Εδώ και μία δεκαετία, όλα τα σύγχρονα αυτοκίνητα ανταγωνίζονται για το ποιο έχει τη μεγαλύτερη οθόνη αφής. Ολόκληρα ταμπλό πλέον είναι μία τεράστια ψηφιακή οθόνη, στην οποία συγκεντρώνεται το 99% των λειτουργιών. Θέλεις να φτιάξεις τη θερμοκρασία; Θέλεις να ανοίξεις του καθρέφτες; Θέλεις να αλλάξεις τραγούδι ή να μειώσεις την ένταση; Θα πρέπει εκεί που οδηγείς, να μπεις στο μενού και να ψάξεις… Γιατί πλέον τα φυσικά μπουτόν είναι ντεκαντανς και… κοστίζουν πιο πολύ από μία συγκεντρωτική οθόνη.
Μία νέα μελέτη που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον (UW) και το Ινστιτούτο Έρευνας της Toyota βάζει αριθμούς στην αλήθεια που ήδη γνωρίζαμε. Αυτές οι οθόνες είναι απίστευτα αποσπαστικές και επικίνδυνες όταν χρησιμοποιούνται κατά την οδήγηση.
Η έρευνα, με τίτλο «Οθόνες αφής σε κίνηση: Ποσοτικοποίηση της επίδρασης του γνωστικού φορτίου στους οδηγούς», δημοσιεύτηκε στα Πρακτικά του 38ου Ετήσιου Συμποσίου ACM για το Λογισμικό και την Τεχνολογία Διεπαφής Χρήστη τον Σεπτέμβριο του 2025. Δεκαέξι συμμετέχοντες τοποθετήθηκαν σε έναν προσομοιωτή οδήγησης, ενώ οι ερευνητές παρακολούθησαν τις κινήσεις των ματιών και των χεριών, τη διαστολή της κόρης και την αγωγιμότητα του δέρματος. Οι οδηγοί κλήθηκαν να αλληλεπιδράσουν με μια οθόνη αφής του οχήματος και να ολοκληρώσουν εργασίες που βασίζονται στη μνήμη, οι οποίες είχαν σχεδιαστεί για τη μέτρηση του πνευματικού φορτίου.
Εν ολίγοις, όταν ζητήθηκε από τους οδηγούς να χρησιμοποιήσουν τις οθόνες αφής ενώ οδηγούσαν σε ένα προσομοιωμένο αστικό περιβάλλον, τόσο η οδηγική τους ικανότητα όσο και η ακρίβειά τους στην οθόνη χειροτέρεψαν αισθητά. Όσο πιο περίπλοκη ήταν η εργασία, τόσο περισσότερο μειώθηκε η απόδοση. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν μιλάμε για γραπτά μηνύματα ή κύλιση. Η μελέτη επικεντρώθηκε σε καθημερινές εργασίες που οι αυτοκινητοβιομηχανίες αναμένουν από τους οδηγούς να εκτελούν μέσω πολυεπίπεδων ψηφιακών μενού: ρύθμιση ήχου ή πλοήγηση στα πολυμέσα.
Οι εργασίες που παλαιότερα διεκπεραιώνονταν με ένα κουμπί απαιτούν τώρα μάτια, χέρια και γνωστικό εύρος ζώνης ταυτόχρονα.
Η αλληλεπίδραση με την οθόνη αφής μείωσε την ακρίβεια σκόπευσης και την ταχύτητα κατά περισσότερο από 58% σε σύγκριση με τις συνθήκες εκτός οδήγησης.
Ταυτόχρονα, η απόκλιση από τη λωρίδα κυκλοφορίας αυξήθηκε κατά πάνω από 40% μόλις εισήχθη η αλληλεπίδραση με την οθόνη αφής. Με άλλα λόγια, οι οδηγοί έγιναν χειρότεροι στην οδήγηση και χειρότεροι στη χρήση της οθόνης ταυτόχρονα.
Θα ήταν εύκολο να σκεφτεί κανείς ότι η λύση εδώ είναι απλώς να επιστρέψουμε στα φυσικά κουμπιά. Δυστυχώς, αυτό το πλοίο πιθανότατα έχει σαλπάρει. Πώς, λοιπόν, μπορούν οι αυτοκινητοβιομηχανίες να βελτιώσουν την ασφάλεια που τις περιβάλλει; Η μελέτη έχει μερικές ιδέες.
- Πρώτον, προτείνει οι αυτοκινητοβιομηχανίες να μειώσουν τον αριθμό των μενού που απαιτούνται για την εκτέλεση λειτουργιών. Αυτό θα μπορούσε να γίνει προσθέτοντας άμεση πρόσβαση σε αυτές τις λειτουργίες κάπου στην οθόνη ανά πάσα στιγμή.
- Επιπλέον, τα συστήματα θα μπορούσαν να γίνουν πιο έξυπνα μαθαίνοντας να προβλέπουν ορισμένες εισόδους και κάνοντας ορισμένα κουμπιά μεγαλύτερα και πιο ζωντανά στο μάτι.
Τελικά, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι οθόνες αφής θα πρέπει να σχεδιάζονται με βάση τον τρόπο που συμπεριφέρονται στην πραγματικότητα οι άνθρωποι, όχι με βάση τον τρόπο που εύχονται οι αυτοκινητοβιομηχανίες να συμπεριφέρονταν.
Πηγή: Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον (UW) και Ινστιτούτο Ερευνών Toyota (TRI) – Carscoops
