Για τη «Σπείρα- Σπείρα», την κρίση ηλικίας, τις εμφανίσεις του στη Θεσσαλονίκη και τους πολιτικούς, που χαρακτηρίζει «τιποτένια ανθρωπάκια», μίλησε στην ιστοσελίδα της συμπρωτεύουσας SPNews ο Σταμάτης Κραουνάκης, με αφορμή την αποψινή τελευταία του εμφάνιση.
Παρατίθεται μέρος της συνέντευξης:
Πάρτι γενεθλίων επί σκηνής;
«Με έναν τρόπο ναι».
Όλοι φίλοι; Τα πάρτι γενεθλίων γίνονται συνήθως στο σπίτι με λίγους φίλους, συγγενείς και γνωστούς, ανθρώπους που αγαπάμε.
«Δεν έχει νόημα πια αυτό. Έχει πλάκα επί σκηνής. Στην Αθήνα το βίωσα πολύ δυνατά και εδώ νομίζω ότι θα είναι ωραία».
Ο τίτλος της μουσικής σας παράστασης είναι 55. Άλλοι στα 55 παθαίνουν κρίση ηλικίας, ο Σταμάτης Κραουνάκης παθαίνει κρίση δημιουργίας;
«Είναι κρίση εξωστρέφειας. Έπειτα το νούμερο αυτό, όπως είναι τα δύο διπλά πεντάρια, έχει να κάνει και με τη χρονολογία γέννησής μου. Για την ακρίβεια, φέτος θα κλείσω θα 56, αλλά επειδή η παράσταση αυτή έγινε πέρυσι, μου κάνει σαν χιλιόμετρα που έχει τρέξει κανείς στη ζωή του. Συμβαίνει και το 5 να είναι το τυχερό μου νούμερο».
Πιστεύετε στην τύχη;
«Πιστεύω ότι έρχεται μία στιγμή που συνωμοτούν τα πράγματα. Που είναι η στιγμή μας. Όμως ο καλλιτέχνης οφείλει και πρέπει από τη μια να είναι σε απόλυτη συνέπεια με το συμβαίνει γύρω. Και από την άλλη να μην περιμένει την τύχη, να την προκαλεί».
Το κοελικό όταν θέλουμε κάτι πολύ το σύμπαν συνωμοτεί για να γίνει;
«Γίνεται! Όχι βασικά όταν θέλουμε κάτι πολύ, όταν έχουμε δουλέψει πολύ για αυτό. Δεν φθάνει να το θέλουμε πολύ. Τι εννοώ; Εννοώ ότι, για να έρθει αυτό που επιθυμείς, πρέπει να σκάβεις το χωράφι κάθε μέρα».
Αυτή είναι και η συμβουλή που δίνεται στα παιδιά που συνεργάζεστε στη «Σπείρα- Σπείρα» και σε όλους τους νέους συναδέλφους σας;
«Τα παιδιά μου ξέρουν ήδη ότι αυτός είναι ο τρόπος, δεν υπάρχει άλλος. Δεν υπάρχει άλλος! Ξέρεις έφαγα πολλές επιθέσεις, ότι άντεξα στα χρόνια αυτά με την Σπείρα. Υπάρχουν τμήματα του χώρου, επειδή αυτή η συνάφεια με έφερε σε συνεχή σύγκρουση με τα σημεία που άλλοι στην ηλικία μου θα είχαν ησυχάσει στη βόλεψή τους, στα λεφτά τους και στη δόξα της αναγνωρισιμότητας. Εμένα η ομάδα με κράτησε, επειδή συμμερίζομαι, συμπάσχω και μοιράζομαι τα προβλήματά τους, τα ιδιωτικά αλλά και τα καλλιτεχνικά, αυτό δε μ’ άφησε να κοιμηθώ. Αυτό με κράτησε σε άμεση σχέση με την πραγματικότητα και με έβαζε συνέχεια αντίθετο. Αυτό που πρέπει να κάνει η τέχνη. Η Τέχνη είναι πάντα αντίθετη από την εξουσία. Αυτή είναι η δουλειά της».
Το τίμημα σε προσωπικό επίπεδο της συμμετοχής σας στη Σπείρα;
«Το χειρότερο που έχω ακούσει είναι τι θέλεις εσύ ο επίγονος του Χατζιδάκι να χάνεις τα χρόνια σου μ’ αυτό το μέτριο μπουλούκι».
