Σκεφτόταν μόνο ότι ήθελε να περάσει τα επόμενα τέσσερα χρόνια της ζωής της, μαθαίνοντας κάτι που αγαπά. Αυτό είναι το πρώτο και σπουδαιότερο βήμα κάθε ανθρώπου: να συνειδητοποιήσει τι τον γεμίζει και στη συνέχεια να το μετατρέψει σε επάγγελμα.
Έτσι, μίλησα με τους γονείς της. Τους εξήγησα πως ναι, τα χρήματά τους ήταν δικά τους και είχαν κάθε δικαίωμα να τα διαθέσουν όπως ήθελαν. Αλλά τους μίλησα και για τις συνέπειες. Για το τι συμβαίνει όταν ένας νέος άνθρωπος αναγκάζεται να ζήσει μια ζωή που δεν του ανήκει. Τους μίλησα για την κατάθλιψη, το άγχος, τη θλίψη που γεννιούνται όταν κάποιος θάβει τα όνειρά του, όταν καταπιέζει το πάθος του για να χωρέσει σε ένα καλούπι που δεν του ταιριάζει. Και στο τέλος έριξα στο τραπέζι την ιδέα ότι η μεγαλύτερη «εξασφάλιση» που μπορούν να δώσουν στην κόρη τους δεν είναι ένα «σίγουρο» πτυχίο, αλλά η δυνατότητα να ζήσει μια ζωή με χαρά και πληρότητα.
Ευτυχώς, οι γονείς της κοπέλας στάθηκαν αρκετά ανοιχτοί. Άκουσαν και εξήγησαν ότι δεν σκόπευαν να κάνουν το παιδί τους δυστυχισμένο. Τελικά, της έδωσαν την ελευθερία να επιλέξει. Και τότε εκείνη ακολούθησε το όνειρό της. Σήμερα σπουδάζει σχέδιο μόδας, και από ό,τι μαθαίνω είναι πιο ευτυχισμένη από ποτέ! Και επειδή ακολούθησε το πάθος της, είμαι βέβαιη ότι μια μέρα οι οικονομικές της απολαβές θα είναι πολύ καλύτερες από ό,τι αν ακολουθούσε μια «ασφαλή» καριέρα.
Σίγουρα, η ιστορία αυτή δεν είναι σπάνια. Ευτυχώς για την κοπέλα, είχε happy end. Όμως όλοι μας κάποια στιγμή νιώθουμε τις εξωτερικές πιέσεις: από την οικογένεια, από το κοινωνικό περιβάλλον, από την ίδια την κοινωνία που θέλει να μας στρέψει προς αυτό που θεωρεί «κανονικό». Το ερώτημα είναι: πώς ξεχωρίζουμε πότε οδηγούμαστε από τις δικές μας επιθυμίες και πότε παρασυρόμαστε από τις απαιτήσεις των άλλων;
Ο δείκτης είναι απλός: αν η διαδρομή που βαδίζουμε μας αδειάζει, μας γεμίζει φόβο και μιζέρια, τότε μάλλον δεν είναι δική μας. Αν, αντίθετα, νιώθουμε έστω και μέσα στην αβεβαιότητα έναν παλμό χαράς, ενθουσιασμού και δημιουργικότητας, τότε πιθανότατα βρισκόμαστε πιο κοντά στο αληθινό μας μονοπάτι.
Το θάρρος να είσαι ο εαυτός σου δεν είναι εύκολο. Συχνά μπορεί να σου κοστίσει παρεξηγήσεις, απογοητεύσεις, ακόμη και ρήξεις. Όμως το κόστος του να ζεις μια ζωή που δεν σου ανήκει είναι πολύ βαρύτερο.
Στο τέλος της ημέρας, δεν θα θυμόμαστε ποιο πτυχίο έμοιαζε «ασφαλές» ούτε ποια καριέρα είχε τον μεγαλύτερο μισθό. Θα θυμόμαστε αν ζήσαμε τη ζωή που ήταν δική μας, τη ζωή που μας ανήκε.
Κι εσύ; Ζεις τη δική σου ζωή ή εκείνη που σου επέβαλαν οι άλλοι;
Ιουλία Καζάνα-McCarthy
Δρ. Κοινωνιολογίας (University of Surrey, UK)
MSc Psychology (c.) (Brunel University of London)
Πιστοποιημένη Life Coach (International Coaching Federation, ICF)
Solution Focused Θεραπεύτρια (BRIEF)