Μέτριο μπουλούκι επί λέξει;
«Ναι ακριβώς! Και επιτέλους στρώσου να κάνεις αυτό που πρέπει να κάνεις. Και ποιο είναι αυτό που πρέπει να κάνω; Εμένα αυτό που πραγματικά με ενδιαφέρει να κάνω και το κάνω, το ετοιμάζω αυτή την στιγμή, είναι να κάνουμε βραδιές με ιστορίες ανέργων. Να ανεβαίνουν άνεργοι, να μας λένε τις ιστορίες τους στη σκηνή και να τους δίνουμε το αντίτιμο του συγγραφικού δικαιώματος. Θα παίρνουν πνευματικό δικαίωμα από το εισιτήριο, θα τους δίνουμε αντιμισθία. Η τέχνη πρέπει να είναι κοντά στη ζωή αυτή την στιγμή και ο καθένας πέρα από τη γκρίνια να κάνει ό,τι μπορεί να κάνει. Ξέρεις ο κόσμος συντονίζεται σε κάτι και επειδή πολλά παιδιά που σαρανταρίζουν μπήκαν μες στη διαπλοκή, δουλεύουν στις εφημερίδες, έχουν έναν μισθό 3.000 – 4.000 €… Εγώ δεν έχω τέτοιους μισθούς, δεν έχω μηνιαίο μισθό, είμαι αλήτης. Κατάφερα στα 55 να μην έχω κανέναν ανάγκη και να είμαι αλήτης και επίσης να με εκτιμάνε τόσοι σ’ αυτή τη χώρα, που να μπορώ να χτυπήσω οποιοδήποτε κουδούνι και να βρω ένα πιάτο φαΐ κανονικά. Δεν θέλω να χρησιμοποιήσω αυτή την ελευθερία μου για να είμαι άλλος ένας!
[…] Επίσης, θα σου πω κάτι, με τεράστια άνεση, αυτό που έχω κάνει μέχρι τώρα είναι υπεραρκετό να μου ελευθερώσει την ψυχή μου για κάτι που είναι τελείως άλλο».
[…] Παρ’ όλη αυτή την ενέργεια που έχετε, αληθεύει ότι αποφασίσατε να σταματήσετε να εμφανίζεστε ο ίδιος επί σκηνής;
«Ναι. Νομίζω ότι αυτή είναι η τελευταία βόλτα μου, εκτός κι αν έρθει κάτι το οποίο θα με ερεθίσει πάρα πολύ. Αισθάνομαι ότι κανείς πρέπει να λέει bye-bye σ’ αυτό που θέλει τρομερή ενέργεια και σωματική και ψυχική αντοχή. Εμένα αυτή η παράσταση με εξοντώνει, η οποία ήρθε μετά από ένα καλοκαίρι και με τους Αχαρνείς και είχα δύο χρόνια τρομακτικής ψυχικής κυρίως κούρασης. Γιατί την ώρα εκείνη, δεν είσαι εσύ, είσαι οι άλλοι. Και αυτό έχει μεγάλο ξόδεμα, γιατί νιώθει ότι τους παίρνεις πάνω σου».
[…] Κοιτώντας προς τα πίσω την πορεία σας, θα ξεχωρίζατε στιγμές – σταθμούς; Υπήρξαν εκείνα τα σημεία τα οριακά που λέγατε τα μεγάλα «ναι» και άνοιγε ένας νέος κύκλος;
«Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι τα μεγάλα μου ”όχι” ήταν αυτά που μου ‘καναν τις επιλογές μου σοβαρές».
Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας ένα;
«Είπα πολλές φορές ”όχι” στα λεφτά».
Αν σας ζητούσα να ξεχωρίσετε κάποια από τα τραγούδια σας, θα μου απαντούσατε «είναι όλα τους παιδιά μου»;
«Όχι, αγαπάω κάποια περισσότερο. Και κυρίως αγαπάω εκείνα που νιώθω ότι δεν τα έκανα εγώ, αλλά μία άλλη δύναμη μέσα από ‘μένα. Όπως είναι ”Η σωτηρία της ψυχής”, ”Το υπερωκεάνιο”, το ”Αυτή η νύχτα μένει”, ”Τα Καινούρια φτερά”. Εκείνη την ώρα που καταλάβαινα ότι είμαι ενδιάμεσο και όχι εγώ».
[…] Τι λέτε σε αυτούς που σας κατηγορούν για υπερπροβολή; Λένε ο Κραουνάκης και σε μεσημεριανή εκπομπή;
«Ναι και θα πάω και θα ξαναπάω και θα ξαναματαπάω! Θεωρώ ότι η τηλεόραση και οποιοδήποτε μέσο, όταν θέλουμε να επικοινωνήσουμε κάτι με τον κόσμο τι είναι αυτό που κάνουμε και όταν καλούμε τον κόσμο να έρθει σε μία δουλειά μας, οφείλουμε να την επικοινωνήσουμε. Εγώ δεν φοβάμαι τίποτα, δεν ντρέπομαι κανέναν, όπου κι αν πάω είμαι ο εαυτός μου. Μπορώ να το διαχειρίζομαι το μέσον. Το σιχαίνομαι πάρα πολύ, βαριέμαι. Η αδελφή μου που μου κάνει την επικοινωνία, κάθε φορά που μου δίνει μία είδηση ”πρέπει να πας εκεί” παίρνει από ‘μένα κάτι άθλια γελαστικά μηνύματα. Αλλά ξέρω ότι κι αυτό είναι μέσα στα πλαίσια της δουλειάς μας. Είμαστε σε μία πάρα πολύ μικρή χώρα, είμαστε πολλοί καλλιτέχνες. Το παράκανα με τη Σπείρα, γιατί έπρεπε να τους στηρίξω κάθε φορά. Ακόμα και φέτος που κάνουν ένα εξαιρετικό έργο του Θεσσαλονικιού Άκη Δήμου στην Αθήνα μόνοι τους».
[…] Τι θα γίνει στις επόμενες εκλογές; Θα πάμε πιο συνειδητοποιημένοι;
«Δεν με ενδιαφέρει τι θα γίνει. Αυτό που πρέπει να πούμε στον κόσμο, χωρίς να τον σκοτώσουμε άλλο, είναι ότι πρέπει πάση θυσία να χτυπηθεί ο δικομματισμός. Ακόμα και με μικρά κόμματα, που θα κάνει η κάθε γειτονιά το δικό της».
[…] Θα βγούμε όμως από το τούνελ; Ανήκετε στους αισιόδοξους;
«Ανήκω φύσει στους αισιόδοξους, αλλά, για να βγούμε από το γενικότερο τούνελ, πρέπει ο καθένας να βγει από το προσωπικό του τούνελ. Έγραψα μία μέρα στο facebook μία πολύ ωραία φράση, την οποία αγάπησαν όλοι: Κάντε καινούρια όνειρα, αλλά βάλτε κι άλλους μέσα. Αυτό έχουμε ξεχάσει να κάνουμε να βάζουμε κι άλλους στα όνειρά μας. Λέμε, Θεέ μου δώσε μου λεφτά, Θεέ μου δώσε μου έναν έρωτα, δώσε μου υγεία και δεν λέμε δώσε ΜΑΣ».
Στους νέους της χώρας τι μήνυμα θα στέλνατε;
«Θέλω να πω στα παιδιά τα νεότερα να θυμώνουν και να διαχειρίζονται τον θυμό τους με σοφία. Η καινούργια χούντα θέλει καινούργια αντίσταση. Γιατί είναι ανώνυμη, είναι μεταχούντα και αυτό που θέλει είναι να φοβίσει τους ανθρώπους και να δεχθούν ότι τα πράγματα είναι έτσι και δεν αλλάζουν. Όχι, αλλάζουν!».
Έχουμε κατεβάσει τα χέρια, έχουμε πάρει τη βαλίτσα, έχουμε φύγει για τα ξένα…
«Όλα παίζουν. Ακόμη κι αυτό. Δηλαδή, αν δεν σε σηκώνει ο τόπος, να πας. Να πάνε, να ψαχτούν. Δεν τελειώνει η περιπέτεια της ζωής στη γειτονιά μας».
Λίγοι είναι αυτοί που λένε θα μείνω, θα το παλέψω και θα αντισταθώ εδώ.
«Μπορεί και να μην πρέπει να μείνεις να το παλέψεις. Μπορεί να πρέπει να την… κάνεις. Εγώ πάντοτε πιστεύω σε αυτό: η ανάγκη μας σπρώχνει κάπου. Ας ακούσουμε αυτή τη φωνή που μας σπρώχνει».
Είναι καλός σύμβουλος όμως;
«Ναι, ναι, ναι. Η ανάγκη είναι μεγάλη δασκάλα. Κι αν γίνει λάθος, θα τη βρούμε την άκρη».
